PVDA FRACTIE AAN HET WERK: PERIODE 30 SEPTEMBER – 4 OKTOBER 2013

Dit alweer 32ste weekverslag in 2013, aflevering 283 sinds begin 2007, betreft de dingen die wij deden tijdens de afgelopen week. Het was de week waarin de Programma Begroting 2013-2017 verscheen, de toekomst van de HSL weer eens voorpagina nieuws was, het CDA een avond over de toekomst van de sport hield en wij bijpraatten met onze Tweede Kamer fractie. Het was ook de week waarin het AD/RD onder de kop “Lansingerland piekt’ onthulde dat onze gemeente in 2025 wel eens bijna 70.000 inwoners zou kunnen gaan tellen. Is de kentering nu dan eindelijk begonnen?

Berkel centrum in aanbouw

LANSINGERLAND HEEFT DUS VOLOP PERSPECTIEF

Tijdens de afgelopen weken was Lansingerland veel in het nieuws. Media liepen te hoop om verslag te doen van de slechte situatie waarin de gemeente Lansingerland volgens hen verkeert. Torenhoge schulden, een uitzichtloos grondbedrijf, de burgers die de rekening moeten gaan betalen en, natuurlijk, de roep om een schuldige. De afgelopen weken (zie ons weekverslag 30 & 31) hebben wij geprobeerd deze berichten te voorzien van informatie over wat er nu precies aan de hand is. Dat de situatie waarin Lansingerland verkeert een lastige is, staat buiten kijf maar je kunt alleen aan oplossingen gaan werken wanneer je precies weet wat het probleem is. In de problemen blijven hangen helpt echt niet. De eind vorige week verschenen Programma Begroting 2014-2017 bevat de precieze informatie over de stand van de Lansingerlandse staat en sluit goed aan bij de informatie die wij de afgelopen weken in onze weekverslagen al gaven.

Om met wat kengetallen te beginnen. Lansingerland telt momenteel 57000 inwoners. De gemeentebegroting in 2014 (exclusief ons grondbedrijf) beloopt een bedrag van 100 miljoen euro. In de periode 2010-2013 werd al 8.8 miljoen bezuinigd. Volgens de Kadernota 2013 die in juli door de raad is vastgesteld, loopt dit bedrag aan bezuinigingen en lastenverzwaringen in 2017 op tot 14.5 miljoen euro. Een gigantisch bedrag wanneer je dat relateert aan de betrekkelijk geringe omvang van onze totale gemeente begroting. Liefst 10 miljoen per jaar gaan inmiddels ook op aan de rentelasten die veroorzaakt worden door ons grondbedrijf (trage uitgifte van bouwgrond en verliesneming op het grondbedrijf van 123 miljoen). Onze algemene reserve is door de grote verliesnemingen op het grondbedrijf inmiddels 31 miljoen euro in de min gekomen. Lansingerland heeft een grote leningen portefeuille, vooral veroorzaakt door ons grondbedrijf en ons investeringsprogramma. In totaal gaat het om liefst 350 miljoen euro. Geld waarover natuurlijk rente moet worden betaald en moet worden afgelost door verkoop van grond en afschrijvingen op investeringen. Wel beschouwd zijn wij in 2017 een kwart van ons gemeentelijke huishoudboekje kwijt aan bezuinigingen en rentelasten. Een deel daarvan moet, als er geen andere oplossingen komen, opgevangen worden door fors hogere gemeentelijke lasten.

Een sombere beschrijving maar is het perspectief voor de toekomst van Lansingerland ook blijvend somber? Welke oplossingen zijn er denkbaar? Dit zijn de perspectieven waarover wij ons de komende weken gaan buigen:

