2 oktober 2014

PVDA FRACTIE AAN HET WERK: PERIODE 29 SEPTEMBER – 3 OKTOBER 2014

Dit 31ste weekverslag in 2014, aflevering 324 sinds de start van de gemeente Lansingerland in januari 2007, betreft de dingen die wij deden tijdens de afgelopen week. Het was de week waarin Sam de Groot zich boog over de door de coalitie zo hoog gewaardeerde wijkgerichte aanpak, wij vragen stelden over de verkeerssituatie in Berkel centrum en het armoede & minimabeleid, de gemeentebegroting 2015-2018 verscheen en wij bijpraatten met onze PvdA collega’s in Zoetermeer en Pijnacker Nootdorp.

WIJKGERICHT WERKEN IS NU VOORAL EEN SPEELTJE VAN DE GEMEENTE

Sam de Groot werkt in het dagelijkse leven als innovator publieke sector bij CGI. Op basis van zijn ervaringen schreef hij het volgende verhaal. Het sluit aan bij het debat dat momenteel op initiatief van de coalitiepartijen gevoerd wordt over de manier waarop Lansingerland de wijkgerichte aanpak vorm kan gaan geven. Sam de Groot heeft daar, net als de rest van onze fractie, de nodige kanttekeningen bij. Hier volgt zijn relaas.

Ik woon in de gemeente Lansingerland en ben daar lid van de PvdA fractie in de gemeenteraad. Een belangrijke uitdaging voor de nieuwe coalitie, bestaande uit CDA, Leefbaar 3B, Christen Unie en D66, is hoe wij onze burgers ‘eigenaar’ kunnen gaan maken van de problemen die de gemeente graag opgelost ziet maar waar zij op dit moment geen geld voor heeft. De coalitie noemt dit met een goed gevoel voor understatement ‘burgerparticipatie’.

De vraag is of u ook staat te springen wanneer de gemeente een beroep op u doet om zelf aan de slag te gaan in plaats van de gemeente? Nee natuurlijk niet, mijn problemen afschuiven op iemand anders gaat op mijn werk niet op en thuis ook niet. Goed dus om de vraag te stellen wat er eigenlijk speelt en hoe het anders kan.

Laat ik beginnen met het woord ‘wijk’. Het denken in buurten en wijken is traditioneel top down overheidsdenken en stamt uit de jaren ‘50. Het is een handig planologisch concept maar heeft verder niets met mij als persoon te maken. Ik woon namelijk niet in een door de gemeente bedachte buurt of wijk maar ik leef in mijn eigen ‘habitat’ of in gewoon Nederlands ‘leefwereld’ en dat is een andere habitat dan van mijn buurman. In mijn leefwereld bewegen andere mensen en zijn andere zaken van belang dan in het habitat van mijn buurman en toch wonen wij heel plezierig naast elkaar.

Ook de veel gehoorde overtuiging dat het momenteel ontbreekt aan sociale cohesie en onderlinge betrokkenheid klopt niet. De sociale cohesie is wel sterk veranderd. Mensen zijn meer individueel ingesteld en verbinden zich meer ad hoc aan mensen en onderwerpen. Een proef op de som: Twitter als gemeente op dit moment dat er een basisschool sluit en binnen een uur hebben ouders zich georganiseerd, en binnen twee uur staan ze voor het gemeentehuis. Is het momentum weer voorbij, dan wordt de groep ook net zo snel weer ontbonden. Er is dus eerder sprake van een sterker maatschappelijk organiserend vermogen dan een zwakker. Je moet het alleen wel willen zien.

Een andere (digitale) trend is de ontwikkeling van zogenaamde ‘besloten netwerken’. Mensen organiseren zichzelf in kleine besloten privé netwerken met mensen waar zij zelf voor gekozen hebben rond onderwerpen die zij zelf belangrijk vinden. Inmiddels is één op de vier Amerikanen aangesloten op een dergelijk besloten netwerk. De vraag is dus helemaal niet of burgers zich moeten organiseren, dat doen ze dus al. De vraag is of en hoe de overheid, met de gemeente voorop, een rol kan spelen in deze nieuwe sociale structuur.

Denkfout van de ambassadeurs van het wijkgerichte werken is dat inwoners staan te popelen om op de vragen van de gemeente om assistentie in te gaan. Mensen zijn niet geïnteresseerd in de problemen van de gemeente en ook niet van plan een rol te spelen in de oplossing daarvan. Mensen zijn wel geïnteresseerd in hun eigen problemen en willen deze graag oplossen of opgelost zien.

