PVDA FRACTIE AAN HET WERK: PERIODE 16 – 20 SEPTEMBER 2013

Dit alweer 30ste weekverslag in 2013, aflevering 281 sinds begin 2007, betreft de dingen die wij deden tijdens de afgelopen week. Het was de week die begon met de kop in het Financieel Dagblad “Gemeente verliest kwart miljard euro’’ gevolgd door een artikel waarin bleek dat de redactie van dit dagblad Lansingerland op de korrel had en gevolgd werd door alle rituele journalistieke en politieke nasleep vandien. Het was ook de week waarin er een drukbezochte bewonersavond was en waarin onze speciale PvdA werkgroep de laatste hand legde aan ons concept verkiezingsprogramma.

N209 nieuwe stijl bij Bergschenhoek bij Bergweg Noord

OPGEWARMDE PRAK

“Gemeente verliest kwart miljard euro’, ‘Lansingerland bij Rotterdam breekt record met verliezen op bouwgrond’ en ‘Rijke Rotterdamse buurgemeente door speculatie aan de bedelstaf’. Dat waren de openingen waar journalist Vasco van der Boon van het Financieel Dagblad afgelopen maandag en dinsdag in zijn krant mee kwam. Aan al die verhalen over speculatie, vastgoedbonanza, erfenis uit het verleden en onverantwoordelijke beslissingen in het verleden ben je als Lansingerlands raadslid wel gewend. Zeker twee keer per jaar sinds 2009 staat de schijnwerper van de media op de grote problemen die het Lansingerlandse grondbedrijf kent. Wij zijn als raadsleden niet anders gewend.

Al in het begin van 2009, vlak na het begin van de financiele crisis in september 2008, werden de toen van kracht zijnde bouwprognoses door de Raad naar beneden bijgesteld. Meer dan 700 nieuwe woningen per jaar zaten er toen niet meer in. Dat leverde een eerste strop op voor ons grondbedrijf van maar liefst 27 miljoen euro. Toen waren de reserves nog voldoende om dit verlies te kunnen nemen. Zelfs in 2010 was onze Stadsregio, die verantwoordelijk is voor de regionale planning van de nieuwbouw, nog gematigd optimistisch. Het plan was om in de periode 2010-2020 nog eens 65000 nieuwe huizen te gaan bouwen in de Stadsregio waarvan 5400 in Lansingerland. Toch was toen al vanaf 2007 sprake van een terugloop van het aantal nieuwbouwvergunningen in de Stadsregio van 26%.

2007 is precies het jaar waarin onze fusiegemeente van start ging met de erfenis van de drie kleine 3B gemeenten. Omdat Lansingerland in de staart van de Vinex programmering zat, is de klap van de financiele crisis hier extra zwaar uitgepakt. De eerste periode van de Vinex liep nog goed. In de periode 1995-2010 werden in de Stadsregio volgens plan in totaal ruim 100.000 huizen gebouwd. In de periode 2005-2010 was Lansingerland nog goed voor een productie van bijna 4300 huizen. Iets minder dan de oorspronkelijk geplande 4800. Vanaf 2009-2010 ging het echter goed mis. Toen moest Lansingerland nog ruim 5000 huizen bouwen. Daarin is Lansingerland landelijk uniek. Hadden we in de kop van de Vinex gezeten dan was er veel minder aan de hand geweest. De bouwplanning werd door de raad vanaf 2011 naar beneden bijgesteld tot zo’n 300 woningen per jaar. Dat is ook voor 2013 het geval. In de praktijk bouwen we er ruim meer. Zo’n 400 per jaar. Dat is aanzienlijk meer dan menig andere gemeente.

Sinds de omkeer in 2009 is de raad en de bevolking punctueel op de hoogte gehouden over de negatieve ontwikkelingen in ons grondbedrijf. Onze weekverslagen brachten het nieuws elke week. En al die jaren besteedden de lokale, regionale en landelijke media ook veel aandacht aan onze problematiek. Misschien veel meer dan elders omdat het nieuws hier van meet af aan letterlijk op straat lag. Maar hoe meer informatie je geeft, des te groter wordt het wantrouwen dat je informatie achterhoudt, zo luidt de paradox. Probleem is ook dat door de voortdurende herhaling van het nieuws de lezers, kijkers en luisteraars het idee krijgen dat er steeds sprake is van nieuwe calamiteiten en verhalen. Eigenlijk gaat het om hetzelfde verhaal als in 2009 met dien verstande dat de prognoses sindsdien ernstig zijn verslechterd met dito gevolg voor de financiele positie van onze gemeente.

