Dit is nummer 636 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. Afgelopen week stopte onze fractie veel energie in de voorbereiding op het debat over de Kadernota 2023. Dat vond afgelopen donderdagavond plaats. Ons verhaal dat er de komende jaren geen sprake hoeft te zijn van bezuinigingen en dat er zelfs ruimte is voor nieuw beleid zette ons volop in de politieke schijnwerper. Wij zijn trouwens heel blij met het plan van het Kabinet om de regels voor de bijstand te versoepelen. Het Kabinet wil af van het wantrouwen van de overheid tegenover uitkeringsgerechtigden. In plaats daarvan komt vertrouwen en maatwerk. Het zou het nieuwe college van Lansingerland sieren om hier alvast een voorschot op te nemen. Daar komen we binnenkort zeker op terug. Van belang is ook de mededeling van wethouder Simon Fortuyn dat de Participatiegroep ten behoeve van het nieuwe luchthavenbesluit voor Rotterdam The Hague Airport voor de laatste keer bijeen is geweest. In september zal het eindrapport verschijnen.
Zicht op de Vlinderstrik in Rodenrijs
KADERNOTA 2023 MAAKT NIEUW BELEID ZEKER HAALBAAR
Afgelopen donderdagavond sprak de raadscommissie Algemeen Bestuur over de Kadernota 2023. Petra Verhoef was onze woordvoerder. Zij kreeg bij de voorbereiding van haar verhaal veel technisch-financiële input van onze financiële woordvoerder Hamid Azzouzi. Hij gaf diezelfde avond bij het agendapunt Zomerrapportage een aantal nuttige suggesties voor verbetering die de wethouder financiën grotendeels ter harte nam voor volgende rapportages.
Petra gaf aan dat de PvdA-fractie met teleurstelling kennis heeft genomen van de Kadernota en ook van een aanvullende brief van het college die de fracties helaas pas op 21 juni ontvingen. De Kadernota wordt door het college als beleidsarm aangemerkt: het financiële beeld van 2022 wordt voortgezet en alleen de autonome ontwikkelingen waarop de gemeente geen invloed heeft, zijn opgenomen. Deze Kadernota biedt bovendien alleen een uitgewerkt overzicht van de kostenkant van de Kadernota. Over de belangrijkste baten en inkomstenzijde is nog geen duidelijkheid. Het college geeft in de brief aan dat het de raad pas begin september kan informeren over de gevolgen van de meicirculaire voor Lansingerland. Men vindt het namelijk complexe materie. Bovendien stelt het college voorbereidingen te willen treffen voor een nieuwe bezuinigingsronde, waaronder €1,5 miljoen op het sociaal domein. “Ongehoord. Hoe sociaal is dit college eigenlijk?”, vroeg Petra Verhoef zich af.
De PvdA-fractie betwijfelt sterk of deze bezuinigingen nodig zijn in die omvang. Het niet meenemen van het effect van de meicirculaire 2022 bij behandeling van de Kadernota geeft een verkeerd beeld over de stand van zaken. Veel gemeenten hebben nu al de uitkomsten berekend en gecommuniceerd naar de raden. De uitleg over de complexiteit van de berekeningen heeft ons niet overtuigd.
Gelet op de gevoeligheid van de bezuinigingen en de maatschappelijke gevolgen hiervan waren we als fractie, net als vorig jaar, genoodzaakt om de meicirculaire 2022 zelf grofmazig te berekenen op basis van opgaven van het rijk. Wij komen echter tot andere inzichten dan het college. Uit onze berekening blijkt dat de jaarschijven 2023 t/m 2025 sluiten, zelfs als we rekening houden met de saldotekorten genoemd in de Kadernota en de wensen voor nieuw beleid uit het coalitieakkoord. Het jaar 2026 (ravijnjaar genoemd) sluit niet. Hiervoor is het rijk een oplossing aan het zoeken.
Voor de financieel ingewijden is van belang om te vermelden dat bij deze berekening rekening is gehouden met een afslag onderuitputting rijksuitgaven i.v.m. de ‘samen trap op samen trap af’ systematiek. Dus deze bedragen worden in mindering gebracht op de stijging van de algemene uitkering. Er kan ook voor gekozen worden om de afslag als risico op te nemen in de risicoparagraaf en de volledige stijging van de algemene uitkering bij te ramen. Samenvattend zal het bezuinigen dus niet nodig blijken. Petra gaf aan heel benieuwd te zijn hoe het college en ook de andere fracties staan tegenover het beeld dat de PvdA schetst op basis van de analyse van de effecten van de meicirculaire. Het geeft een volstrekt ander geluid in dit debat.
