“ZEKER ZIJN VAN EEN SOCIAAL LANSINGERLAND”
Het jaar 2018 zit er bijna op. Traditiegetrouw zetten wij de belangrijkste ontwikkelingen in politiek Lansingerland op een rijtje. Het was vooral het jaar van de voor de PvdA slecht uitpakkende gemeenteraadsverkiezingen maar ook van nieuwe ontwikkelingen op het sociale domein, armoedebestrijding, kunst & cultuur, verkeer en openbaar vervoer, duurzaamheid, betaalbaar wonen en van wonderlijk beheer van gemeentelijk vastgoed.”
De harde kern: bestuur, fractie en sterke campagneteam
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN WERDEN EEN ZEPERD
Op woensdag 23 maart was het na een intensieve campagneperiode van ruim 3 maanden eindelijk zover: verkiezingsdag. We wisten natuurlijk dat de PvdA het in de diverse landelijke voorspellingen slecht bleef doen maar we hadden goede hoop. De thema’s die wij tijdens de campagne aansneden (armoedebestrijding, veilig verkeer, gratis openbaar vervoer voor ouderen, betaalbaar wonen en meer bouwen) deden het goed en kregen op straat en in de media veel aandacht. Wij konden aan de hand van onze weekverslagen bewijzen wat wij de afgelopen jaren hadden gepresteerd. Zo kon de kiezer zélf zien dat zijn of haar stem bij de PvdA in goede handen zou zijn. We hoopten op tenminste zetelbehoud en ook op één zeteltje winst.
Maar het pakte anders uit. De PvdA-fractie leverde één zetel in. De PvdA kreeg slechts 1394 stemmen, 246 stemmen tekort voor een tweede zetel in de raad. De hoge opkomst van 60% zorgde voor een hoge kiesdeler. Links blijft het matig doen in Lansingerland. Het landelijk goed scorende GroenLinks ging in onze gemeente slechts van één naar twee zetels. Tezamen dus net 10% van het totale electoraat. Ook D66 leverde een zetel in (van 4 naar 3). Wij van de PvdA hadden verloren maar waren zeker niet verslagen!
Petra Verhoef werd ons enige raadslid en ook de nieuwe fractievoorzitter. Zij volgde Gerard Bovens op die na drie raadsperioden (2007-2018) eind maart de actieve politiek gedag zei. De nieuwe fractie wordt gevormd door Sam de Groot, Hamid Azzouzi en Valmir Xhemaili die lid werden van de raadscommissies.
Eind mei presenteerden Leefbaar 3B, VVD, CDA en ChristenUnie, de partijen die de nieuwe coalitie gingen vormen, een raamwerk voor een coalitieakkoord. De andere partijen werden uitgenodigd om het te steunen. De PvdA deed dit als enige partij niet omdat het raamakkoord te ver af stond van wat wij voor Lansingerland willen bereiken. Op 15 juni was het, na drie maanden onderhandelen, eindelijk zover: het coalitieakkoord ‘Groeien, Versterken, Koesteren’ werd gepresenteerd. Fractievoorzitter Petra Verhoef vond tijdens het raadsdebat de naam ‘Passen op de dorpswinkel’ meer van toepassing. Het nieuwe college was voor driekwart een voortzetting van het oude dagelijks bestuur. D66 werd verruild door de VVD. Vlak voor het zomerreces kon het nieuwe college eindelijk aan de slag. Het collegeprogramma 2018-2022 ‘Lansingerland doet ‘t’ verscheen begin oktober. Politiek gezien gebeurde er, op het raadsdebat over de Kaderbrief begin juli na, tot oktober verder heel weinig.
Ook tijdens de periode september-december was het college meer op foto’s in de lokale pers dan tijdens de presentatie van bestuurlijke initiatieven en belangrijke raadsdebatten te vinden. Een voorbeeld hiervan is de belangrijke raadscommissie Samenleving. Van de 9 in 2018 geplande vergaderingen over de plannen voor het sociale domein, onderwijs en kunst & cultuur werden er maar liefst 3 gecanceld vanwege een gemis aan agendapunten. Raadsvoorstellen van enige importantie waren er na het aantreden van het nieuwe college in deze commissie niet, wel door de PvdA-fractie ingebrachte bespreekpunten over onder meer de armoedebestrijding.