Nieuwe bushalte bij Berkelseweg Bergschenhoek

Wat je in de media voortdurend ziet is de jacht op de ‘schuldige’, wie is verantwoordelijk voor de beslissingen in het verleden die hebben geleid tot de situatie van nu? Natuurlijk zou geen enkele bestuurder in het heden, met de wetenschap over hoe het inmiddels allemaal in de praktijk gelopen is, de besluiten van toen overdoen. In de jaren ’90 kregen drie kleine gemeenten met in totaal nog geen 40.000 inwoners van het Rijk de opdracht op hun inwonersaantal meer dan te verdubbelen. Die gemeenten hadden nauwelijks financiele reserves. Alleen groei kon hun redden. En liefst nog een beetje meer dan de Vinex taakstelling hen bood. Vlees op de botten was er niet. Die groei was er volop in de periode 1995-2008. Met de ogen van nu natuurlijk een uiterst riskante operatie want eigenlijk waren die gemeenten veel te klein en budgettair veel te kwetsbaar om deze operatie uit te voeren. Maar wat het voor zin heeft om met de wetenschap van nu de huidige generatie politici in een kwaad daglicht te stellen, is en blijft een raadsel.

De berichtgeving van het Financieel Dagblad (FD) past in dit patroon. Maar er is meer. Het FD rept over tekorten die niet kloppen. Zo is het bedrag van een ‘kwart miljard euro’ het resultaat van een eigen journalistieke constructie. Een eigen verhaal. Maar dat is niet het verhaal op basis waarvan wij begin juli besluitvorming over de Kadernota 2013 hebben gepleegd. Zie voor de Kadernota 2013 http://www.lansingerland.nl/document.php?m=1&fileid=101369&f=6f2e4a1d17c349da9c85dca11d334fee&attachment=0&c=47453 Op pagina 17 en 18 van deze Kadernota staat het juiste samenvattende verhaal. Er is een aantal scenario’s opgesteld waarvan de achterliggende stukken vertrouwelijk zijn omdat het bedrijfsgevoelige informatie bevat. De uitkomsten van de scenario’s variëren van een aanvullend tekort op de grondexploitaties ten opzichte van de jaarrekening 2012 van 72 miljoen tot 114 miljoen euro. Ook staat vermeld dat het worst case scenario “helemaal stoppen met bouwen” een verlies van 200 miljoen gaat opleveren. Op voorstel van het college besloot de raad in juli in meerderheid om uit te gaan van het scenario ‘Markt gericht bouwen’ dat een verliesneming van 72 miljoen betekent. “Markt gericht bouwen’ sluit aan bij de wensen in de markt maar brengt geen algeheel herstel van onze balans en reserve positie in 10 jaar met zich. Net als de zwaardere variant trouwens.

Dit was het echte nieuws in juni-juli 2013 dat breed werd opgepikt door het AD/RD, RTV Rijnmond, De Heraut, 3B-Krant en RTV Lansingerland. Een kwartaal later komt het FD met hetzelfde nieuws maar in een nieuw jasje. De redacteur telt bij de bedragen die al vermeld staan in de Kadernota eerst de al genomen verliezen van 70 miljoen op, kiest vervolgens voor een hogere verliesneming en voegt tenslotte ook nog eens de 65 miljoen euro subsidie die Berkel en Rodenrijs van de Stadsregio mocht ontvangen toe. Hoe een subsidie kan leiden tot een extra verlies is ons een compleet raadsel. Maar alles bij elkaar opgeteld ontstond er wel nieuw ‘nieuws’. De media die al bericht hadden in juni pikten dit verhaal opnieuw op als zijnde ‘nieuw nieuws’, net als BNR-Nieuwsradio, Trouw en de Volkskrant. Zo recycle je nieuws en maak je van oude kost een opgewarmde hap met een beetje extra journalistieke jus. Het oogt smakelijk, dat moet worden gezegd!  

Journalist Vasco van der Boon van het FD is een zeer ervaren onderzoeksjournalist. In de periode 2010-2012 publiceerde hij samen met een FD collega een tweetal monumentale boeken over de Bouwfonds affaire: de ‘Vastgoedfraude’ en de ‘Ontknoping’. Ook Eddy Neeleman, die prominent in het FD artikel voorkomt, heeft Bouwfonds al enige tijd op de korrel. Er is van zijn kant in de afgelopen jaren, een hele reeks van vragen geweest over de Bouwfondsprojecten Bergschenhoek centrum en Parkzoom. Het feit dat ook Jan den Uil in het artikel voorkomt kan dan ook geen toeval zijn. Maar is wel compleet misplaatst en onnodig grievend. Volstrekt menselijk over de top.  

