PVDA FRACTIE AAN HET WERK: PERIODE 29 APRIL – 11 MEI 2013
Dit zestiende weekverslag in 2013, aflevering 267 sinds begin 2007, betreft de dingen die wij deden tijdens het afgelopen mei reces. Het was de periode waarin de Inhuldiging van de nieuwe Koning plaatsvond, wij ook in Lansingerland aandacht gaven aan de Dag van de Arbeid en de 4 mei Herdenking plaatsvond. Het waren ook de weken waarin de gemeentelijke Jaarrekening 2012 verscheen en wij een reactie van het college kregen op de raadsvragen over de Brede School en wij ook een beetje vakantie hielden. Deze keer dus een wat korter weekverslag dan de lezers van ons gewend zijn.
JAARREKENING 2012
De Jaarrekening 2012 laat een overschot op de Algemene Dienst, de gewone exploitatie van onze gemeente, van 5 miljoen euro door meevallers zien. Dat is even het goede nieuws. Maar dan. Er moet ook 19 miljoen afgewaardeerd worden op het grondbedrijf omdat er verlies genomen moet worden op de grondexploitaties. Het nemen van dit verlies loopt va inde jaarrekening dus wat begon met een positief resultaat van 5 miljoen eindigt per saldo in een tekort van 14 miljoen euro. Dit grote, overigens te voorziene bedrag moet afgedekt worden door onze algemene reserve. Algemene reserve bedraagt dan nog maar 8 miljoen. De risico’s voor de komende jaren worden nu geschat op 70 miljoen euro. Dat was in de jaarrekening van 2011 nog 35 miljoen. Lansingerland dreigt de komende jaren dus een negatieve algemene reserve te krijgen wanneer nieuwe verliesnemingen feitelijk realiteit gaan worden. Het totale bedrag aan verliesnemingen sinds 2007 is inmiddels opgelopen tot liefst 70 miljoen euro. De totale grondexploitaties belopen het bedrag van 400 miljoen euro waarvan grofweg 200 vanwege aanschaf van gronden en 200 miljoen vanwege investeringen in de gronden zoals bouwrijp maken en infrastructuur.
Met de jaarrekeningen met betrekking tot de Algemene Dienst is sinds 2007 op zich niets mis. De grote Lansingerlandse financiele pijn zit in hem het zwaar verliesgevende Grondbedrijf. De naweeën van de financiele crisis die sinds het najaar van 2008 al voortduurt. In de komende jaren zijn als gevolg van Rijksbezuinigingen nieuwe bezuinigingen op onze Algemene Dienst te verwachten. Die lopen op in 2016 tot zo’n 7-8 miljoen per jaar, los van de effecten van nieuwe decentralisaties op AWBZ, WMO en Jeugdzorg. De effecten van Rijksbezuinigingen en de financiële perikelen in ons Grondbedrijf komen aan de orde bij de Kadernota 2013 die over een paar weken zal verschijnen.
Er dreigen in de nabije toekomst in ons land al met al armere en rijkere gemeenten te gaan ontstaan. Rijkere die een grote algemene reserves hebben en geen noodlijdend Grondbedrijf. Armere omdat de lasten van het Grondbedrijf ook steeds meer gaan drukken op de Algemene Dienst van gemeenten met een noodlijdend Grondbedrijf. Dat is zorgwekkend omdat het voorzieningen niveau na de decentralisaties per gemeente kan gaan verschillen in kwaliteit (minder of meer geld voor bijvoorbeeld Jeugdzorg of WMO). Een situatie die niet past bij moderne gemeentelijke verhoudingen. Het is immers een aanslag op het huidige objectieve financiële verdeelmodel dat voor een rechtvaardige verdeling zorg draagt. Een immense verstoring van dit objectieve financiële verdeelmodel dreigt nu in de praktijk. Dat vraagt om antwoorden, ook van de zijde van het Rijk en de toezichthouders. Wij in Lansingerland zitten nu met de naweeën van de beleidskeuzes (Vinex) in de jaren ’90 en het vooruitgangsoptimisme over het steeds maar blijven groeien van de woningmarkt en de mogelijkheden om te kunnen financieren en lenen. De crisis heeft voor een andere, definitieve werkelijkheid gezorgd. Dat is een feit. Verwijten maken naar de beleidsmakers van toen heeft geen enkele zin. Dat is achteraf gepraat en lost niets op. Eigenlijk is Lansingerland inmiddels financieel gezien te klein geworden voor de opgaven waarvoor wij nu staan. Een gemeente met een gewone begroting van 100 miljoen euro en met een ontwikkelopdracht waar bijna een half miljard euro mee gemoeid is. En dat gefinancierd met behulp van geleend geld want historisch gezien hadden de kleine gemeenten die aan de wieg stonden van Lansingerland nauwelijks een eigen financiële armslag. Daarmee worden wij sinds het najaar van 2008 dagelijks geconfronteerd. Donderdag 19 mei debatteert de raadscommissie Algemeen Bestuur over de Jaarrekening. Wat ons betreft is dit verslag over 2012 vooral de opmaat naar het aanstaande debat over de oplossingen. Die komen bij de bespreking van de Kadernota 2013 in juni pas echt aan de orde.
