Dit is nummer 638 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. In dit weekbericht veel nieuws over het afrondende raadsdebat over de Kadernota 2023-2026. Daar werden wij niet blij van. Van een politiek linkse zomer is zeker geen sprake. Verder is er zorgwekkend nieuws over het grote aantal jonge inwoners dat risico loopt om drugscrimineel te worden, ook in Lansingerland. Blij werden wij wel over de aanbevelingen van de Rekenkamer over het nieuwbouwbeleid van onze gemeente. De huidige woonvisie moet nu écht in de revisie. Deze week ontvingen we ook bericht van het college dat er een tweede locatie is gevonden voor langdurige opvang van Oekraïners en huisvesting voor lokale woningzoekenden op de gemeentelijke gronden aan de Hoeksekade, tussen het sportpark Bergschenhoek en ‘Boerderij Het Lansingerland’ in. Om ook op Bleizo-West een opvanglocatie te kunnen realiseren wacht het college nog op een beleidswijziging in het omgevingsbeleid van de provincie Zuid-Holland.
Berkel centrum in de zon
SOCIAAL DOMEIN DREIGT DE KLOS TE WORDEN BIJ OPSTELLEN BEGROTING
De VVD fractie zal ongetwijfeld tevreden hebben teruggekeken op het raadsdebat van donderdag 7 juli over de Kadernota 2023-2026, de nota die de kaders meegeeft voor het opstellen van de begroting. Hun conclusie na het raadsdebat van een paar weken geleden over het nieuwe coalitieakkoord dat de nieuwe coalitie een ruk naar links had gemaakt, werd afgelopen donderdagavond volledig weerlegd. Exemplarisch voor de beweging naar rechts die het college en de coalitiepartijen tijdens de beraadslaging over de Kadernota maakten, was het debatje tussen PvdA fractievoorzitter Petra Verhoef en wethouder Leon Hoek (WIJ Lansingerland) over zijn ruimhartige toezegging aan de raad om op verzoek van de VVD fractie voor 2023 geen huurverhogingen te willen opleggen aan de lokale sportverenigingen. Vlak daarvoor had de wethouder als reactie op een motie van de PvdA om de komende jaren af te zien van bijna € 1,5 miljoen bezuinigingen op het sociale domein met nadruk gezegd dat hij die toezegging niet wilde doen. “Dat moet integraal afgewogen worden in het kader van de Meerjarenbegroting 2023-2026 waarover de raad in november een besluit moet nemen”, aldus wethouder Hoek. Toen Petra Verhoef hem er vervolgens fijntjes op wees dat hij niet met één maat meet, voelde de wethouder zich betrapt. De VVD fractie leunde vervolgens tevreden achterover.
De kans dat er bezuinigd moet worden om de gemeentebegroting voor 2023 structureel sluitend te krijgen is nagenoeg nihil, maar toch volhardt het college in voorbereiden van bezuinigingen in het domein van zorg en ondersteuning voor jongeren, ouderen en mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt. Een door de PvdA fractie gemaakte analyse van de Meicirculaire 2022 (daarin staat hoeveel geld onze gemeente van het rijk mag verwachten) laat zien dat de gemeente Lansingerland komend jaar zeker geen financieel tekort hoeft te verwachten. Maar het college heeft er liefst drie maanden voor nodig om de gevolgen van deze Meicirculaire voor de begroting 2023 goed op een rijtje te krijgen. Pas in september krijgt de raad van het college officieel te horen hoe de financiële vlag er precies bij hangt. Tot dat moment wil het college geen uitspraken doen over het voor het sociale domein beschikbare budget.
Voor de sport maakte het college direct een uitzondering. Voor opstand door inwoners die door pech in het leven gebruik moeten maken van zorgvoorzieningen hebben het college en de coalitiepartijen politiek immers niet te vrezen. Van boze sportverenigingen wel. En let wel: de PvdA vindt (betaalbaar) sporten voor iedereen belangrijk, maar hier werd wel heel gemakkelijk een voorschot genomen op het debat over de sporttarievennota dat voor eind van het jaar staat geagendeerd. En dat terwijl bezuinigen op het domein van sport nadrukkelijk niet aan de orde was bij deze kadernota. Donderdagavond laat regeerde het traditionele blok bestaande uit WIJ Lansingerland, Leefbaar 3B, D66, ChristenUnie, CDA en VVD weer als vanouds. De linkse lente die bij de presentatie van het coalitieakkoord op 24 mei even gloorde, bleek in de praktijk maar een kort politiek leven beschoren te zijn. Sociaal en duurzaam Lansingerland moet het de komende jaren opnieuw weer doen met alleen de fracties van GroenLinks en PvdA.