In het wijkgericht werken gaat het vaak alleen maar over veel zaken zoals onderhoud van groen, opruimen van afval en veiligheid in de buurt. Dat is veel te beperkt. Het grote vraagstuk van onze tijd zit hem juist in de sociale vraagstukken. De Duitse stad Frankfurt am Main ziet als grootste vraagstuk voor het volgende decennium ‘eenzaamheid’. Niet alleen onder ouderen maar vooral juist onder jongeren. We zijn 24 uur per dag online verbonden met de hele wereld maar kennen feitelijk vaak niemand meer echt. Buurten & wijken staan daar los van want iedereen heeft zijn of haar eigen leefwereld. En die gaat veel verder anno 2014.

Nieuwe vormen van ‘governance’, dat wil zeggen een andere wijze van besturen, en zelfs van democratie zijn nodig wanneer je echt aan de slag wilt gaan met inwoners. Wanneer bewoners wezenlijk ‘eigenaar’ zijn, betekent dit niet alleen een andere rol van de gemeente (en dus ook de raad) maar ook dat je na moet denken over democratische principes binnen zo’n gedeeld eigenaarschap door inwoners.

Mijn motto is dus: niet aan de slag gaan met wijkgericht werken omdat je als gemeente dat zo graag wilt, maar vraag als gemeentebestuur aan de inwoners waar zij zelf behoefte aan hebben en faciliteer vervolgens van harte hun eigen organiserend vermogen door als gemeente mee te doen aan hun persoonlijke netwerken en hen te steunen in praktische zaken. Wil je dat burgerparticipatie een succes wordt dan moet het van de inwoners zelf komen en moet het niet over de inwoners gaan.

Verkeershinder op de Berkelse Kerksingel

VRAGEN OVER DE VERKEERSSITUATIE IN BERKEL CENTRUM

Een bewonersbrief die in Berkel centrum verspreid is, roept bij de PvdA fractie de nodige vragen op. Er dreigt weer het nodige mis te gaan in de verkeerscirculatie in Berkel centrum. Dat moet direct voorkomen worden. Volgens onze informatie wordt de Kerksingel eind oktober voor in ieder geval een week helemaal afgesloten. De nieuwe rondweg die de Koetsveldstraat verbindt met de Kerksingel is dan nog niet klaar. Dat is een onlogische volgorde dus stelden wij aan het college de volgende schriftelijke vragen:

Klopt het dat de Kerksingel in Berkel centrum gedurende 1-2 weken voor het verkeer wordt afgesloten zonder dat de nieuwe weg die leidt om het nieuwe winkelcentrum gereed is?
Zo ja, hoe kan dit gebeuren? Heeft het college in het recente verleden niet voldoende leergeld betaald met het openstellen van de brug bij de Naardermeerstraat nadát de rotonde Noordeindseweg/Planetenweg voltooid was?
Kan het college er alsnog voor zorgen dat eerst de nieuwe rondweg gereed komt alvorens de Kerksingel af te sluiten?
Realiseert het college zich dat, mede gelet op alle recente commotie rond de verkeerscirculatie in Berkel, de beoogde planning voor inwoners onbegrijpelijk en onacceptabel is?
Is het college bereid om, gezien het acute karakter van onze vragen, op korte termijn in onze richting te reageren?

Na de grote commotie die is ontstaan tijdens de discussie over de evaluatie van het verkeersplan in Berkel centrum, de paaltjes discussie, kan het college zich weinig nieuwe uitglijders meer veroorloven als het om de verkeerssituatie gaat. Begin deze week is de Kerksingel, vooruitlopend op de definitieve afsluiting, ter hoogte van de nieuwbouw op de plek van het oude gemeentehuis vanwege bouwwerkzaamheden fors versmald. Het tweerichtingsverkeer wordt nu om de beurt gestuurd via stoplichten. Dat levert, ook door het intensieve vrachtverkeer ter plaatse, chaotische taferelen op. Sinds woensdag zijn er ook verkeersregelaars actief.

