Dit is al weer weekverslag 477 van de PvdA fractie in Lansingerland. Al met al was het best een volle week. Op woensdag waren Valmir en Petra bij een bijeenkomst van de Adviesraad Sociaal Domein over de Rookvrije Generatie, op donderdag was er een raadsvergadering over de Verbonden Partijen en op vrijdagavond werden het college en drie nieuwe raadsleden geïnstalleerd in een speciale raadsvergadering. Natuurlijk was er toen ook een debat over het coalitieakkoord. Op dinsdag vertegenwoordigde Hamid onze fractie in de BAC (Begeleidingscommissie Accountant Controle). En: ons bestuurslid Greet Wijs werd 85 jaar op 11 juni!
COALITIEAKKOORD “PASSEN OP DE DORPSWINKEL”
Op vrijdag 15 juni werd het Coalitieakkoord ‘Groeien – Versterken – Koesteren’ met veel elan door Jaap Paans, de informateur, toegelicht en het nieuwe college (Simon Fortuyn, Kathy Arends, Albert Abee, Ankie van Tatenhove) benoemd. Vijf van de 32 aanwezige raadsleden stemden overigens tegen de woonplaatsontheffing van wethouder Abee. De vier oppositiepartijen, Wij Lansingerland, D66, GroenLinks en PvdA reageerden op het akkoord. Opvallend was de eensgezinde, kritische toon van de oppositie. Hieronder staat, iets ingekort, de bijdrage van onze fractie:
Het is een mooie dag voor Simon, Kathy, Albert en Ankie. Het akkoord van Leefbaar3B, VVD, CDA en CU wordt vandaag aan de raad aangeboden en zij worden als wethouders beëdigd. Voor Kathy is het wethouderschap nieuw, maar met haar passie en daadkracht zal zij er vol voor gaan. Zo ken ik haar. Ankie en de beide heren zijn ervaren en goed op elkaar ingespeeld. Je weet wat je aan ze hebt.
Bijna 3 weken was er nodig om van een raamwerk naar een, lichtjes aangepast, akkoord te komen. Mooie foto’s en lay-out. Helaas geen tijd om de inwoners te betrekken, die zagen alleen witte rook uit een wigwam in de verte komen.
Als enige partij onderschreef de PvdA het raamwerk dat de opmaat was naar dit akkoord niet. Flauw? Nee. Er lag voor ons onvoldoende stevig basis voor een lange-termijn, toekomstgericht, regionaal ingebed collegeprogramma. Het raamwerk las bijna als een verkiezingsprogramma, een schets waarin vooral korte-termijn doelen werden gesteld en de inwoners een gevoel van veiligheid in een groene, vertrouwde, dienstverlenende gemeente krijgen. Een gemeente met een degelijk financieel beleid. Een plek waar gelukkig ook voldoende woningen moeten komen voor jongeren, mensen met lagere inkomens en kleinere huishoudens. Dat laatste sprak ons natuurlijk aan, maar de inhaalslag moet groter zijn, vooral voor sociale woningen, en het voornemen om ‘vooral te bouwen voor onszelf’ vonden we misleidend en contraproductief in de regio. Drie dorpen tussen de grote steden; “passen op de dorpswinkel” had er ook boven kunnen staan.
Het paste niet bij de ambities die mijn partijgenoten en ik hadden opgesteld en in de vorm van een verkiezingsfolder bij vele huishoudens in de bus hebben gestopt. Soms waren er afgebladderde deuren, kapotte bellen en kinderfietsjes, gordijnen potdicht. Achter de voordeur te veel zorgen om te sporten en in al dat groen te recreëren. Soms waren er nette, grote huizen, met hier neergestreken stedelingen die wel degelijk beseffen dat ze in een metropoolregio wonen en niet in een dorp.
Onze ambities voor Lansingerland zijn duurzamer, progressiever en socialer.
Duurzaamheid wordt in het akkoord grotendeels overgelaten aan de glastuinbouw en andere bedrijven. De zeer urgente energietransitie is van te lage ambitie. Er komt geen extra lokaal geld beschikbaar.