Nieuwbouw in Julianastraat Berkel centrum
Tijdens het debat over de Kadernota presenteerde de PvdA-fractie een drietal moties. We zetten ze hier op een rijtje.
Motie ‘Geen indicatieve taakstellingen op sociaal domein’
In een brief (‘Aanvulling Kadernota 2023-2026’) aan de raad behorende bij de Kadernota 2023-2026 heeft het college aangegeven om in 2023 en de jaren daarna ongeveer € 1,5 miljoen te willen bezuinigen op het sociaal domein om te komen tot een structureel sluitende begroting in 2023. Dit is één van de vele bezuinigingsposten die het college nodig acht vanwege verwachte structurele tekorten. De PvdA fractie heeft op basis van expertise op gebied van gemeentelijke financiën een ‘grofmazige berekening effecten Meicirculaire voor Lansingerland’ gemaakt, welke een netto stijging van de algemene uitkering voor komende jaren laat zien, waardoor de noodzaak van het uitwerken van bezuinigingen sterk zal afnemen. Het college op haar beurt acht ook de kans aanwezig dat de uitkomsten van de doorrekeningen positief uitpakken, maar wil of kan dit niet voor het presenteren van de Begroting 2023-2026 aan de raad mededelen.
De PvdA fractie weet dat de uitdagingen in het sociaal domein groot zijn, zowel in de Jeugdzorg, WMO als Participatiewet, te weten lange wachtlijsten in de Jeugd-GGZ, gezinnen met multi-problematiek, lage arbeidskansen voor inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt en mensen met een arbeidsbeperking die onvoldoende ondersteuning en begeleiding krijgen. Wij zien dat de nieuwe coalitie voor de schrijnende problemen in het sociaal domein nog geen extra beleidsvoornemens heeft aangekondigd in de brief ‘Aanvulling Kadernota 2023-2026’, terwijl het coalitieakkoord onder het thema ‘Meedoen in Lansingerland’ wel aangeeft de genoemde uitdagingen te willen aanpakken. Via deze motie riep de PvdA-fractie het college op om
- bij het maken van de integrale afweging om te komen tot een structureel sluitende begroting het sociaal domein volledig te ontzien bij de indicatieve taakstellingen;
- te overwegen om juist te investeren in het sociaal domein om de schrijnende problemen voortvarend op te lossen en in de toekomst te voorkomen.
Motie ‘Onbeperkt reizen met OV in het RET-gebied voor 65-plussers al in 2023 starten’ De PvdA fractie constateert dat de belofte van onbeperkt reizen met OV in het RET-gebied voor 65-plussers in Lansingerland al in het coalitieakkoord 2018-2022 werd gemaakt, zij het lastig concreet te maken: “gratis OV voor eenzame ouderen”. Tot op heden is het OV in het RET-gebied voor 65-plussers in Lansingerland niet onbeperkt. Dit is bijvoorbeeld in Rotterdam en Schiedam wel het geval, overigens voor alle inkomensgroepen bij ouderen. Het college noemt in de raadsbrief ‘Aanvulling Kadernota 2023-2026’ als één van de beleidsvoornemens: ‘Onbeperkt reizen in het RET-gebied voor 65-plussers in Lansingerland met een inkomen tot 120% boven bijstandsniveau’, maar reserveert hiervoor pas vanaf 2024 budget.
De PvdA-fractie vindt het onwenselijk om ‘Onbeperkt reizen in het RET-gebied voor 65-plussers in Lansingerland met een inkomen tot 120% boven bijstandsniveau’ met nóg een jaar (dus tot 2024) uit te stellen en riep het college via een motie dan ook op om “Bij het maken van de integrale afweging om te komen tot een structureel sluitende begroting het beleidsvoornemen ‘Onbeperkt reizen in het RET-gebied voor 65-plussers in Lansingerland met een inkomen tot 120% boven bijstandsniveau’ al in 2023 tot uitvoering te brengen en er dekking voor te vinden”.