Nieuwe rondweg Kerksingel – Van Koetsveldstraat Berkel

GEMEENTEBEGROTING 2015-2018: MEER BETALEN & MEER ZELF DOEN

Begin deze week verscheen de gemeentebegroting 2015-2018. Het college constateert dat deze meerjarenbegroting positieve begrotingsaldi laat zien. De ramingen voor de periode 2019-2022 laten hetzelfde zien. Ook ons weerstandsvermogen verbetert. De algemene reserve, een belangrijke bouwsteen voor het weerstandsvermogen, groeit van 25 miljoen in 2015 tot 33 miljoen in 2018. Om echt financiële klappen op te kunnen gaan vangen, bijvoorbeeld omdat er weer nieuwe tegenvallers in ons grote grondbedrijf ontstaan, zou het weerstandsvermogen moeten groeien naar ruim 50 miljoen euro.

Anders dan bij de Kadernota 2014 door de raad besloten, wil het college nu het tekort op het weerstandsvermogen van ruim 15 miljoen euro stap voor stap gaan inlopen via extra bezuinigingen. In 2016 gaat het om 1 miljoen euro, oplopend naar 3 miljoen euro 2018 en verdere jaren. Deze bezuinigingen moeten vorm gaan krijgen via een ‘dialoog met de burger’. Volgens het college is deze ‘dialoog primair bedoeld om in overleg met de bevolking van Lansingerland na te gaan of de huidige verdeling van taken en verantwoordelijkheden tussen burger en gemeente gemoderniseerd kan worden. Uitgangspunt daarbij is een burger (en bedrijfsleven) die zelf zoveel mogelijk de regie neemt over de eigen leefomgeving’.

Feitelijk komt het er op neer dat de inwoners van Lansingerland vanaf 2015 meer OZB zullen moeten gaan betalen, minder van de gemeente zullen mogen verwachten, meer zelf moeten doen en ook nog gevraagd worden om een bijdrage te leveren aan het gemeentelijke weerstandsvermogen. Het is maar de vraag of de gemiddelde inwoner van Lansingerland op zo’n top down dialoog zit te wachten. Het begrip burgerparticipatie lijkt aan forse inflatie onderhevig. Ging het in het verleden vooral om meepraten over nieuw gemeentelijk beleid, vanaf nu betreft het vooral het als uitvoerder de plaats innemen van een terugtredende overheid.

Wat verder opvalt in de meerjarenbegroting is dat de positieve financiële verwachtingen voor de periode vanaf 2019 helemaal niet worden onderbouwd. De Kadernota 2014 sprak nog van forse tekorten die door extra bezuinigingen moesten worden gecompenseerd. De bezuinigingen die nu op stapel staan betreffen vooral het inlopen van het weerstandsvermogen.

Waarom het college alsnog besloten heeft om het weerstandsvermogen in te gaan lopen via extra bezuinigingen en niet via overschotten op de jaarlijkse rekening of andere meevallers zoals nog begin juli werd beoogd is ons niet duidelijk. Misschien dat de provincie dit als voorwaarde stelt om het preventief toezicht vanaf 2015 op te heffen. Dat zou ons inziens wel erg ver gaan. Een te laag weerstandsvermogen is op zich geen aanleiding voor preventief provinciaal toezicht. Wel kan de provincie gemeenten die hier problemen mee hebben intensief blijven volgen. Overigens is de PvdA tegen extra bezuinigingen om het weerstandsvermogen in te lopen. Ons verkiezingsprogramma 2014-2018 is daar klip en klaar over.

Het college stelt opnieuw voor om vanaf 2015 een structureel budget van 300.000 euro voor nieuw beleid uit te trekken. Wat ze daarmee willen gaan doen, wordt niet aangegeven. Het college verwijst naar het eerdaags te verschijnen collegeprogramma. Tijdens het debat over de Kadernota 2014 gaven wij aan tegen nieuw beleid op dit moment te zijn. Ons inziens ligt het voor de hand om pas over nieuw beleid te gaan praten op het moment dat de financiële situatie van Lansingerland meer in balans is dan nu. Tot 2025 moet bijvoorbeeld nog voor liefst 250 miljoen aan grond verkocht worden. Onze leningenportefeuille beloopt de lieve som van 280 miljoen. Er moeten nog ruim 5000 huizen gebouwd worden. Met een planning van ongeveer 400 nieuwe huizen per jaar lopen wij in Lansingerland tot voorbij het jaar 2025 nog vele risico’s.

Begin november 2014 neemt de raad een besluit over deze meerjarenbegroting 2015-2018. Het zal duidelijk zijn dat wij van de PvdA zeer kritisch zijn over het collegevoorstel. Natuurlijk zijn wij blij dat Lansingerland stap voor stap in financieel rustiger vaarwater terecht komt. Maar over het hoe hebben wij zo onze bedenkingen. De komende weken komen wij daar natuurlijk nog uitgebreid op terug.