1. Een sluitende begroting voor 2014 via een extra OZB lastenverzwaring van 7.5%. Het oorspronkelijke tekort bij de Kadernota 2013 van 1.7 miljoen euro is dankzij een verhoging van de inkomsten uit het Gemeentefonds inmiddels terug gebracht tot 8.5 ton. Het college stelt voor om dit tekort te dekken via een OZB verhoging.
2. Voor de periode 2014-2017 is er nu nog geen sluitende begroting. Dat is een uitdaging voor de nieuwe raad. Er rest op basis van de wetenschap van nu nog een tekort van zo’n 6 miljoen per jaar. Voornaamste boosdoeners: het over een periode van 10 jaar inlopen van de negatieve algemene reserve van 31 miljoen euro en waarschijnlijk teruglopende inkomsten uit het gemeentefonds. Wanneer de verliezen op het grondbedrijf in de komende jaren nog verder oplopen dan de 123 miljoen van nu, de geplande drie decentralisaties ook financieel gaan tegenvallen en er nog extra rijksbezuinigingen zullen volgen, kan dit bedrag van 6 miljoen de komende jaren nog eens fors extra gaan oplopen.
3. Lansingerland moet nog ongeveer 4000 huizen bouwen op basis van de Vinex besluitvorming (1991) die uitgewerkt is in RR 2020, het Ruimtelijk Plan Regio Rotterdam 2020 (2004) en diverse Stadsregionale Verstedelijkingsafspraken (1995-2010 en 2010-2020). Zie ook ons weekverslag 30. Onze Programma Begroting 2014-2017 gaat uit van de bouw van 400 woningen per jaar. Dat is gezien de ervaringen van de afgelopen drie jaren een realistisch perspectief. Rond 2025 zou Lansingerland dan eindelijk uitgebouwd moeten zijn en ongeveer 70.000 inwoners tellen.
4. Ons college overlegt met Rijk en provincie over steun van hun kant. Lansingerland wil zelf verantwoordelijkheid dragen voor de oplossingen maar vindt terecht dat de problemen waar Lansingerland nu voor staat, niet eenzijdig op het Lansingerlandse bestuurlijke bordje geschoven mag worden. Dat zou strijdig met onze geschiedenis zijn. Zo bepleit het college de maatwerk mogelijkheid om, net als het Rijk zelf, ‘schatkist’ te kunnen gaan ‘lenen’ (gevolg: aanzienlijk lagere rentelasten) en om herwaardering van stille reserves zoals ons Eneco aandelen kapitaal dat tegen aanschafwaarde in onze boeken staat maar een vele miljoenen waarde kan vertegenwoordigen. Een ander punt van overleg is de periode waarin Lansingerland het tekort op de algemene reserve moet gaan inlopen. Over het algemeen staat daar een periode van 10 jaar voor maar gezien de bijzondere omstandigheden waar Lansingerland voor staat, is het denkbaar dat die termijn wordt verlengd tot 15 of 20 jaar. Resultaat: een lager inloopbedrag ten laste van de gemeentebegroting op jaar basis. Het tekort op de algemene reserve is overigens de oorzaak van het onder ‘preventief toezicht’ (dus niet de artikel 12 ‘curatele’) komen te staan van de provincie omdat de inloopperiode van 10 jaar langer is dan de periode van 4 jaar die er wettelijk voor staat. 
5. Zo ontstaat er een tweetal scenario’s: het eerste scenario zoals geschetst in de Programma Begroting 2014-2017 (sluitende begroting 2014 met extra verhoging OZB van 7.5 %) en extra bezuinigen en lastenverzwaringen van in totaal 6 miljoen per jaar en een tweede scenario waarin het in 2014 blijft zoals het nu is (met nog een raadsdebat over de noodzaak van een hogere OZB vanaf 2014) maar er voor de komende jaren sprake kan zijn van aanzienlijk lagere bezuinigingen of lastenverzwaringen omdat schatkist lenen en een langere inlooptermijn lagere jaarlijkse lasten zullen opleveren.ten aanzien van de huidige renteverplichtingen en het inlopen op het tekort van de algemene reserve. Wat ons betreft wordt dit scenario verder met kracht ontwikkeld. Wij vinden dat Rijk & provincie hieraan moeten meewerken. Zij zijn immers het nodige aan Lansingerland verplicht.
6. Dit alles laat onverlet dat Lansingerland, tenzij de bouw de komende jaren enorm gaat aantrekken, de komende 10 jaren fors de broekriem zal moeten blijven aanhalen. De besluitvorming over de koers die de Programma Begroting 2014-2017 schetst is cruciaal en kan de noodzakelijke rust scheppen om stap voor stap aan verder herstel te gaan werken. Het tweede scenario maakt dit zeker mogelijk.
7. Vrijdag 4 oktober berichtte het AD/RD: ‘Lansingerland piekt’. In Lansingerland zouden er volgens het CBS in 2025 zo’n 10.000 mensen meer wonen dan nu. Lansingerland is daarmee de enige gemeente in de omgeving van Rotterdam waar de bevolkingsprognoses een forse stijging laten zien. Alleen Rotterdam zelf groeit harder met 30.000 inwoners. Zie ook punt 3. hiervoor in dit bericht. Een goed bericht ook voor de toezichthouders en het ministerie BZK. Deze ontwikkeling past bij ons scenario 2. Geef Lansingerland wat extra tijd!
8. Een grote bedreiging voor financiele rust is de komst in maart 2014 van een nieuwe populistische golf in ons gemeentebestuur. Het openbaar maken van alle grondexploitaties, zoals de nieuwe populisten zeggen te willen, kan Lansingerland vele miljoenen extra gaan kosten. Het gaat immers om zeer gevoelige bedrijfsinformatie.