Motie Minimum loon naar €14.- bruto per uur, ook voor indirect werk voor gemeente. De PvdA-fractie constateert dat in de nieuwe cao die de VNG heeft afgesloten met de FNV Overheid, CNV Overheid en CMHF vanaf januari 2022 een minimumloon van €14 bruto per uur geldt. Dit gaat gelden voor alle 185.000 medewerkers in Nederland in dienst van de verschillende gemeenten, waaronder die in Lansingerland. Maar dit geldt niet voor medewerkers die voor de gemeente werken om ingekochte diensten uit te voeren, zoals vuilnisophalers, schoonmakers en werknemers in de groenvoorziening. Dit zorgt dus voor ongelijkheid tussen gemeenteambtenaren en externe medewerkers. Gemeenten als Heerlen, Utrecht en Den Haag zijn inmiddels bereid om zowel directe als indirecte medewerkers een minimumloon van €14 bruto per uur te betalen.
Onze fractie ziet dat het met de recente koopkrachtdaling nog moeilijker is geworden om rond te komen met een minimumloon lager dan €14 bruto per uur. Het is daarom nodig om €14 bruto per uur ook voor extern ingehuurde medewerkers na te streven. Dit brengt uiteraard extra kosten met zich mee voor de gemeente Lansingerland.
Wij droegen het college via een motie daarom op om:
- Nog voor het einde van 2022 de raad een plan te doen toekomen waarin staat hoe we in Lansingerland €14 euro bruto per uur bij aanbestedingen kunnen afdwingen dan wel stimuleren en wat eventuele kosten voor onze gemeente hierbij zijn;
- Zich hierbij te laten leiden door inmiddels verkregen inzichten in gemeenten Heerlen, Utrecht en Den Haag, als het gaat om manieren waarop gemeenten € 14 bruto per uur als voorwaarde kunnen stellen bij aanbestedingen;
- De raad hierover te informeren;
- In de begroting 2023-2026 hiervoor een PM-post op te nemen, die bij de eerste of volgende begrotingswijziging wordt ingevuld;
Wat was het resultaat van de stemmingen door de raad? Onze motie om niet te bezuinigen op het sociaal domein werd alleen gesteund door de fractie van GroenLinks. De rest vond bezuinigen op het sociaal domein geen probleem. Wij beschreven dit al in de aanhef van dit artikel. Zelfs toe we de motie aanpasten en “zo min mogelijk” toevoegden voor “bezuinigen” en het tweede deel van het dictum over “juist extra investeren” weghaalden, stemden alle fracties minus GroenLinks nog tegen.
Voor onze motie over het gratis OV voor ouderen een jaar naar voren halen kregen we geen enkele steun. GroenLinks vond dat deze motie niet ver genoeg gaat. Zij steunen alleen moties die gratis OV voor álle mensen met een laag inkomen willen regelen. Dat zien wij ook best zitten en denken dat het snel in beeld brengen bij ouderen hoeveel personen er gebruik van maken nuttig kan zijn voor de eventuele uitbreiding naar andere groepen.
Vele raadsfracties bleken er nog niet aan toe om nu al een oordeel te vellen over onze motie “Minimum loon naar €14.- bruto per uur, ook voor indirect werk voor gemeente”. Zij wilden eerst hierover een bespreekstuk van onze hand om uitgebreid te bespreken in de raadscommissie. Daarmee gingen wij akkoord. We trokken vervolgens deze motie in.
Grooten Sloot Bergschenhoek
450 LANSINGERLANDSE JONGEREN DREIGEN DRUGSCRIMINEEL TE WORDEN
Dit cijfer blijkt uit een analyse die de onderzoeksredactie van RTL Nieuws afgelopen week publiceerde op basis van ondermijningscijfers van de overheid. De wijk waarin het hoogste percentage risicojongeren woont, is het Brabantse Helmond-West. Daar loopt 13,7 procent van de jongeren risico om af te glijden als drugscrimineel. In totaal gaat het in deze wijk om 110 jongeren. Volgens RTL Nieuws wonen in de gemeente Lansingerland 450 jongeren tussen de 8 en 23 jaar die een grote kans hebben om in de drugscriminaliteit te belanden. Het gaat om 3,5 procent van alle jongeren in de gemeente. Dat is lager dan het gemiddelde in Nederland. Het aandeel in Lansingerland is het hoogst in de kern Bergschenhoek.