Zicht vanuit de wijk Rodenrijs richting Doenkadeplein

INFORMEERDE WETHOUDER VAN TATENHOVE DE RAAD WEL VOLLEDIG?

Naar aanleiding van het raadsdebat van vorige week donderdag over de door Petra Verhoef ingediende motie over de inzet van de extra gelden ten behoeve van het minimabeleid (zie ons weekverslag 30) hadden wij contact met ons PvdA Tweede Kamerlid Tunahan Kuzu die Sociale Zaken in zijn portefeuille heeft. Hij verzamelt in den lande informatie over hoe gemeenten de extra Rijksgelden voor armoedebeleid hebben ingezet. De informatie over de gang van zaken in Lansingerland kwam hem dan ook goed van pas. In juli diende hij al een Kamermotie in omdat de nieuwe coalitie in Rotterdam bezuinigt op het armoede en minimabeleid en de daartoe beschikbaar gestelde middelen voor andere doelen besteedt. Hij verzocht de regering toen om de extra middelen uit het regeerakkoord voor armoedebestrijding in het sociaal deelfonds van het gemeentefonds te oormerken.

Na het motie-debat in de raad van vorige week donderdag besloten wij om aanvullende schriftelijke vragen te gaan stellen over de antwoorden die wethouder Van Tatenhove toen gaf. De centrale vraag is of wethouder Van Tatenhove de raad toen wel volledig informeerde.

Tijdens het debat rondom motie M2014-13 (“Extra inzet ten behoeve van extra rijksimpuls van inkomensondersteuning”) vroeg Leefbaar 3B raadslid Wouter Hoppenbrouwer de wethouder of computers gefinancierd kunnen worden uit de bijzondere bijstand. De wethouder bevestigde dat dit inderdaad mogelijk is. Dit was volgens ons echter niet volledige informatie.

De raad heeft immers tijdens de raadsvergadering van 28 november 2013 (i.e. de vaststelling van de Beleidsnota Inkomensondersteuningbeleid 2014, corsanummer T13.14049) expliciet besloten dat er per 1 januari 2014

geen categorale computerregeling meer zal zijn voor kinderen in de laatste 2 jaren van het basisonderwijs;
individuele bijzondere bijstand als lening voor duurzame gebruiksgoederen mogelijk is, waaronder tweedehands computers (zie paragraaf 4 in de brief “Beleidsregels inkomensondersteuning Lansingerland 2014” van 18 december 2013, plus bijlage, met kenmerk U13.23183.)

Punten genoemd onder a. worden door het college nogmaals bevestigd in een openbare mededeling van 5 februari 2014 (“Wijziging inkomensondersteuning”, kenmerk U14.00679), respectievelijk eerste en derde bullet, alhoewel daar bij bullet 3 helaas niet duidelijk wordt aangegeven dat het hier in principe een lening betreft.

De informatie die wethouder Van Tatenhove tijdens de raadsvergadering van 25 september 2014 verstrekte was naar onze mening dus tenminste onvolledig en kan bij raadsleden de indruk hebben gewekt dat er een vergelijkbare regeling ‘om niet’ bestaat. Dit is niet het geval en benadrukt nogmaals de reden waarom de CAR adviseerde een computerregeling voor minima in te voeren. Het kan zijn dat raadsleden door het stellige antwoord van de wethouder niet voor onze motie hebben gestemd.

Deze conclusie brachten Petra Verhoef en Sam de Groot dan ook tot de volgende schriftelijke vragen aan het college:

Is het college op de hoogte van de beleidsregels inkomensondersteuning 2014 op het gebied van bijzondere bijstand voor duurzame gebruiksgoederen, zoals hieronder toegelicht?
Kan het college de PvdA fractie inzicht geven in de precieze bestedingen bijzondere bijstand in 2014? Kan zij met name uitleggen of er inderdaad nu reeds overschrijdingen zijn op het budget óf dat die nog te verwachten zijn in het laatste kwartaal van 2014?
Kan het college laten weten of het mogelijk is om de 42.500,- euro die nog beschikbaar is voor armoedebestrijding en schuldenpreventie als zodanig te oormerken en alsnog voor 2014 in te zetten?
Wat zijn de precieze plannen van het college met de extra inkomensondersteuning voor het jaar 2015? Welk beleid gaat het rijk voor dat jaar voeren?
Voorgaande colleges hebben de adviezen van de CAR altijd opgevolgd, dit college doet dit niet, hetgeen een opvallende trendbreuk is. Hoe ziet het college dit? Denkt het college zelf betere ideeën te hebben dan de CAR? Zo ja wat zijn deze, wat betekent dit voor de rol van de CAR of haar opvolger?