De PvdA-fractie vroeg zich concluderend af of we deze kale Kadernota als raad werkelijk willen vaststellen. Het ligt voor de PvdA meer voor de hand om te volstaan met er als raad uitsluitend kennis van te nemen. Ook de inhoud van de brief heeft nauwelijks waarde zonder verwerking van de meicirculaire. We moeten niet stappen in de valkuil om “van grof naar fijn” te gaan. Dat zorgt ervoor dat het nu gepresenteerde tekort van €3.4 miljoen een eigen politiek leven gaat leiden. Dat gebeurde, zoals gezegd, vorig jaar ook en leidde in de periode juni-december 2021 tot veel politieke en maatschappelijke onrust.
Toekomstige bewaakte fietsenstalling Metro Rodenrijs
Ons politieke wensenlijstje 2023-2026
Petra Verhoef gaf tijdens het debat over de Kadernota ook de voor ons belangrijke inhoudelijke voorstellen voor de komende begroting mee aan college en raad. Dat deden de coalitiepartijen immers ook via de collegebrief van 21 juni. Nu zijn wij aan de beurt. Bij een aantal van de voorstellen van de coalitie kan de PvdA-fractie zich overigens zeker iets voorstellen. Dit is óns politieke wensenlijstje voor de meerjarenbegroting 2023-2026.
Inclusief en solidair Lansingerland. Iedereen mag hier zichzelf zijn. Onze gemeente verzet zich tegen iedere vorm van discriminatie op grond van inkomen, land van herkomst, huidskleur, religie, overtuiging, seksuele oriëntatie en genderidentiteit. Landelijke en lokale regelgeving voor het sociaal domein wordt uitgevoerd op basis van sociale waarden en steeds in overleg met maatschappelijke organisaties. Begrippen als “Terugtredende overheid”, “Eigen kracht” en “Zelfredzaamheid” worden vervangen door “Solidariteit”, “Bestaanszekerheid” en “Actieve overheid”. Daar past korten op het sociaal domein dus absoluut niet bij.
Basisbanen. De PvdA wil basisbanen in de non-profitsector voor mensen die moeilijk werk kunnen vinden ondanks de grote hoeveelheid vacatures. Zo kun je het aantal mensen in de bijstand terugbrengen. In de regio komt er wat de PvdA betreft een sociaal ontwikkelbedrijf dat de werkgever wordt van de mensen met een basisbaan. Het mes gaat in de plicht tot tegenprestatie in de Participatiewet. Wederkerigheid en menselijke waardigheid staan centraal.
Bouwen. Wat de PvdA-fractie betreft gaan we de komende jaren uit van 11.816 nieuwe woningen waarvan totaal minstens 60% sociaal, betaalbaar en bereikbaar met veel aandacht voor starters, jongeren (ook studenten die in de studentensteden geen kamer kunnen vinden), ouderen en mensen met een laag en middeninkomen. Kortom, de maatschappelijke middenklasse die in de praktijk de samenleving draaiende houdt. Denk aan onze (wijk)verpleegkundigen, wijkagenten, leraren, schoonmakers, supermarkt medewerkers! De Woonvisie moet hierop worden aangepast, vinden wij. Bouwen voor de buurt blijft voor de PvdA-fractie een topprioriteit.
Jongeren. Alleen Bleiswijk en Bergschenhoek kennen een jongerencentrum. Berkel en Rodenrijs niet. Onderzoek naar het belang van zo’n centrum in de grootste kern van onze gemeente ligt dan ook voor de hand. Lansingerland kent bovendien geen speciale pop-podia of uitgaansgelegenheden voor jongeren en jongvolwassenen onder de 18 jaar. Ontmoetingsplekken en skatebanen voorzien van Wifi zijn er veel te weinig. Plekken in de openbare ruimte waar jongeren zelf feesten en evenementen kunnen organiseren zonder veel gedoe rond vergunningen zijn er ook niet.