Dit kan verklaren waarom Van der Boon bij het schrijven van zijn artikel niemand anders uit de raad voor commentaar en informatie heeft benaderd. Geen enkel coalitie of oppositie raadslid is daarvoor gevraagd. Van der Boon baseert zijn verhaal mede op vertrouwelijke onderleggers, de concrete grondexploitatie scenario’s cijfers per project. Slechts een 40 tal personen beschikte daarover: collegeleden, alle raadsleden en een aantal ambtenaren. Die onderleggers zijn nu openbaar geworden. Bouwers en projectontwikkelaars kunnen nu zo vrijelijk in de gemeentelijke boeken meekijken. De onderhandelingspositie van de gemeente is fors aangetast. Het lekken en publiceren van deze zo gevoelige bedrijfsinformatie kan de gemeente vele miljoenen gaan kosten. Dat is een zeer ernstige zaak.

Er is sinds kort een politieke beweging in Lansingerland actief die vindt dat gemeentelijke geheime informatie openbaar moet worden. Zij willen af van alle geheime of vertrouwelijke informatie en willen daar een verkiezingsthema van gaan maken. ‘Ons motto: Niets is geheim’, aldus het beginselprogramma op de website. Neeleman is een van hun bondgenoten. Die complete openheid is natuurlijk hun goed recht maar een fors conflict met de (straf)wetgeving ligt direct op de loer. Hun standpunt over ‘Openbaarheid rond het Bleizo rapport’ in bijvoorbeeld De Heraut van deze week spreekt in dit opzicht voor zich. De berichtgeving van Vasco van der Boon over vertrouwelijke stukken met Neeleman in de hoofdrol past in dit patroon. Er wordt, als het om openbaarheid gaat, consequent gehandeld. Niets is inderdaad geheim. Daarmee lijkt er een link te zijn ontstaan tussen Eddy Neeleman en het openbaar worden via het Financieel Dagblad van onze grondexploitatie scenario’s per project. Daar komt nog eens de uitgesproken stellingname van Neeleman in menig raadsdebat waarin het aspect vertrouwelijkheid & geheimhouding een rol speelt, bij. Logisch en consequent handelen kan deze heren niet worden ontzegd als het om het om hun verzet tegen geheimhouding gaat.

En als het dan toch toeval is? Dan zou dat pas het echte nieuws van deze week zijn!

Nieuw viaduct met fietstunnel N209 Bergschenhoek

BEWONERSAVOND WESTPOLDER

De Berkelse wijk Westpolder is nog volop in ontwikkeling. Veel huizen en buurten zijn inmiddels gerealiseerd net als de geweldige aansluiting op het openbaar vervoer bij het station. Het is ook duidelijk dat er nog veel moet en staat te gebeuren in de wijk zowel wat betreft nog te bouwen woningen als voorzieningen en infrastructuur. Maandag 16 september was er een druk bezochte informatie avond in het Gemeentehuis om de inwoners te informeren over al deze ontwikkelingen. De avond was druk bezocht, de bewoners willen duidelijk betrokken worden bij de ontwikkeling van hun wijk. Sam de Groot was er namens onze fractie bij.

De belangrijkste bespreekpunten waren de planning van de verdere bouw van de wijk, de bouw van het Gouden Hart als centrale voorziening in de wijk en de bouw van maar liefst drie scholen in de wijk. Wat betreft de planning van de woningbouw is voor een ieder duidelijk dat deze achterloopt bij de oorspronkelijke plannen. Stukje bij beetje wordt de wijk verder opgebouwd maar het voltooien van de wijk kan nog wel meerdere jaren duren.

Goed nieuws was er over het Gouden Hart. Al lange tijd kijken de bewoners uit naar de invulling van deze plek in de wijk met enkele winkelvoorzieningen voor de dagelijkse boodschappen en andere zaken. Voor de winkelruimtes zijn inmiddels potentiële huurders gevonden. Erg teleurgesteld zijn wij over het feit dat het niet gaat lukken om sociale huurwoningen te realiseren in het Gouden Hart. Met het failliet gaan van woningbouw corporatie Vestia zijn de woningbouw corporaties aangeslagen om bij te dragen aan dit probleem waardoor zij nu niet de financiele armslag hebben om op deze plek te investeren. Ook is het niet gelukt om een huurder of koper te vinden voor het te realiseren kinderdag verblijf wat voorzien was in het Gouden Hart. De oplossing van de gemeente en projectontwikkelaar is nu om het gebouw aan te passen en in twee lagen in plaats van drie lagen te bouwen (zonder kinderdag verblijf en zonder sociale huurwoningen). Op de korte termijn is dit natuurlijk een prima oplossing om deze voorziening te realiseren. Wij zijn wel erg teleurgesteld dat het niet lukt om de sociale huurwoningen te realiseren en mensen met een kleinere portemonnee en starters de mogelijkheid te bieden om in deze prachtige wijk te wonen.

