COLLEGE PRESENTEERT SLUITENDE BEGROTING VOOR 2025
Eind vorige week publiceerde het college hun voorstel voor de Gemeentebegroting 2025. Die is voor het komende jaar structureel sluitend. Voor de jaren erop zal nog wel het nodige denkwerk moeten verricht om ook dan een sluitende begroting te kunnen presenteren. Wij denken dat dit mogelijk is zonder ingrijpende bezuinigingen. Voorlopig is er sprake van een tekort van circa € 9 miljoen in 2026. Voor 2025 wordt een resterend tekort geraamd van ruim €2 miljoen. Het college wil dit tekort voor de helft dekken via een reeks bezuinigingen en via een verhoging van 5% van de OZB voor woningen en bedrijfsruimten. Dat moet €1 miljoen opleveren. De begroting samengevat in twee A4-tjes is hier te vinden.
Dit collegevoorstel is prikkelend omdat de raad bij de behandeling van de Kaderbrief in juni 2024 via een amendement heeft besloten dat er pas sprake van verhoging van de OZB aan de orde kan zijn wanneer alle andere mogelijkheden zijn uitgeput. Zie hiervoor weekbericht 712 Het besluit werd met een nipte meerderheid genomen. Deze meerderheid werd bepaald door één stem (16-15). Voor stemden toen de fracties van CDA, Leefbaar 3B, Voor Lansingerland en VVD. Tegen stemden PvdA, GroenLinks, D66, ChristenUnie en WIJ Lansingerland. Ondanks het negatieve advies van Simon Fortuyn, de wethouder Financiën namens Leefbaar 3B, heeft de fractie van Leefbaar 3B er toen voor gezorgd dat er een omstreden amendement werd aangenomen. Tijdens het debat werd duidelijk dat een kleine meerderheid in de raad de meest kwetsbare inwoners lager waardeert dan vaak redelijk well to do inwoners die onroerende zaakbelasting (OZB) betalen. Met het voorstel om de OZB in 2025 toch met 5% te verhogen, handelt het college op het eerste gezicht in strijd met het in juli aangenomen amendement. Dat kan dus nog een mooi debat worden in raadscommissie en raad. Wij kunnen ons voorstellen dat het college deze OZB verhoging van 5% rechtvaardigt omdat als gevolg van landelijk beleid ook de huren met minstens 5% worden verhoogd. Het college schrijft op pagina 85 dat “De WOZ-waarden in Lansingerland 31% boven het landelijk gemiddelde liggen, de OZB-aanslag ligt in Lansingerland 18% boven het landelijke gemiddelde. De verhouding van de OZB-aanslag is hiermee 0,90 ten opzichte van de WOZ-waarde. Deze ligt in Lansingerland dus afgerond 10% onder het landelijk gemiddelde. Het OZB-woningen tarief lag in Lansingerland in 2024 op 0,0783%, landelijk was dat 0,0909%. In de regio is de OZB-aanslag ten opzichte van de WOZ-waarden in Lansingerland als laag te kwalificeren”. Dat is een conclusie van het college zelf die er niet om liegt.
Op pgn 76 stelt het college “dat In de algemene uitkering die gemeenten ontvangen vanuit het Rijk een correctie zit voor de WOZ-waardes van het onroerend goed in de gemeente. Een gemeente krijgt als het ware een korting gebaseerd op de totale WOZ-waarde van het onroerend goed, ook wel de belastingcapaciteit. De hoogte van de totale WOZ-waarde bepaalt hoeveel inkomsten een gemeente kan binnenhalen aan OZB-opbrengsten. Hoe hoger deze WOZ-waarde, hoe hoger de potentiële OZB-opbrengsten en daarom ook hoe hoger de korting die het Rijk toepast op de Algemene Uitkering. De nieuwe raming laat een grotere WOZ-waardeontwikkeling zien dan eerder verwacht, voor zowel woningen als niet-woningen. Als gevolg daarvan is de correctie op de algemene uitkering hoger (negatief effect) dan bij de Meicirculaire. Met andere woorden, wij ramen nu een lagere algemene uitkering dan eerder ingeschat”.
Onze conclusie is dat de gemeente Lansingerland een onbenutte OZB capaciteit heeft van minstens 10%. Hiermee komen we slechts uit op het landelijke gemiddelde. Voor de PvdA fractie is het absoluut bespreekbaar om zo nodig reeds nu tot een OZB verhoging te komen die hoger is dan 5%. Daarmee wordt voorkomen dat er dekking wordt gezocht uit de zogenaamde gereedschapskist met begrotingsknoppen Wij willen voorkomen dat onnodig bezuinigd wordt op voor vaak kwetsbare inwoners belangrijke voorzieningen. Het gaat voor 2025 om een kleine miljoen . Ongeveer de helft hiervan komt uit het kostendekkend maken van de leges voor de aanleg van kabels en leidingen. Ook de invoering van verblijfsbelasting is wat onze fractie betreft prima. Het gaat om €150.000 in 2025 en om €375.000 in 2026.
Wat ons ook opvalt, is dat de uitvoering van onze motie over Zero-Based Begroten niet duidelijk naar voren komt in de begrotingsstukken. Op pagina 7 stelt het college:
“In het kader van Zero-Based Begroten zijn alle mutaties in de meerjarenbegroting integraal beoordeeld, waardoor budgetten zijn afgeraamd en een herindeling heeft plaatsgevonden van incidentele en structurele posten in de begroting (lagere lasten van € 515.000). Ter illustratie: deze operatie heeft een bezuiniging van € 500.000 voorkomen, zoals bijvoorbeeld een extra verhoging van 5% op de OZB-tarieven voor woningen.”