OV was ook in 2018 weer een speerpunt
WAT GEBEURDE ER IN HET SOCIAAL & ONDERWIJS DOMEIN ?
Begin 2018 kregen wij van het college antwoord op onze vraag om aan alle ongeveer 700 bijstandsgerechtigden een extra kerstuitkering van 250 euro te verstrekken. Dit zou de gemeente de kop niet kunnen kosten: voor 2 ton kon deze klus geklaard worden. Het college vond het maar niks. Zo’n kerstuitkering moest gezien worden als categoriale bijstand en dat is in strijd met de regels. Bovendien zou het ook bijdragen aan het vergroten van de armoedeval. Petra Verhoef zette deze afwijzing op de agenda van de raadscommissie Samenleving van februari. De raad deelde de visie van het college en betichtte de PvdA van een ‘verkiezingsstunt’.
Veel belangstelling kreeg in februari onze serie “Hoe is het om in Lansingerland als kind in armoede op te groeien”, een aangrijpende reportage over ouders en kinderen in onze eigen gemeente die alles op alles moeten zetten om de financiële touwtjes aan elkaar te knopen. Deze serie blijft actueel en nog steeds het lezen dik waard: https://lansingerland.pvda.nl/nieuws/pvda-serie-wat-betekent-het-om-als-kind-in-lansingerland-in-armoede-op-te-groeien/
Er zijn in Lansingerland ongeveer 800 kinderen die in armoede opgroeien. Wie zij precies zijn, weet de gemeente vaak niet. Een aantal doet een beroep op beschikbare fondsen en bijzondere bijstand, maar zij zijn lang niet allemaal in beeld. Dit is de PvdA-fractie allang een doorn in het oog. In oktober 2018 vroegen wij de wethouder opnieuw actie te ondernemen. Mogelijk komt er in 2019 toch wat beweging in. In december schreven wij hierover het verhaal ‘Armoedige armoedebestrijding’: https://lansingerland.pvda.nl/nieuws/weekbericht-pvda-fractie-1-t-m-7-dec-2018/
Uit de in juni besproken jaarrapportage Sociaal Domein bleek dat er sprake is van steeds meer maatwerkvoorzieningen voor kinderen in armoede. Lansingerland springt er ten opzichte van de regio uit. Sinds 2015 is in onze gemeente sprake van een stijging van liefst 16%. Naar de oorzaak van deze forse stijging wordt een onderzoek ingesteld. Wat ook bleek uit deze rapportage is de lage klanttevredenheid met betrekking tot participatievoorzieningen. Dit verbaasde ons niet. Het college constateerde dat 93% van onze inwoners zelfredzaam is. Dus 7% niet. Waarom op hen de ‘Eigen kracht’ ideologie nog steeds wordt los gelaten, is de PvdA een raadsel.
Wij zijn blij met het collegevoorstel en raadsbesluit van november om de formatie van de afdeling sociale zaken fors te gaan versterken. Dit is hard nodig om de dienstverlening eindelijk op peil te brengen en maatwerk te leveren bij het weer aan het werk helpen van mensen in de bijstand. Wat ons betreft gaat Lansingerland ook aan de slag met het scheppen van gesubsidieerde banen voor mensen voor wie de reguliere arbeidsmarkt een stap te ver is. Ons plan gaat nog te ver voor een grote meerderheid in de raad die het neo-liberale gedachtegoed nog steeds koestert.
De financiële situatie van het Lansingerlandse Hospice kwam in de knel omdat bewoners met een laag inkomen die eigen bijdrage niet konden betalen. Wij stelden het in oktober aan de orde met het verzoek hiervoor bijzondere bijstand te verlenen. De raad vond met ons dat er een oplossing moest komen. De wethouder zal dit regelen, zij het niet via de bijzondere bijstand maar via maatwerk van WMO-gelden.
Ons voorstel om het gratis OV voor ouderen in Lansingerland te introduceren redde het niet. Aanvankelijk hadden we ook Leefbaar 3B aan onze zijde maar deze partij haakte tijdens de coalitiebesprekingen helaas af. Juist voor ouderen met een kleine beurs zou gratis OV een prachtig middel zijn om de eenzaamheid te bestrijden, zo blijkt al vele jaren in Rotterdam en Capelle a/d IJssel. Een door ons bij het begrotingsdebat in november ingediende motie haalde het niet. We stonden als PvdA compleet alleen!