Waardig ouder worden. Goed dat de coalitie nu eindelijk een pilot wil voor gratis OV voor ouderen met een inkomen tot 120% van het bijstandsniveau. PvdA pleit ervoor om dit al in de begroting 2023 te regelen. Waarom maken we zo’n regeling ook niet voor alle inwoners met een inkomen tot 120% van het bijstandsniveau? Waarom Lansingerland – net als Rotterdam – alle kinderen tot 13 jaar geen gratis OV aanbiedt, is ons een raadsel.
Arme kinderen. We weten nog steeds niet hoeveel Lansingerlandse jongeren in armoede opgroeien. Onbekend is in welke mate zij gebruik maken van de voorzieningen die er al zijn. De schuldhulpverlening verdient ook een extra impuls. Niet alleen voor jongeren in schulden, zoals de wensenlijst van de coalitie noemt.
Gelijke kansen op school. Ongelijk investeren in onderwijs voor kinderen met een migratieachtergrond is absoluut noodzakelijk. Scholen die, hoe goed bedoeld ook, kinderen met een migratieachtergrond een lager advies voor voortgezet onderwijs geven dan de schooltest aangeeft, moeten hun aanpak aanpassen. Lansingerland kan veel meer ruimte scheppen voor de komst van brede scholen waar onderwijs, zorg, en talentontwikkeling samenkomen. Brede scholen vormen ook een steun in de rug voor kansarme kinderen. Je als gemeente alleen maar bemoeien met de wettelijke taak van onderwijshuisvesting is achterhaald.
Wachtlijst GGZ-jongeren. Jongeren die intensieve zorg nodig hebben, moeten vaak lang wachten op passende hulp. Vooral voor GGZ hulp zijn er lange wachtlijsten. Onze fractie sprak heel recent verschillende huisartsen die hierover aan de bel bij het college willen trekken. Dit is onaanvaardbaar. Daarom niet snijden in het sociaal domein!
Info & adviespunten in elke kern. In elke kern willen wij laagdrempelige en vaak geopende inloopadressen voor informatie, advies en verwijzing voor maatschappelijke vragen rond zorg en ondersteuning. De toegankelijkheid en bereikbaarheid van voorzieningen voor laaggeletterden en mensen met een beperking moet goed geregeld zijn. In elke kern willen we ook informatiepunten waar inwoners informatie en advies kunnen krijgen over isoleren van woningen, subsidiemogelijkheden en de stand van zaken met betrekking tot het gehele transitieproces. Energiecoaches zullen hierbij praktisch behulpzaam zijn. Mogelijk valt dit te combineren met de ontmoetingscentra voor ouderen waarover het college spreekt in de wensenlijst.
Bedrijventerreinen. Langzamerhand ontstaat er aan de noordrand van Rotterdam een groot tekort aan bedrijventerreinen. De PvdA vindt dat er een eind moet komen aan de bouw van “dozen”. Meer ruimte moet er komen voor innovatieve maakindustrie en voor start-up’s. Ongeveer 100 hectares van de voor de glastuinbouw beschikbare 1000 hectares ligt nu nog braak. Dat duurt al vele jaren. Het college moet in overleg met provincie en ondernemers in Lansingerland onderzoeken of op deze locaties ook andere typen bedrijven zich kunnen vestigen.
Minimumloon omhoog naar 14 euro. Van het huidige minimumloon van nog geen €10,- per uur kun je niet rondkomen. Lansingerland spreekt zich daarom uit voor een verhoging van het wettelijk minimumloon naar €14,- bruto per uur en betaalt dat ook voor werk dat voor de gemeente wordt uitgevoerd, direct of indirect.
Fietsenstallingen. In alle winkelcentra in de kernen moeten er voldoende plekken zijn om de fiets te stallen. Daar moeten bewaakte fietsenstallingen komen. Net als bij de beide metrostations. Dat de halte Bonfut weer open moet, spreekt natuurlijk vanzelf. De vele nieuwe bewoners van de wijken Rodenrijsevelden en Buyten staan erom te springen.
Commissiedebat
Tot zover ons wensenlijstje. Nu over naar de reacties van het college en andere fracties. Wethouder Simon Fortuyn, die belast is met de gemeentelijke financiën, relativeerde ook het belang van de Kadernota 2023. “Voor mij is het niet zozeer een Kadernota dan wel een Kaderbrief”. Hij was zeer geïnteresseerd in de snelle doorrekening van de PvdA-fractie van de mei-circulaire met betrekking tot de groei van de bijdrage uit het gemeentefonds. Onze fractie zal deze doorrekening natuurlijk beschikbaar stellen aan het college en aan alle raadsfracties die op hun beurt veel belangstelling toonden voor het positieve financiële perspectief dat de PvdA-fractie schetste.