Economie, bereikbaarheid en openbaar vervoer: De samenwerking mét en het positioneren in de stadsregio en de metropoolregio worden nauwelijks uitgewerkt, terwijl deze juist vitaal zijn voor de verdere ontwikkeling van Lansingerland. Dat gaat over economische kansen, maar ook bereikbaarheid en openbaar vervoer. Van het Metropoolregio-concept “Roadmap to next economy” is nauwelijks iets terug te vinden in het akkoord. Zonder de uitwerking van de Roadmap op lokaal niveau komen we in de metropoolregio bestuurlijk en economisch aan de zijlijn te staan. Daarnaast zal er de komende jaren druk komen op de gemeenten en provincies om mede bij te gaan dragen in de investeringslasten voor de bereikbaarheid via auto, fiets en openbaar vervoer. Het rijksbudget is niet voldoende, de ruimte voor de Vervoersautoriteit in de Metropoolregio om te investeren in nieuw openbaar vervoer is vrijwel nul.
En erg jammer: Leefbaar3B vervult een grote verkiezingsbelofte niet. Gratis OV voor mensen met AOW (bij ons: gratis OV voor 65+) is teruggebracht tot het instellen van een onderzoek naar de introductie van gratis openbaar vervoer (een wijkbus) voor ouderen die al eenzaam zijn.
Participatie: In het verhaal rondom de participatie ligt veel nadruk op fraudeopsporing, sancties en tegenprestatie, stempel plakken op de ‘luie donders’ en te weinig op leiden naar werk en geven van cliëntondersteuning. De passage over de ‘grondhouding bij de dienstverlening’ (pagina 41) is een interessante. Kunnen we het college bij de uitvoering van de Participatiewet en de armoedebestrijding houden aan uitspaken als: “Onze houding is ‘Ja tenzij’ en we zijn empathisch in onze beantwoording; … De inwoner staat centraal en niet de regels.” Dat zou een doorbraak betekenen.
Verkeersveiligheid is erg minimalistisch uitgewerkt. Ook heeft de VVD de komst van een fietstunnel bij de rotonde Oudelandselaan, waarin zij samen met de PvdA en GL optrokken, laten varen. Erg jammer!
Wat ons verder opvalt is dat de burgemeester een zware bestuurlijke agenda krijgt. Hij wordt verantwoordelijk voor de zeer belangrijke organisatieontwikkeling, veiligheid, bestuurlijke vernieuwing, integratie en discriminatie en bestuurlijke samenwerking. Feitelijk dus de basis van het functioneren van het gemeentebestuur. Is dit een bewuste keuze? Wij hebben vertrouwen in hem, maar het is een flink aantal taken bij elkaar.
Gaat de PvdA nu 4 jaar zitten mauwen? Nee hoor. Geen zorgen, net als in voorgaande jaren zullen we steun verlenen en meedenken op sterke lijnen in het collegeprogramma en flink tegengas geven op de punten waar we vinden dat het beleid beter of anders moet. Denk maar aan onze Code Oranje in het Sociale Domein. Uit betrouwbare bron weten wij dat onze voortdurende agendering de basis heeft gevormd voor het Beleidsplan Sociaal Domein.
De oppositie is in onze ogen wel te klein gemaakt (9 tegenover 24 zetels), bijna naar Noord-Koreaans model, maar we zullen vanuit de PvdA, samen met oppositie of andere fracties, blijven agenderen op de punten armoedebestrijding, socialer participatiebeleid, meer ontmoetingsplekken voor jong en oud, sneller bouwen, OV, investeren in sociale voorzieningen en vooral ook het versterken van onze positie in de metropoolregio. We zullen goed contact houden met de inwoners, juist ook de minder zelfredzamen.
Kathy houdt van bloemschikken en zij en de andere wethouders kunnen erop rekenen dat onze PvdA roos, sociaal met een vuist, bij tijd en wijlen in het boeketje zit. De PvdA fractie wenst het college van Lansingerland in de periode 2018-2022 heel veel succes! Van harte gefeliciteerd!