Op het onderwijsfront bleef het in 2018 opvallend stil. De PvdA vroeg via een motie bij het raadsdebat in juli over de Kaderbrief om niet begin 2020, maar al begin 2019 een actualisatie van integraal onderwijshuisvestingsplan aan de raad voor te leggen. Er is op dit moment een aantal knelpunten die snel opgelost moeten worden. Te denken valt bijvoorbeeld aan diverse scholen voor primair onderwijs, met name in Bleiswijk, die al een aantal jaren kampen met ruimtegebrek. Het college stelde de raad gerust. Ieder jaar worden de knelpunten bekeken en waar nodig opgelost. Wij trokken daarom de motie in: De knelpunten in Bleiswijk bestaan overigens nog steeds. Punt van aandacht in 2019.
Carillon en wachter kwamen terug in Berkel
STILTE ROND KUNST & CULTUUR
Het is erg stil als het gaat om nieuwe college-initiatieven rond kunst & cultuur. Weliswaar werden er twee Cultuurhuizen geopend, ’t Web in Bleiswijk en de Cultuurfabriek in het Spectrum in Bergschenhoek, maar verder bleef het stil. In oktober stond er voor de raad een beeldvormende bijeenkomst over kunst & cultuur in de toekomst op de rol maar deze brainstorm ging niet door. Ook rond het Cultuurhuis in Berkel en Rodenrijs bleef het stil. Het college serveerde begin 2018 ons voorstel af om een serieus onderzoek te doen naar de mogelijke vestiging in de Oudelandsehof. Wel onderzocht worden twee andere opties, de locatie in de Berkelse Nieuwstraat waar nu de bibliotheek al gevestigd is of een nieuw gebouw aan de westzijde van Berkel centrum, de huidige Hergenborch locatie.
Dus gingen we maar zelf aan de slag. Wij stopten veel energie in de herplaatsing van het Berkelse carillon en de bijbehorende Wachter op het nieuwe plein bij de Berkelse Herenstraat en bleven druk zetten op de komst van een nieuw Historisch Museum Lansingerland. Ook willen wij dat het kunstwerk “Gebakken Landschap” op het bedrijventerrein Oudeland alsnog wordt gerealiseerd. Waarom er nog steeds geen overleg is gevoerd met de gemeente Rotterdam over ons eerdere idee om vanuit hun grote depot kunst voor de buitenruimte te lenen ten behoeve van de Lansingerlandse parken en plantsoenen is ons een raadsel. Wij laten dit niet los.
Op initiatief van Jan Pieter Blonk van Leefbaar 3B zetten wij ons in om de naam van schilder Hendrik Chabot verbinden aan de nieuwe A16 Rotterdam. Hij woonde voor en in de Tweede Wereldoorlog vlakbij de plek in Bergschenhoek waar de nieuwe snelweg de Rotte via een tunnel gaat kruisen. Waarschijnlijk lukt het niet om deze tunnel naar Hendrik Chabot te gaan vernoemen omdat het college, buiten de raad om, hiervoor de naam ‘Rottemerentunnel’ heeft vastgelegd. Nu wordt er naarstig gezocht naar een alternatieve locatie. In de loop van 2019 weten we meer!
Waar schilder Chabot woonde komt straks de tunnel A16
VAART IN VERKEER & VERVOER
Gelukkig stond het verkeer en vervoer in Lansingerland in 2018 niet stil. Een aantal PvdA (mede)initiatieven werden in 2018 werkelijkheid: de start van Nachtmetro E vlak voor Oudejaar 2017het begin van de aanleg van de A16 Rotterdam, de verlichting van het fietspad op de Landscheiding tussen station Rodenrijs en de grens van Zoetermeer en de opening van station Lansingerland-Zoetermeer.