Busstation Rodenrijs
Het college reageerde positief op ons voorstel om energiecoaches te koppelen aan de mobiele informatiepunten in de drie kernen. Ons pleidooi voor een inclusief en solidair Lansingerland als basis voor het sociale Lansingerland werd nadrukkelijk onderschreven. Wethouder Leon Hoek vroeg zich af of de komst van een jongerencentrum in Berkel en Rodenrijs in een behoefte voorziet. Hij wees naar jongerensociëteit Rotonde die een paar jaar geleden de deuren sloot bij gebrek aan belangstelling. Dat klopt maar de sluiting had vooral te maken met gebrek aan nieuwe bestuursleden om Rotonde weer een nieuw leven in te blazen. Het toenmalige college zag geen aanleiding om sturend op te treden toen sluiting dreigde.
Het college meldde bij monde van wethouder Michiel Muis dat er geen nieuwe Woonvisie gaat komen. Onze wens om het aantal te bouwen sociale en betaalbare woningen te verhogen van 50% naar 60% van het totaal aantal te bouwen woningen werd door hem niet overgenomen. De PvdA-fractie verwacht dat minister Hugo de Jonge (CDA) zeker wel zal gaan ingrijpen en onze gemeente vriendelijk maar beslist zal verzoeken om dit percentage naar 60% te verhogen.
Een belangrijke wens van het college is om het Triangelpark aan te gaan leggen. Dit park moet de groene verbinding gaan vormen tussen Park de Polder op Wilderszijde en het Lage Bergsebos. Wij onderschrijven deze wens zeer. Het staat ons bij dat er in het budget voor de aanleg van de A16-Rotterdam rekening is gehouden met de aanleg van een ecoviaduct op deze plek en ook van een verbindend fietspad en een fietstunnel. Ons is niet helder of er ook geld gereserveerd is voor de aanleg van het Triangelpark. Mogelijk kan hier ook het Enecofonds soelaas bieden.
De CDA fractie kwam met het goede voorstel om financieel bij te gaan dragen aan de aansluiting van het nieuwe warmtenet op de glastuinbouw in Lansingerland. De PvdA fractie wil hier graag bij meedenken. Ook mag er wat ons betreft niet bezuinigd worden op de formatie van de afdeling economische zaken. We zeggen dit niet voor het eerst. Het is de dood in de pot voor de belangrijke innovatieve economie waar Lansingerland voor staat.
Opvallend was dat de raad, mochten eventueel toch door te voeren bezuinigingen de meest kwetsbare raken, bereid is om de OZB voor huiseigenaren gelijk te trekken met het landelijke gemiddelde. Dat is een echte doorbraak.
Bouwen op Buyten Wilderszijde
Wat vonden wij van het debat?
De PvdA fractie kijkt tevreden op het debat over de Kadernota terug. We waren blij dat we een positieve draai konden geven aan een debat dat vrij somber van aard dreigde te worden. Onze voorstellen vielen vaak in goede aarde. Als het allemaal een beetje meezit, realiseren wij een positieve doorbraak in het doemdenken over het financiële meerjarenbeeld voor de komende jaren. Wat ons betreft wordt de Kadernota in de raadsvergadering van 7 juli niet vastgesteld. Er zijn gewoonweg veel te weinig richtinggevende kaders en de meicirculaire is nog niet verwerkt. Volstaan kan worden om er kennis van te nemen. Het heeft geen zin om de Kadernota inhoudelijk te gaan amenderen. Die energie kunnen we als raad beter bewaren tot het debat over de Meerjarenbegroting 2023-2026 in november.
Nieuwe wijk Rodenrijsevelden op oude Hordijk terrein
Tot slot: We hebben nog twee intensieve weken te gaan voor het jaarlijkse zomerreces begint. Op maandag komen de fracties bij elkaar om te praten over een raadsbrede motie rond de recente toename van het vliegverkeer in verband met de personele tekorten op Schiphol. Komende dinsdag heeft een vertegenwoordiging van onze fractie en ons afdelingsbestuur een bijpraatoverleg met onze landelijke voorzitter Esther-Mirjam Sent. Verder zal de nasleep van het debat over de Kadernota zeker nog de nodige aandacht vragen. Heb een goede week!
Vlinderstrik Rodenrijs