Publicist en oud PvdA wethouder van Leiden Paul Bordewijk schreef een interessant verhaal over gemeenten met grondexploitatie problemen: http://www.paulbordewijk.nl/artikelen/520 Op maandag 6 mei was er een presentatie over de stand van zaken van de voorbereidingen door het college van de Kadernota 2013 met daarin actuele overzichten van onze financiële problematiek. Zie: http://www.lansingerland.nl/internet/vergaderkalender_3131/item/vergadering-diverse_1231.html
BREDE SCHOLEN, WAT VINDT ONS COLLEGE ER VAN?
Op 16 april 2013 hebben wij via Sam de Groot samen met de Christen Unie fractie raadsvragen gesteld over “Brede scholen, in het bijzonder WP2 en WP3 scholen voor primair onderwijs”. Afgelopen week kregen wij de volgende reactie van het college.
1. Onderschrijft het college de beleidslijn, die dateert van voor de herindeling, voor het principe van de brede schoolbij nieuw te bouwen scholen voor primair onderwijs? Antwoord: Uw raad heeft op 21 februari 2013 het Integraal Huisvestingsplan Primair Onderwijs (IHP PO) vastgesteld (kenmerk BR1200292en T11.06169). In dit IHP PO benoemen wij in hoofdstuk 3 “Visie” op pagina 8 bij het thema “Multifunctionaliteit in Lansingerland” onze visie voor de doorontwikkeling van het Brede School concept: “Bij het realiseren van elk nieuw permanent schoolgebouw bekijken we de behoefte, mogelijkheden, wensen en kansen voor praktische en inhoudelijke samenwerking tussen partners in een Brede School. We kiezen niet voor een vooraf opgelegde algemene gemeentelijke visie, maar zoeken aansluiting bij goede voorbeelden en succesfactoren in den lande zoals enthousiast personeel, duidelijke afspraken over kartrekker/penvoerder en een uitgewerkt beheer- en exploitatiemodel (een beheerscommissie).
.2. Onderschrijft het college dat het concept van de brede scholenmogelijkheden biedt om andere maatschappelijke organisaties (maatschappelijk werk, jeugdgezondheid,bibliotheek etc.) aan te laten haken bij de scholen. Antwoord: Op zich onderschrijven wij dit concept, maar maken wij wel onderscheid tussen multifunctioneel gebruik van een schoolgebouwen het Brede School concept. Multifunctioneel gebruik van een schoolgebouw gaat over het toevoegen van meerdere functies dan alleen onderwijs op of nabij een schoollocatie. Het Brede School concept gaat over de inhoudelijke samenwerking tussen partners rondom een kind. Als Brede School partners in de breedste zin van het woord noemen we in het IHP PO op pagina 9: voorschoolse, tussen schoolse en buitenschoolse opvang, kinderdagopvang, peuterspeelzaalwerk, schoolmaatschappelijk werk, logopedie, muziekschool, sportverenigingen, bewegingsonderwijsvoorziening, Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en een wijkvoorziening.
3. Onderschrijft het college dat de keuze voor een brede school-concept in principe geen geldkwestie is maar een principiële keuze. Antwoord: Nee. De keuze voor het brede school concept is zowel een geldkwestie als een principiële keuze. Het kost geld in tijd (samenwerking) en in euro’s (ruimte, verplaatsing of opening van een voorziening in aanvulling op een basisschool). Een extra vestiging van bijvoorbeeld het CJG of van de bibliotheek, kost het CJG of de bibliotheek meer geld. Dit geld hebben we niet. We kunnen ons wel voorstellen dat organisaties het schoolgebouw in de avonduren in gebruik nemen voor bijvoorbeeld muziek, cultuur of dansles.