Een uitvoerig interview van RTV Lansingerland met wethouder Marc van Dijk (VVD) van afgelopen vrijdag is te zien op: http://www.rtvlansingerland.nl/wethouder-van-financien-legt-miljoenenschuld-uit/  

Wolfert Wilderszijde op zijn smalst!

HSL ONTWIKKELINGEN

In weekverslag 31 van vorige week (https://lansingerland.pvda.nl/2013/09/27/pvda-fractie-aan-het-werk-periode-23-27-september-2013/ ) berichtten wij over de door de Raad aangenomen motie over de plannen om met ander materieel dan de oorspronkelijke AnsaldoBreda treinen en TGV treinen op het HSL spoor te gaan rijden. Daags na het aannemen van deze motie kwam staatssecretaris Mansveld met het nieuws dat de verdere Fyra plannen van de baan zijn en dat het HSL tracé, behalve door TGV en Eurostar treinstellen, in de toekomst vooral bereden zal gaan worden door gewoon NS Intercity materieel dat daartoe opgevoerd zal worden tot een snelheid van 200 km per uur. Die treinen zijn trouwens pas in 2021 beschikbaar. Tot dan zullen wij het moeten doen met de bekende Traxx locomotieven die rijtuigen trekken. Dat gaat vanaf 2016 om 128 Traxx treinen per dag en daar komen nog eens 32 TGV en Eurostar treinen bij. De Traxx treinen kunnen hoogstens de 160 km halen, de TGV & Eurostar rijden met gemak 300 km per uur.

Groot nieuws dat de landelijke media dit weekend stevig bezig hield. Het was dan ook niet verwonderlijk dat de landelijke en regionale media het persbericht van de raad van Lansingerland over de door onze Raad aangenomen motie gretig oppikten. Zie bijvoorbeeld: http://nos.nl/artikel/557190-lansingerland-boos-over-fyraplan.html Een passage uit het persbericht: ‘De gemeente vraagt de staatssecretaris zo spoedig mogelijk uitsluitsel te geven over de effecten van deze voorstellen op de geluidssituatie in Lansingerland. Voorkomen moet worden dat de al jaren lopende onderzoeken door deze wijziging leidt tot grote vertragingen in de te nemen infrastructurele maatregelen aan het HSL-spoor. Verder verzoekt de gemeente, conform de motie van de gemeenteraad van 26 september 2013, de staatssecretaris om actief betrokken te worden bij de eisen die worden gesteld aan het materieel dat op de HSL-Zuid gaat rijden en overeenkomstig de toezegging daadwerkelijk maatregelen te treffen om de geluidsbelasting niet langer boven de wettelijke voorkeurswaarde te laten komen’.

Bovendien stuurde het college op haar beurt op woensdag 2 oktober ook nog eens een brandbrief aan staatssecretaris Mansveld waarin zij de staatssecretaris dringend verzocht om:

1. de vraag te beantwoorden of haar voorstel over de nieuwe plannen met het HSL tracé binnen de door haar gedane toezegging met betrekking tot de geluidsnorm van 57 dB(A) past

2. nogmaals bevestiging te geven van de door haar en haar ambtsvoorgangers gedane toezegging om de geluidsnorm in Lansingerland van 57dB(A) te respecteren

3. aan te geven op welke wijze en met welke tijdsplanning de staatsecretaris de pilot afrondt en overgaat tot het nemen van definitieve maatregelen

4. aan te geven welke maatregelen de staatsecretaris neemt om de toename van geluid te niet te doen.