Vervolgens reageerden de verschillende coalitiepartijen, toch wel een beetje teleurgesteld over de kritische toon van de oppositie. De burgemeester benadrukte nog eens dat we als één raad moeten opereren, met het belang van de inwoner voorop. Daar zijn alle partijen het wel over eens, maar wat de PvdA betreft ligt dat belang ook op de lange-termijn en moet veel duurzamer en meer regionaal worden ingestoken.
Gelukkig nog net een coalitie-akkoord voor de zomer
VERBONDEN PARTIJEN: ENECO EN JEUGDZORG
Op donderdag 14 juni was er een uitgebreide raadsvergadering over de diverse ‘verbonden partijen’ (gemeenschappelijke regelingen), zoals bijvoorbeeld Bleizo, bedrijvenschap Hoefweg, MRDH, Eneco Groep NV, Jeugdhulp Rijnmond en Recreatieschap de Rottemeren. Vanuit onze fractie merkten we op hoe belangrijk het is om in de afvaardiging vanuit de raad naar de gemeenschappelijke regelingen/verbonden partijen een goede balans te kiezen tussen oppositie en coalitie en nieuwe en ervaren raadsleden. Dat lijkt gelukt: de benoeming van deze afvaardiging vond overigens plaats op 15 juni. Ook is het cruciaal dat deze personen geregeld rapporteren naar de raadsleden en duo-raadsleden van de relevante commissies; met gevoel voor nieuwswaarde en prioriteit voor Lansingerland. Zien zij kansen of risico’s en wat kan de verantwoordelijke wethouder daarmee? Tenslotte moeten wij onze wethouders duidelijkere opdrachten of kaders meegeven bij de vertegenwoordiging van Lansingerland in de verschillende verbonden partijen. Ook door het jaar heen moeten we daar als raad pro-actiever in zijn.
Onze fractie, bij monde van Petra Verhoef, sprak allereerst over Eneco Groep NV. In de factsheet over Eneco wordt aangegeven dat deze verbonden partij een hoog bestuurlijk risico en een gemiddeld financieel risico heeft. Ook staat er: “deze verbonden partij draagt niet meer bij aan de realisatie of borging van een publiek belang”. Onze raad heeft eind vorig jaar een principebesluit genomen om het aandelenbelang in Eneco af te bouwen, overigens niet gesteund door de PvdA. Wij vragen ons af: in wiens belang is het verkopen van de aandelen nu eigenlijk precies? De financiële opbrengst van verkopen van de aandelen is uiterst onzeker en hangt af van de koers die het bedrijf gaat varen. Het conflict in de onderneming dat momenteel speelt maakt het risico alleen maar groter. Zie ook: https://fd.nl/ondernemen/1257951/positie-president-commissaris-eneco-wankelt
Bij de verkoop moet immers recht worden gedaan aan de belangen van zowel aandeelhouders als de onderneming zelf. En die onderneming verkeert in een bestuurlijke chaos, wat de onderhandelingspositie niet ten goede komt. Wat tevens dreigt is dat een groot deel van de Eneco-gelden (mocht de verkoop van aandelen inderdaad plaatsvinden) voor schuldaflossing zal worden gebruikt, althans dat stelt de nieuwe coalitie voor. In onze ogen is het verkopen van Eneco-aandelen een gemakzuchtige oplossing voor de schuldenproblematiek. Het is makkelijk verdiend, met onzekerheid over duurzaamheid en werkgelegenheid van de Eneco-medewerkers. De voormalige wethouders hadden veel beter meer hun best kunnen doen op het dossier grondexploitaties, dus meer grond verkopen en bouwen. Zoals eerder gezegd: PvdA is er een voorstander van dat eventuele opbrengst van Eneco, mocht de verkoop van aandelen een feit zijn, wordt aangewend voor de energietransitie (bijv. een investeringsfonds voor lokale duurzame energie of concrete bouw van zonnepanelen op sociale huurwoningen). Wij vroegen: met welke opdracht gaat de wethouder nu zitten in de vergaderingen die over Eneco-aandelen gaan? En staat de raad daar nog steeds achter? Ons voorstel is om daar op korte termijn weer een discussie over te voeren.