4. Deelt het college onze opvatting dat vóór de bouw van de WP2en WP3scholen de principiële keuze moet worden gemaakt, om al dan niet het brede school-concept toe te passen. Antwoord: Bij het beschikbaar stellen van het investeringskrediet voor de bouw van de WP2 en WP3 op 5 juli 2012 (kenmerk: BR1200118) is aan uw raad de keuze voorgelegd voor de toevoeging van de voorziening buitenschoolse opvang aan beide gebouwen. Uw raad heeft toen een krediet beschikbaar gesteld voor de realisatie van ruimte voor buitenschoolse opvang in beide schoolgebouwen. Bij het opstellen van het concept Programma van eisen voor beide schoolgebouwen (WP2 en WP3) hebben de schoolbesturen een verzoek ingediend voor de realisatie van buitenschoolse opvang (hierna: aangegeven dat er behoefte is aan een BSO ruimte geïntegreerd in de schoolgebouwen om zo een sluitend dagarrangement aan te kunnen bieden. Voor andere voorzieningen in de schoolgebouwen is geen budget beschikbaar. Overigens ligt hiervoor ook geen wens vanuit een organisatie.
5. Is het college bereid om energie te stekken en het initiatief te nemen voor overleg met de WP2 en WP3- scholen en andere -noodzakelijke- partners om de opzet van het brede school-concept te bespreken. Antwoord: Als college faciliteren wij de inhoudelijke samenwerking tussen partners rondom een kind met de schoolbesturen. Dit is de afgelopen tijd ook gebeurd. Bijvoorbeeld bij het opstellen van het IHP PO en het Programma’s van Eisen voor de schoolgebouwen WP2 en WP3. Andere partijen dan onderwijs en buitenschoolse opvang zijn wat ons betreft van harte welkom om samen te werken in de schoolgebouwen, zolang het de planning van de bouw van de school en de begroting van de school (en de rest van de begroting) niet negatief beïnvloedt. Wij vinden dat het initiatief hiervoor bij deze partijen zelf ligt.
6. Is het college bereid dit op korte termijn te doen en de Raad voor 1juni hierover te informeren? Antwoord: Portefeuillehouder Werner ten Kate heeft in de commissie Samenleving op 12 maart 2013 aangegeven dit onderwerp met de schoolbesturen te willen bespreken. Dit doen wij in de stuurgroepvergadering van de bouw van de WP2 en WP3 op 14 mei 2013.
Sam de Groot zal deze college reactie op korte termijn samen met de fractie van de Christen Unie onder de loep nemen. Wordt dus mogelijk vervolgd.
TOT SLOT
Op onze website www.lansingerland.pvda.nl zijn aparte verslagen te vinden over de Inhuldiging van onze nieuwe Koning en onze bijdrage aan de Dag van de Arbeid.
Volgende week is het weer de maandelijkse raadscommissieweek. Zie voor de agenda’s: http://www.lansingerland.nl/internet/vergaderkalender_3131/ Interessant zijn de eerste gedachtewisseling over de Sportnota met de introductie van een zogenaamd Sportfonds tijdens de commissie Samenleving van aanstaande dinsdag 14 mei en de debatten over de aanstaande Metropoolregio en de Jaarrekening 2012 in de commissie Algemeen Bestuur van aanstaande donderdag 16 mei. Maandag 13 mei is er weer een bijeenkomst van onze prachtige lokale PvdA Leergang. Alle 17 deelnemers doen nog enthousiast mee. Dan staat er een raadscommissie vergadering in spelvorm op het programma waarin de raad van de mooie gemeente Westerrotte zich buigt over starterswoningen en stevige bezuinigingen. Bijna levensecht!
Het citaat van de week komt uit “Reizen zonder John” van Geert Mak’s rondreis door de VS in het kielzog van John Steinbeck’s grand tour, 50 jaren eerder in de tijd (pagina 168): “Een van de grootste verschillen tussen Europa en Amerika was -en is- daarbij het omgaan met het falen: in Europa blijft iemand die failliet gaat gebrandmerkt, de Amerikaan pakt zijn boeltje op en probeert het verderop weer:’ Go West, young man!’ Deze zogenaamde Frontier Ideology, gecombineerd met de belofte van rijkdom-op-eigen-kracht, gaf de Amerikaanse samenleving, in vergelijking met Europa, een bijzondere dynamiek. In Europa heerste vaak het noodlot, in Amerika kon je altijd weer verder.” En dat is wat wij ook ons Lansingerland in de financiele zorgen toewensen: “Go West, young man!” Zoek creatief en volhoudend de grenzen van de oplossingen op! Dan gaan we het zeker redden.
Tot de volgende week, fractie PvdA Lansingerland, 11 mei 2014