Over de pilot bericht het college aan de staatsecretaris het volgende: “Al sinds enkele jaren is het ministerie bezig een pilot uit te voeren in Lansingerland om de geluidssituatie overeenkomstig uw toezegging in overeenstemming te brengen met de voorkeursgrenswaarde van 57 dB(A) uit het Tracébesluit. In uw voorstel gaat u uit van ander materieel en andere intensiteiten dan waarop de pilot geënt is. De pilotmaatregelen zullen dus opnieuw moeten worden bezien. Dit is, gegeven de lange duur waarop de pilot nu loopt, niet meer uit te leggen aan onze inwoners. Het is dan ook van groot belang dat dit proces binnenkort wordt afgerond en dat er definitieve maatregelen worden genomen. Graag vernemen we van u op welke wijze en met welke tijdsplanning u de pilot afrondt en overgaat tot het nemen van definitieve maatregelen”.

Wij van de PvdA Lansingerland maken ons intussen met het college grote zorgen over hoe het nu verder moet. Het pakket aan maatregelen dat in het kader van de eerder gedane metingen en het lopende pilot project is ontwikkeld en nog dit jaar afgerond zou worden, is gebaseerd op TNO en DCMR berekeningen van de geluidseffecten die veroorzaakt worden door de TGV en Fyra V250 treinstellen en niet door Traxx locomotieven met oude rijtuigen. Dat die veel lawaai maken is inmiddels al genoegzaam bekend. Het is dus zaak om op de kortst mogelijke termijn met de staatssecretaris te gaan overleggen wat deze planwijziging voor Lansingerland zal gaan betekenen. Lansingerland werkt al vier jaar intensief aan een betere HSL geluidsbescherming. De belofte aan Lansingerland dat er een pilot zou komen, stamt al weer uit september 2011 (gedaan door minister Melanie Schultz (VVD) die toen de HSL portefeuille beheerde).

Afgelopen donderdag 3 oktober spraken wij in Den Haag met ons Tweede Kamerlid Duco Hoogland die NS en HSL in zijn portefeuille heeft. Duco bevestigde nog maar eens dat 57 dba in Lansingerland de norm is die absoluut gestand moet worden gedaan. Daar mag niet aan gesleuteld worden. Hij steunt het verzoek vanuit de Tweede Kamer om een Ronde Tafelgesprek te houden over de gevolgen van de andere treinvoering op het HSL spoor voor de omgeving van het tracé. Met een goede vertegenwoordiging uit Lansingerland erbij natuurlijk! De datum van dit Ronde Tafelsprek waaraan ook ‘onze’ Duco Hoogland meedoet, is donderdag 17 oktober van 13.00-16.00 uur.  Ook te volgen via www.tweedekamer.nl

Nieuwe fietspad station Rodenrijs – station Westpolder-

CDA; VERENIGINGEN ZIJN BASIS VOOR ONZE SAMENLEVING

Afgelopen woensdag organiseerde het CDA een thema-avond voor belangstellenden met als onderwerp betaalbare sport. Uiteraard was ook Sam de Groot daarbij aanwezig. Wat opvallend was dat het CDA in een presentatie, zonder overigens de nodige onderbouwing, duidelijk maakte dat het hun helemaal niet zozeer om de sport ging als wel om de verenigingen op zich. Sterker nog, het CDA gaf aan dat de verenigingen op zich het doel zijn. Mensen moeten lid zijn van een vereniging, vooral ook omdat het CDA om dit mogelijk te maken jongerenwerkers en armoedebeleid wil afschaffen. De verenigingen gaan dat dan voortaan verzorgen. Maar er zijn meer inwoners van Lansingerland geen lid van een vereniging dan wel, hoe dat voor niet leden dan moet is ons onduidelijk.