Wethouder Abee verzekerde ons dat vanuit de aandeelhouderscommissie (AHC) er nog steeds vertrouwen is, iedereen heeft het belang van Eneco (inclusief werkgelegenheid), de aandeelhouders en de duurzaamheid in het oog. Het definitieve keuzemoment moet nog komen en dan kan nog steeds het besluit vallen om niet te verkopen. Maar Den Haag en Delft neigen nu ook naar verkopen van de aandelen, wist Abee te melden. Leefbaar3B benadrukte nogmaals nog steeds vóór de verkoop te zijn, al had de fractie zich in haar eerste termijn ook zeer bezorgd over de chaos bij Eneco uitgesproken. Hierover dus later meer.
Bouwen op Parkzoom Bergschenhoek
Over de verbonden partij Jeugdzorg Rijnmond uitten wij onze zorgen over de blijvende overschrijdingen van de budgetten. De voorlopige jaarrekening sluit met een nadelig resultaat van € 4 miljoen. Is dit omdat werkelijk meer kinderen specialistische zorg en 7/24 crisisopvang nodig hebben (landelijk is sinds 2015 het aantal jongeren dat gebruik maakt van een vorm van jeugdhulp met 11% gestegen en in Lansingerland ligt dat percentage nog veel hoger)? Of zijn er onvoldoende beheersmaatregelen voor de kosten? Wij waren mede-ondertekenaar van een amendement van CU waarmee werk gepoogd om in de zienswijze duidelijker aan te geven dat eerdere opgestelde beheersmaatregelen om de kosten in de jeugdhulp te beheersen moeten worden uitgevoerd zonder tekort te doen aan de kwaliteit. Mochten deze maatregelen niet voldoende zijn, dan moeten aanvullende beheersmaatregelen worden getroffen. Als meer kinderen zorg nodig hebben, dan moet dat natuurlijk worden gegeven.
De decentralisatie en transformatie hadden als doel de zorg en ondersteuning dichter bij de inwoners te brengen, in de veronderstelling dat de gemeente veel meer dichtbij staat. Preventie zou steeds meer in plaats van zorg komen, ook in de Jeugdzorg. Het feit dat we als totale gemeenschappelijke regeling zo ver over de budgetten gaan is in de ogen van onze fractie een duidelijk signaal dat het totale jeugdbeleid, met name als het gaat om preventie, onvoldoende goed werkt. Deze problematiek speelt landelijk en zal dus ook landelijk moeten worden opgepakt. Wethouder Heuvelink vond dat we hier veel te krasse taal gebruikten. In het verleden was er ‘onderproductie’ en nu wordt de inhaalslag gemaakt. Het stijgende aantal indicaties wordt onderzocht. Dat vindt onze fractie natuurlijk een goed begin, maar veel belangrijker is het om de preventie beter vorm te geven. Het amendement werd overigens aangenomen.
Pekhuisbrug
‘BONFUTJE’ EN PEKHUISBRUG: BLIJVEN AGENDEREN VOOR SUCCES
Tot slot werd er in de raadsvergadering over de verbonden partijen ook een motie aangenomen ingediend door Leefbaar3B en PvdA, met het verzoek aan de vertegenwoordigers van het college in het AB en DB van het Recreatieschap Rottemeren om de recreatieve vaarroute van Rotterdam naar het groene hart van Zuid-Holland te agenderen, daarbij het weer terugbrengen in de oorspronkelijke staat van de Pekhuisbrug te betrekken en in overleg te gaan met het college van Zoetermeer om de haalbaarheid van de nieuwe recreatieve vaarroute van de Rotte naar Oude Rijn en de Vliet onderzoeken. Leefbaar3B zal hier ongetwijfeld uitgebreid op terugkomen in hun berichtgeving. Opvallend is dat veel fracties herstel van cultureel erfgoed of belangen van ondernemers, zoals de jachthavens, ondergeschikt vinden. Raadslid Ineke den Heijer van D66 noemde de reparatie van de Pekhuisbrug het ‘Bonfutje’ van Leefbaar3B. Definitie van een Bonfutje, volgens Den Heijer: “een onderwerp dat door een politieke partij al eerder is ingebracht, maar waar toen geen draagvlak voor was, en waarbij de partij vervolgens steeds de gelegenheid aangrijpt om het onderwerp opnieuw naar voren te brengen. Daarbij mist vaak feitelijke onderbouwing.” Vervolgens viel het woord Bonfut nog wel een keer of 10 in de vergadering en legde Petra nog eens fijntjes uit dat het draagvlak er wel degelijk is onder de mensen die nu soms wel één km extra naar halte Rodenrijs moeten lopen. In de ochtendspits stapten destijds zo’n 30-50 mensen per dag op. Wij blijven de Bonfuthalte agenderen, tot de halte er weer is. Die kans is groter dan menig fractie denkt, let maar op.