Andere plannen staan nu in de week: de aanleg van een fietstunnel onder de N209 ter hoogte van Bleiswijk centrum, een ook voor auto’s veilige N209, hogere frequentie Metro E in de spits (wacht op een keerspoor bij Pijnacker-zuid), het doortrekken van de ZoRo-bus vanaf station Rodenrijs via RtHA naar Overschie en Schiedam station met elektrische bussen (wordt bekeken door de Metropoolregio, Rotterdam ziet het wel zitten), meer bewaakte fietsenstallingen en de vertramming van de ZoRo-bus (staat op het investeringslijstje van de Metropoolregio). Jammer is dat de legendarische halte Bonfut nog steeds niet in ere is hersteld. Wij gaan er vanuit dat dit gaat gebeuren wanneer er eindelijk gebouwd gaat worden op de aangrenzende Wilderszijde en het wijkje op het oude terrein van Hordijk. Evenzo spijtig is het dat ons voorstel om een fietstunnel aan te leggen bij de gevaarlijke rotonde Oudelandselaan het niet redde in de raad. Liefst 1500 inwoners steunden in maart onze petitie. Ook de VVD fractie ging mee maar haakte tijdens de coalitiebesprekingen af. De coalitie volstaat met een dure aanpassing van de 5 rotondes op de Boterdorpseweg en Klapwijkseweg.
Strijden voor veilig verkeer op rotondes en N209 oversteek
In 2018 werd weinig vernomen over het instellen van eenrichtingsverkeer richting Zoetermeer op de Noordeindseweg tussen de Wilgenlaan en de Planetenweg. Er wordt onderzoek gedaan naar een betaalbare aanpassing van de huidige rotonde. Wanneer in 2019 (?) het definitieve besluit valt om de rotonde aan te passen dan zullen er vervolgens verkeersbesluiten genomen moeten worden om het eenrichtingsverkeer mogelijk te maken. Daar zal ongetwijfeld bezwaar tegen worden aangetekend. Voordat de Raad van State een uitspraak heeft gedaan op de ongetwijfeld ingediende bezwaren van omwonenden, zijn we zeker weer een paar jaar verder.
Het jaar 2018 bracht nog geen oplossing voor de geluidsoverlast door de HSL. Een co-creatiegroep bestaande uit leden van de stichting Stop Herrie HSL en het ministerie van I&M en ProRail werkt al een paar jaar aan een oplossing. Het college en de raad staan op afstand. Er is een budget van 37 miljoen beschikbaar. Wellicht komt er in 2019 eindelijk groen licht. Daarna kan het nog wel een aantal jaren duren voordat de technische aanpassing van de tunnelbak eindelijk rond is.
Of Rotterdam The Hague Airport het aantal vluchten mag gaan uitbreiden, is nog zeer onzeker. Het wachten is op de nieuwe Luchtvaartnota van de minister I&W die in 2019 zal verschijnen en op de herinrichting van het luchtruim die voor 2023 voorzien is. Feit is dat de voorstellen van Verkenner Joost Schrijnen inmiddels in rook zijn opgegaan. De noodhelikopters kunnen niet worden uitgeplaatst om zo extra geluidsruimte te scheppen voor het commerciële groot verkeer. In 10 jaar tijd verdubbelde het aantal reizigers van 1 naar 2 miljoen. De lokale en provinciale politiek moeten hun agenda verbreden. Van een smal korte termijn debat over vooral de geluidsoverlast en milieuhinder naar een breed en lange termijn debat over hoe lokaal en provinciaal om te gaan met de enorme transitie-uitdagingen waar het internationale verkeer en vervoer voor staan. Een perfecte beeldvorming over wat er momenteel precies aan ontwikkelingen speelt moet hiervoor de basis gaan vormen. De PvdA-fractie wil ook in 2019 graag meedenken over hoe zo’n beeldvorming en debat het beste vorm kunnen krijgen.
DUURZAAMHEID OP EEN KOOPJE
Bij het raadsdebat over de Kaderbrief in juli dienden wij de motie ‘Sociale energietransitie’ in. De motie verzocht het college om in de uitwerking van de Duurzaamheidsvisie (zie hieronder) een aantal concrete voorstellen op te nemen, waarmee de energietransitie ook binnen bereik komt van inwoners met een laag inkomen. De overwegingen waren dat alle burgers een bijdrage moeten kunnen leveren aan het overgaan op duurzamere vormen van energie (de energietransitie) en dat de gemeente Lansingerland, naast zelf zo veel mogelijk inzetten op energietransitie, de inwoners hierin zo veel mogelijk zou moeten faciliteren. Omdat investeringen aan het eigen huis rondom energietransitie voor individuele huishoudens met lage inkomens vaak relatief groot zijn en de kosten voor de baten uitgaan, durven en kunnen mensen met een laag inkomen deze investering dus niet maken. De energietransitie kan daarmee in onze gemeente vertragen en buiten bereik van mensen met een laag inkomen raken. Onze motie haalde het niet.