Jongeren die risico lopen in de misdaad te belanden, kampen vaker met schulden, stoppen voortijdig met school en komen bij bureau Halt terecht voor taakstraffen, bericht RTL Nieuws. Criminoloog Robby Roks noemt het aantal van 162.000 risicojongeren zorgwekkend. “Met een deel kan het over een paar jaar heel goed gaan, maar een aantal groeit door naar de georganiseerde misdaad. Dan kun je denken aan de handel in cocaïne, maar ook betrokkenheid bij liquidaties en afpersing.”
Hoewel het percentage jongeren in Lansingerland dat risico loopt om drugscrimineel te worden landelijk gezien beperkt is, maakt de PvdA-fractie zich toch zorgen. Fractievoorzitter Petra Verhoef: “Die pakweg 450 jongeren die risico lopen om af te glijden, moet je als gemeente in beeld zien te krijgen. Bij mijn weten is hiervoor nog geen concreet programma op ontwikkeld. Voor wethouder Leon Hoek die jongeren in zijn portefeuille heeft, is een stevige uitdaging weggelegd. De PvdA fractie zal hem hier zeker over gaan aanspreken”.
Varenbuurt Bergschenhoek
REKENKAMER RAPPORT BOUWEN IN BEWEGING
In het rapport ‘bouwen in beweging’ onderzocht de Rekenkamer Lansingerland hoe en in welke mate het woonbeleid van Lansingerland van invloed is geweest op de aansluiting tussen vraag en aanbod op de woningmarkt in de gemeente. De rekenkamer keek zowel naar de uitvoeringsperiode van de gemeentelijke woonvisie 2015-2020 – dat wil zeggen van 2015 tot halverwege 2021 – als naar het eerste half jaar dat de nieuwe woonvisie van 2021-2025 van kracht was. Deze werd in de zomer van 2021 vastgesteld. De Rekenkamer kwam tot liefst 11 belangrijke conclusies en 4 aanbevelingen die te vinden zijn op bouwen in beweging – Rekenkamer.rotterdam.nl
Een er voor ons uitspringende aanbeveling luidt dat dat “een woonvisie gedurende de uitvoeringsperiode herijkt moet kunnen worden als nieuwe urgente kraptes op de woningmarkt of nieuwe afspraken met regio, provincie of rijk hier reden toe geven”. In eerdere weekberichten constateerden wij dat de coalitie niet bereid is om de huidige woonvisie aan te passen op basis van nieuwe data en inzichten over de woningmarkt. Zo vindt de PvdA-fractie dat het huidige percentage van 50% sociaal, betaalbaar en bereikbaar bouwen omhoog moet van 50% naar 60%. Voor sociale huurwoningen geldt voor ons een percentage van 30% nieuwbouw in plaats van de door de raad vastgestelde 25%. Het rapport van de Rekenkamer zal na het zomerreces natuurlijk door de raad besproken worden.
Het lijkt ons overigens ook wijs om in contact met de provincie Zuid-Holland over de wens om te bouwen op Bleizo-West het percentage van 60% te gaan hanteren voor sociaal, betaalbaar en bereikbaar. In een recente brief van het college aan de provincie Zuid-Holland met antwoorden op de vragen die de provincie onze gemeente heeft gesteld over de beoogde gebiedsontwikkeling op Bleizo-West wordt nu nog van 50% gesproken. Eens zien hoe lang dat vol te houden is.
Zomerse Groenzoom
Tot slot: Het zomerreces is aangebroken. De komende weken staan in het teken van vakantie en van de voorbereidingen voor het nieuwe politieke seizoen. Maandagavond gaat ons fractielid Sonnie Biharie nog luisteren naar een toelichting op de plannen voor de locatie langdurige huisvesting Oekraïners op de Hoeksekade. Als ondernemer in de zijvleugel van het gemeentehuis is zij hiervoor uitgenodigd, omdat de voorzieningen voor de Oekraïners worden gerealiseerd op Wilderszijde. Ook omwonenden van Hoeksekade en Wilderszijde zijn welkom, evenals (duo-)raadsleden. Ons volgende weekbericht 639 verschijnt op zaterdag 10 september 2022. Tenzij er zeer actueel nieuws is, natuurlijk. Heb een mooie zomerperiode!
Groenzoom