Bonfut nu als geuzennaam voor ‘blijven agenderen, onderweg naar succes’
ROOKVRIJE GENERATIE
De Adviesraad Sociaal Domein (ASD) organiseert al jaren informatieve bijeenkomsten over allerlei actuele of urgente thema’s in het sociale domein, zoals de inclusieve samenleving (dat ging over uitvoering van het VN verdrag voor gelijke rechten voor mensen met een beperking) of het belang van cliëntondersteuning (juist ook in de participatiewet). Op woensdagavond 13 juni organiseerden zij een thema-avond over de beweging ‘Rookvrije Generatie’. Zie https://rookvrijegeneratie.nl/.
Valmir en Petra bezochten deze avond, die plaatsvond op de locatie van Wolfert Lyceum in Bergschenhoek. Directeur Peter Wind voert al vanaf de eerste dag dat de school openging een volledig niet-roken bewind. Leerlingen en leraren mogen in en om de school niet roken. Ook niet onder een afdakje. “Gewoon doen, niet polderen. Rookhokken geven toch overlast en de geur hangt in kleren en haar.”
De Rookvrije Generatie is een initiatief van KWF Kankerbestrijding, Hartstichting en het Longfonds met als doel: “Rookvrij opgroeien willen wij vanzelfsprekend maken. Ieder kind dat geboren wordt, moet de kans krijgen om volledig rookvrij op te groeien. Dit kan in een rookvrije omgeving, zonder de verleiding van glimmende pakjes en toegevoegde smaakjes aan sigaretten en met goede voorbeelden om zich heen.” De spreker van KWF, Bart de Wolf, vertelde o.a. dat er jaarlijks ongeveer 20.000 mensen sterven in Nederland aan de gevolgen van roken, bijna 10 keer zoveel als aan drank, verkeersongelukken en geweld samen. Toch benadrukte hij dat het deze beweging niet gaat om huidige rokers te laten stoppen met roken. Als het maar niet in de nabijheid van kinderen gebeurt (“zien roken, doet roken”’). En ook rookdeeltjes in kleding kunnen voor kleine kinderen in kinderdagverblijven nog schadelijk zijn. De diverse politieke partijen, wethouder van Tatenhove, Youz, Jeugd- en Jongerenwerk, beleidsmedewerkers van de gemeente, voorzitters van de sportclubs en van speeltuin De Kievit waren aanwezig. Deze laatste had goed nieuws: ook de speeltuin wil snel helemaal rookvrij zijn. In subgroepen discussieerden we over hoe de Rookvrije Generatie kan worden bereikt in Lansingerland. Wolfert Lyceum is namelijk de enige rookvrije school en nog geen van de sportclubs heeft dit label. De conclusie was: gewoon doen, beginnen bij het Gemeentehuis (ook voor de deur) en met een lichte regierol voor de Gemeente. Als wethouder van Tatenhove slim is, wacht ze niet op een motie, maar regelt ze dit met wethouder Fortuyn. Gewoon doen!
Plein bij het Vierkantje
Tot slot: Volgende week staan er weer drie commissievergaderingen op de agenda. Bij Ruimte een bespreekstuk van CDA over kort parkeren in Berkel centrum, bij AB vooral de Jaarstukken 2017 en bij Samenleving de Jaarrapportage Sociaal Domein. Eindelijk weer eens een ‘gewone’, politieke week. Tot volgende week!
Aflevering 477 sinds januari 2007
Oostersingel in bloei
Berkelse & Rotterdamse Sociaaldemocratische en Liberale vriendschap: Greet Wijs (werd 85 jaar op 11 juni) & Ella ter Kuile