Het college moet binnen 30 dagen reageren. Vol verwachting klopt ons hart!

Zicht vanaf Doenkadeplein richting de wijk Rodenrijs

TOT SLOT

Afgelopen woensdagavond hadden wij op uitnodiging van de fractie van de PvdA Zoetermeer een regionaal bijpraatoverleg waaraan naast de PvdA Zoetermeer ook de PvdA Pijnacker-Nootdorp en Lansingerland deelnamen. Het was een druk bezocht, zeer betrokken, open en creatief overleg waarbij wij afspraken om gezamenlijk aan de slag te gaan met de frequenties van de RandstadRail lijnen in onze regio en de invulling van het regionale arbeidsmarkt overleg. Ook het gezamenlijke optreden in Metropoolregio verband en de uitwisseling van ervaringen met betrekking tot de 3D-operaties stond als ambitie hoog op de wederzijdse agenda’s.

Op maandag 24 november 2014 zal Michiel Servaes, buitenland woordvoerder voor de PvdA in de Tweede Kamer, tijdens de openbare ledenvergadering (ALV) van de PvdA Lansingerland de conflictgebieden in de wereld bespreken en zijn visie daarover geven. Aan de orde zullen komen de recente gebeurtenissen in Oekraïne en Rusland, maar ook de problemen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Onze ALV begint die avond om 19.30 uur en wordt gehouden in zalencentrum Rehoboth in Berkel centrum. Ook niet PvdA leden zijn natuurlijk van harte welkom!

Volgende week is het weer raadscommissieweek. Van groot belang is de raadscommissie Samenleving die donderdagavond helemaal in het teken staat van de aanstormende decentralisaties. Onze fractie zorgde voor twee bespreekpunten: de invulling van de bestuurlijke verantwoordelijkheden ten aanzien van de jeugdzorg en noodzakelijke stop van de opsporing van bijstandsfraude door commerciële bureaus. Ook van belang zijn onze grondexploitaties die aanstaande woensdagavond aan de orde komen in de raadscommissie Ruimte.

Aanstaande woensdagavond praten wij in afdelingsverband ook over de oprichting van het PvdA Lansingerland Ombudsteam. Dat moet op 1 januari 2015, gelijk met de start van de drie decentralisaties van start gaan. Onze collega’s in Zoetermeer, die al een goed lopend ombudsteam kennen, hebben ons beloofd om ons met raad & daad terzijde te staan.

Het citaat van de week komt van RTV Rijnmond. Een bericht van woensdag 1 oktober: “De Stadsregio houdt een extra vergadering over de 2 euro die Rotterdam wil vragen voor parkeerplaatsen op P+R-terreinen. Daarin willen de veertien andere gemeenten ook weten wat de mogelijke effecten van de plannen zijn. De randgemeenten vrezen dat reizigers mogelijk hun auto niet meer aan de grens van de stad achterlaten als voor P+R-terreinen moet worden betaald. Daar waren de gratis parkeerplaatsen wel voor bedoeld. Die worden vooral gebruikt door forenzen uit de randgemeenten. Capelle is daarnaast bang dat de OV-reizigers uitwijken naar parkeerterrein Capelsebrug. Eind oktober vergadert de Stadsregio over het onderwerp. De gemeenteraad van Rotterdam moet daarna nog een besluit nemen over het plan van het college. Rotterdam wil 2 euro voor alle P+R-plaatsen vragen, om te beginnen op de afgesloten terreinen op Kralingse Zoom, Slinge en Alexander. De andere gemeenten van de Stadsregio waren niet bekend met de plannen op het moment dat Rotterdam ze op 25 september presenteerde”.

Onze fractie stelde deze ontwikkeling vorige week donderdag al aan de orde tijdens het raadsdebat over de bouw van een nieuwe parkeergarage bij station Westpolder. Parkeergeld betalen op het nu nog gratis P+R terrein bij het Rotterdamse station Meijersplein kan grote extra parkeerdruk betekenen voor de Metro stations Rodenrijs en Westpolder.

Tot de volgende week!

Fractie PvdA Lansingerland, 3 oktober 2014