Het is ons echter niet duidelijk in hoeverre dit bedrag structureel of incidenteel is. We zullen het college daarom zeker technische vragen stellen over hoe en in welke mate Zero-Based Begroten inmiddels is doorgedrongen tot de haarvaten van het gemeentelijk apparaat. Wethouder Simon Fortuyn heeft de raad toegezegd dat Zero-Based Begroten zou worden toegepast bij de voorbereiding van de begroting voor 2025.
In de komende weekberichten zullen wij berichten over het specifieke beleid dat het college in 2025 wil voeren. Hoeveel gaat er bijvoorbeeld gebouwd worden en hoeveel budget is er in Lansingerland bijvoorbeeld beschikbaar voor kunst en cultuur? Werken al die inspanningen om mensen zonder werk aan werk te helpen eigenlijk wel. En hoe om te gaan met het enorme verloop onder het ambtelijk personeel?
Groenzoom Berkel
MINISTER KEIJZER MENGT ZICH IN DEBAT OVER HUIZEN BOUWEN OP BLEIZO-WEST
RTV Lansingerland berichtte afgelopen week dat minister Mona Keijzer (BBB) die Volkshuisvesting in haar portefeuille vindt dat er nu snel knopen moeten worden doorgehakt als het gaat om huizen bouwen op Bleizo-West. Dit bericht werd ook door RTV Rijnmond gebracht. In een schriftelijke reactie aan RTV Lansingerland stelt de minister dat “Gemeente en provincie met elkaar in gesprek zijn over wat er in Bleizo-West moet komen. Ik wil dat deze gesprekken snel tot besluitvorming leiden over welke functies hier een plaats krijgen. De planning voor deze besluitvorming wil ik begin november ontvangen”.
Afgelopen week interviewde TV Lansingerland Hamid Azzouzi over deze bijzondere ontwikkeling. Voor hem is de situatie volkomen helder. “De PvdA-fractie geeft, als het om Bleizo-West gaat, absoluut de voorkeur aan wonen boven wind. Lansingerland heeft de regionale opdracht om snel 11.000 huizen te bouwen. Zonder Bleizo-West gaat dit zeker niet lukken. Kiezen voor wind op die locatie betekent dat duizenden woningzoekenden met een laag of middeninkomen in de kou komen te staan. Dat is voor de PvdA Lansingerland onacceptabel. We zitten midden in een gigantische wooncrisis, dus er is grote haast geboden.” De reportage van RTV Lansingerland staat hier
Rottemerengebied op een regendag
NUTTELOOS AMENDEMENT OM BOUWKOSTEN CASA CADANZA TE OPENBAREN
Tijdens de raadsvergadering van 29 september kwam de VVD fractie met een amendement om de bouwkosten van Casa Cadanza openbaar te maken De VVD fractie: “Wij vinden het belangrijk dat zoveel mogelijk informatie toegankelijk is voor onze inwoners. Op onderdelen is geheimhouding opgelegd op informatie over ons cultuurhuis Casa Cadanza. Nu de bouw van Casa Cadanza is gestart, kunnen de kosten van de bouw van Casa Cadanza openbaar gemaakt worden. Door middel van dit amendement wordt de geheimhouding op deze informatie opgeheven”. Met alleen de PvdA stem tegen werd dit amendement door de raad aangenomen. Maar wat bleek een dag later toen de gemeentebegroting 2025 werd gepresenteerd? Deze kosten staan gewoon in het investeringsprogramma voor 2025. Kijk maar op pagina 161 bij het beleidsveld 3.2 Cultuur. Onze fractie begrijpt niet waarom het college dit niet meldde toen het moest reageren op het ingediende amendement. De meest voorhanden liggende oorzaak is dat het college dit zelf ook niet wist.
Berkel Westpolder, Lies Frankenweg
110 MILJOEN BEZUINIGEN OP REGIONAAL OPENBAAR VERVOER
De plannen van de nieuwe regering bevatten ook slecht nieuws voor het openbaar vervoer in onze Metropoolregio, meldde het AD 14 dagen geleden. “Reizigers in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en omstreken moeten vrezen voor duurdere ov-kaartjes en een slechtere dienstregeling in bussen, trams en metro’s. Het openbaar vervoer in de drie grootste steden krijgt volgend jaar fors minder geld, wordt dinsdag met Prinsjesdag bekend. De begrotingsplannen voor het openbaar vervoer omvatten een bezuiniging van 110 miljoen euro op het regionale openbaar vervoer in de grootste steden. Deze bezuiniging is het gevolg van de beslissing van het kabinet om alle zogenaamde Specifieke Uitkeringen over te hevelen naar het Gemeentefonds en ze tegelijk met 10 procent te korten. Via deze SPUK-regelingen kunnen gemeenten allerlei activiteiten financieren. Ook vervoerregio’s zoals de Vervoersautoriteit Metropoolregio Den Haag-Rotterdam vallen eronder. De maatregel stond al in het Hoofdlijnenakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB genoemd en werd met Prinsjesdag officieel beleid. Streekvervoerders elders in het land vallen er overigens niet onder en worden gefinancierd via het Provinciefonds. Vandaar dat zij geen geld mislopen”. Onze fractie is heel benieuwd hoe ons college op deze bezuiniging tevens correctie op de bijdrage uit het gemeentefonds gaat reageren. De openbaar vervoerbedrijven zaten financieel al stevig in de knel en daar komt dit akkefietje van liefst € 110 miljoen nog eens bovenop.
Berkel Westpolder
Tot slot. Volgende week is er de maandelijkse raadscommissieweek. Opnieuw vervalt de commissie Samenleving bij gebrek aan agendapunten. De agenda van de commissies Ruimte en Algemeen Bestuur laten geen belangwekkende agendapunten zien. Eigenlijk is deze situatie structureel aan het worden.
Laatste bouwgronden in de Berkelse Westpolder