Het coalitieakkoord en het collegeprogramma 2018-2022 bieden weinig hoop op een daadkrachtige gemeentelijke duurzaamheidsaanpak. Er is nauwelijks gemeentelijk geld beschikbaar. De plannen voor de duurzaamheid zijn maar mondjesmaat. “Uiteindelijk zijn inwoners en ondernemers zelf verantwoordelijk voor verduurzaming”, stelt het college in het collegeprogramma 2018-2022 ‘Lansingerland doet ‘t’ dat begin oktober verscheen. Daarmee zet het college zich volgens de PvdA langs de zijlijn, en miskennen daarmee de belangrijke rol van ook de lokale overheid. Onze motie om het aantal woningen dat in 2022 van gas los is van de door het college beoogde 500 te verhogen naar 1000 haalde het niet.
De door het college opgestelde ‘Duurzaamheidsvisie’ werd begin december op voorstel van GroenLinks van de agenda gehaald. Wat de PvdA betreft is de Duurzaamheidsvisie inderdaad niet rijp voor oordeelsvorming. De inwoners zijn onvoldoende geraadpleegd, er is geen verbinding naar regionale plannen en de budgettaire gevolgen zijn niet duidelijk. Wonderlijk dat het college zich zelf dit zelf niet realiseerde. Duurzaamheid kan immers niet zonder een breed maatschappelijk draagvlak.
Op 18 december kwam het bericht dat de 53 aandeelhouders van energieleverancier Eneco, waaronder de gemeente Lansingerland, de verkoop van het concern hebben gestart. Via een gecontroleerde veiling gaan de aandeelhouders het concern privatiseren. Er komt definitief geen beursgang van de onderneming. De centrale ondernemingsraad heeft een positief advies afgegeven, meldde Eneco. Het bedrijf zou zo’n 3 miljard moeten opbrengen. In oktober 2017 besloot de raad van Lansingerland, die in tegenstelling tot de PvdA erg voor verkoop was, dat de opbrengsten van de verkoop ingezet moeten worden om onze schuldenlast te verkleinen. De PvdA ziet de instelling van een gemeentelijk duurzaamheidsfonds, extra geld voor verkeersveiligheid en armoedebestrijding als een beter alternatief. Onze schuldenlast moet je terugbrengen door veel sneller te bouwen.
Voorjaar in Lansingerland
MEER, SNELLER EN SOCIALER BOUWEN!
Sneller bouwen en betaalbaar wonen waren voor ons in 2018 de rode draad. Wat de PvdA betreft bouwt het college veel te weinig. Voor de periode 2018-2022 zijn zo’n 400 nieuwe huizen per jaar voorzien. Veel minder dan eerder werden gepland. Oorzaak: trage aanlevering van bouwmaterialen en een schrijnend personeelsgebrek in de bouwsector. Een PvdA motie om toch 1000 woningen per jaar te gaan bouwen kreeg de handen niet op elkaar. Wat ons betreft zijn wij al in 2025 klaar met bouwen. Dan zijn we ook veel eerder van onze schuldenlast af en kunnen we de Eneco-gelden inzetten voor zinvollere doelen dan schuldaflossing. Het college wil er echter tot 2030 over gaan doen. De PvdA zal de komende jaren de vinger aan de bouw-pols blijven houden.