Het CDA maakt zich ook grote zorgen over de toekomst van de verenigingen, zonder daar overigens een oplossing voor te bieden. Het vraagstuk dat bij een gesubsidieerde vereniging alleen leden profiteren van deze besteding van gemeenschapsgeld is niet aan de orde gekomen.

Er was een spreker van de KNVB aanwezig met een leuke bijdrage. ‘Verenigingen zijn subsidie verslaafd, als je leden niet willen betalen, er geen vrijwilligers te vinden zijn en de gemeenschap ook niet wil betalen, heb je dan wel bestaansrecht’ . De uitkomst van de avond was dat er maar niet bezuinigd moet worden op de sport maar dat deze bezuiniging elders gevonden moet worden, gezien de aanwezigen een voorspelbare uitkomst.

De PvdA Lansingerland heeft een andere boodschap meegenomen uit deze avond die door meerdere sprekers impliciet of expliciet aan de orde is gesteld. De sportverenigingen hebben behoefte aan meerjarige afspraken met de gemeente. Dit geeft duidelijkheid en rust. Daarnaast willen zij graag meer eigen verantwoordelijkheid. Voor beiden hebben wij het afgelopen jaar gepleit en beiden vinden ook een plek in ons programma voor de komende gemeenteraadsverkiezingen.

Nieuwe bushalten aan de Berkelseweg

TOT SLOT

 Gerard Bovens sprak donderdag uitvoerig met ons Tweede Kamerlid Albert de Vries over de grondbedrijf problematiek van Lansingerland. Hoe is het zo gekomen en welke oplossingen ziet Lansingerland? Op 16 oktober is er een Algemeen Overleg Ruimtelijke Ordening in de Kamer waarbij mogelijk ook gesproken wordt over een brief van minister Stef Blok aan de Kamer naar aanleiding van de SP vragen, gesteld tijdens de regeling van werkzaamheden van vorige week dinsdag, over een artikel in het Financieel Dagblad over de situatie van het grondbedrijf in Lansingerland.

Gerard benadrukte in dit gesprek dat Lansingerland bij het vinden van oplossingen zelf verantwoordelijkheid wil dragen maar gezien de oorzaak van de problematiek er vanuit gaat dat rijk en provincie de gemeente gaan faciliteren door schatkist lenen mogelijk te maken, de duur van het inlopen van de algemene reserve te verlengen tot bijvoorbeeld 20 jaar en ook toe te staan om de stille reserves op te waarderen. Dat kost het rijk niets extra en voorkomt bovendien een run op artikel 12 waardoor ook vele andere gemeenten de dupe zullen worden.  Zo krijgt Lansingerland weer lucht om de eigen problemen op te lossen. De bouwprogramma’s zijn prima dus daar kan het niet aan liggen.

Volgende week is het weer de maandelijkse  raadscommissieweek. Er is geen commissie Samenleving gepland. Interessant zijn volgende week donderdag 10 oktober het D66 initiatiefvoorstel over de zondagsopening van winkels (hoe gaat de raad om met de uitslag van de inspraakavond van vorige week?), de grondexploitaties, het rapport van de Rekenkamer over ondermeer Bleizo en het overzicht van door de raad vertrouwelijk verklaarde stukken sinds 2004. Dat ziet er allemaal heel terecht en correct uit. Zie:

http://www.lansingerland.nl/internet/vergaderkalender_3131/

Volgende week gaat ook ons concept Verkiezingsprogramma 2014-2017 naar onze PvdA leden. Onze werktitel:  ‘Lansingerland is het einde!’

 Het citaat van de week komt uit een raadsvoorstel over het bedrijventerrein Oudeland dat aanstaande woensdag geagendeerd staat voor de commissie Ruimte: “Begin oktober wordt in fase 2 van Oudeland een kavel van bijna 4 ha verkocht aan Sligro B.V. Om deze partij te accommoderen wordt een beperkt deel van de wegenstructuur in fase 2 aangelegd”. Enigszins verborgen maar wat een prachtig nieuws! Weer komt er een groot bedrijf naar Lansingerland en opnieuw wordt er een stevige lap bedrijfsgrond verkocht. Stap voor stap komen wij er wel!

 Tot de volgende week!

 Fractie PvdA Lansingerland, 4 oktober 2013