Wat betreft het kinderdagverblijf zien wij een voor ons terugkerend punt. Er is te weinig zicht en daardoor geen visie op de noodzaak van een kinderdagverblijf in deze wijk. Als de wijk afgebouwd wordt is het te verwachten dat er meer jonge gezinnen de wijk in trekken die deze voorziening mogelijk nodig hebben. Daar valt niets zinnigs over te zeggen wanneer er geen beeld en beleid is wat betreft benodigde capaciteit.

De meeste bezoekers van de informatie avond kwamen vooral voor verdere toelichting op de drie te bouwen scholen. Er worden twee nieuwe basisscholen en één VMBO school gerealiseerd in de wijk. Er waren kritische vragen over luchtvervuiling bij de VMBO school en de bereikbaarheid van de scholen tijdens en na de bouw. Het is duidelijk dat de WP2 school (in de Gouden Uil buurt) wat betreft bereikbaarheid problemen gaat geven zolang alle aansluitingen nog niet gerealiseerd zijn. Wat dit betreft kwam er ook de vraag vanuit de zaal of het niet mogelijk is om de bussluis bij het station weg te halen waardoor een directe aansluiting op de provinciale wegen mogelijk is. De gemeente gaf aan in gesprek te zijn met de provincie over deze mogelijkheid, wij steunen hen hierin.

Wij zijn bijzonder verheugd dat de oproep die de PvdA gedaan heeft aan het college en de besturen van de scholen om het concept van de brede school te omarmen opgepakt is. Zowel in de WP3 school als in de WP2 school worden brede voorzieningen aangeboden. Dit vormt een prima basis om dit in te toekomst verder uit te bouwen en wij denken dan vooral aan een brede functie van de school en het gebouw in de nieuwe wijk.

Bijzondere aandacht was er voor de voorgenomen plannen van BSO “Zus en Zo” om een nieuwe locatie te realiseren naast de huidige basisscholen Maxima en de Gouden Griffel. De bewoners maken zich ernstig zorgen over het feit dat het weinige groen in de wijk gaat verdwijnen om deze locatie te kunnen realiseren.

Sam de Groot heeft namens de PvdA  de wethouder Onderwijs tijdens de laatste commissie Samenleving al om toelichting gevraagd. Wij willen de volgende dingen weten van de wethouder:

Zijn deze plannen er?

• Hoe concreet zijn deze plannen?;
• Is er al een formele bouwaanvraag ingediend?
• Past de aanvraag binnen het huidige bestemmingsplan?
• Wat is de procedure van goedkeuring, heeft de raad hier nog een rol in?

• 

  Astrid Oosenbrug en echtgenoot Rob op Prinsjesdag

TOT SLOT

Volgende week maandagavond is er weer fractieoverleg en aanstaande donderdagavond is er de maandelijkse raadsvergadering. Belangrijkste punt: de verplaatsing van het Melanchton Bleiswijk naar de Merenweg. Woensdagavond is er het grote publieksdebat over het al dan niet open zijn van winkels op zondag. Tussen de bedrijven door hebben wij wat tijd om de eindredactie van ons concept verkiezingsprogramma te gaan schrijven. Dat moet begin oktober klaar zijn.

Het citaat van de week komt uit de Troonrede. De Koning: ‘Het is onmiskenbaar dat mensen in onze huidige netwerk- en informatiesamenleving mondiger en zelfstandiger zijn dan vroeger. Gecombineerd met de noodzaak om het tekort van de overheid teug te dringen, leidt dit ertoe dat de klassieke verzorgingsstaat langzaam maar zeker verandert in een participatiesamenleving. Van iedereen die het kan, wordt gevraagd verantwoordelijkheid te nemen voor zijn of haar eigen leven en omgeving. Wanneer mensen zelf vorm geven aan hun toekomst, voegen zij niet alleen waarde toe aan hun eigen leven maar ook aan de samenleving als geheel. Zo blijven Nederlanders samen bouwen aan een sterk land van zelfbewuste mensen”. Onze eigen PvdA Lansingerland invulling van dit verhaal, komt uitgebreid terug in ons Verkiezingsprogramma maar voor dit moment zouden wij willen zeggen: “Leve de Koning!”

 Tot de volgende week, fractie PvdA Lansingerland, 20 september 2013