Het debat over meer sociale huurwoningen begon in 2018 tijdens een door de Huurdersvereniging Lansingerland gehouden verkiezingsdebat waarin de waterscheiding tussen de politieke partijen zich scherp aftekende. Aan de ene zijde partijen zoals de PvdA voor wie 20% sociale huurwoningen een keiharde minimumnorm is, voor andere (CDA,VVD, ChristenUnie) voor wie het om streefcijfers gaat. Voor onze fractie zijn solidariteit in de regio en evenwichtig woningen aanbieden in verschillende prijsklassen belangrijke uitgangspunten. Voor ons is nog steeds niet duidelijk wat de precieze ambitie van het college en de coalitie is voor bouwen van sociale huurwoningen in Lansingerland. Wat zich lijkt af te tekenen is dat het college als het gaat om nog te bouwen woningen op Wilderszijde en een aantal inbreilocaties de 20% norm zal toepassen. Omdat het huidig aantal sociale huurwoningen onder de 20% is gekomen (19%) is er wat ons betreft een inhaalslag nodig op bijvoorbeeld Wilderszijde. Daar wil het college en een meerderheid van de coalitie nog steeds niet aan. Het college wil tot 2030 op een totaal van 4000-7000 nieuwe woningen zo’n 750-1000 extra huurwoningen gaan bouwen. Dit aantal staat op gespannen voet met de 20% norm wanneer er 7000 huizen gebouwd gaan worden. De PvdA zal jaarlijks monitoren wat de precieze stand van zaken is en waar nodig proberen bij te sturen.
COLLEGE & GEMEENTELIJK VASTGOED, EEN PAAR APART
Al enige jaren wil het college van het in gemeentelijk eigendom van gebouwen met een gemeentelijke of sociaal-culturele bestemming af. Al die tijd is er bij een aantal fracties in de gemeenteraad grote irritatie over de aanpak hiervan. Inmiddels is het oude gemeentehuis van Berkel en Rodenrijs verkocht en kregen de oude gemeentehuizen van Bergschenhoek en Bleiswijk een andere bestemming. Ook voor ’t Web in Bleiswijk en het Polderhuis in Bergschenhoek zijn er passende oplossingen gevonden. Als het gaat om de toekomst van De Snip en Pectoes in Bleiswijk en de Smitshoek in Bergschenhoek liggen de kaarten minder helder. De Snip wordt waarschijnlijk gesloopt en herontwikkeld in samenhang met de aanpalende zorgvoorziening en horeca. Het gemeenteloket blijft open en voor het museum Bleiswijk wordt een oplossing gezocht. De toekomst van het jongerencentrum Pectoes is nog niet helder. Wij zijn bang dat het college dit jongerencentrum zal sluiten. De Smitshoek staat nog steeds vrijwel leeg.
Afgelopen najaar besloot het college om een deel van de publiekshal in het gemeentehuis te verhuren aan de Rabobank. Die wil haar veel te grote vestiging aan het Wolfsend in Bergschenhoek kwijt en vroeg het college om onderdak voor haar adviesbalie. Een verhuizing naar, mede door Rabo-Vastgoed, ontwikkelde en leegstaande panden in Bergschenhoek centrum, zag de bank niet zitten. Het college hapte, zonder vooroverleg met de raad, direct toe. Vanaf 1 februari 2019 zit de Rabobank in het gemeentehuis. Dit is onomkeerbaar.
Onze fractie trekt hierin samen met de fractie WIJ Lansingerland op en trok bij college en raad aan de bel met de vraag of dit wel zo’n goed plan is. Het college beroept zich op de eigen bevoegdheid om te verhuren en zegt zich gesteund te voelen door het door de raad vastgestelde bestemmingsplan. Een paar geleden is dit gewijzigd om de gedeeltelijke commerciële verhuur van het kantorengebouw mogelijk te maken. Geen raadslid dat zich toen realiseerde dat hiermee ook het bestuurscentrum voorwerp van commerciële verhuur zou kunnen worden. Een meerderheid van de raad vindt deze sneaky gang van zaken prima. Voor de fracties van WIJ Lansingerland en de PvdA is hierover het laatste woord nog niet gezegd. Wordt dus vervolgd!
Onze fractie wenst u fijne feestdagen en een heel goed 2019!
TOT SLOT
‘Verloren maar niet verslagen’, zo voelden wij ons vlak na de gemeenteraadsverkiezingen van 23 maart. De PvdA-fractie hoopt dat dit jaaroverzicht 2018 heeft laten zien dat wij het gevoel van niet ‘verslagen’ te zijn in de maanden na verkiezingsdag waar hebben gemaakt. Meer dan ooit geloven wij in een sterk en sociaal Lansingerland. Wij gaan weer hard aan de slag in 2019 en ook op weg naar ons 500ste weekbericht sinds 2007 dat begin februari 2019 zal verschijnen!
Ons motto blijft staan!
Petra nu alleen in raad, maar blij met Gerard als voorzitter