Dit is weekverslag nummer 493 van de PvdA fractie in Lansingerland. Op dinsdag bij de Commissie Ruimte werd ons bespreekpunt sociale woningvoorraad uitgebreid besproken. Daar was ruim tijd voor, want het agendapunt over de Duurzaamheidsvisie was op voorstel van GroenLinks van de agenda gehaald. Wat ons betreft is de Duurzaamheidsvisie inderdaad niet rijp voor oordeelsvorming. De inwoners zijn onvoldoende geraadpleegd, er is geen verbinding naar regionale plannen en de budgettaire gevolgen zijn niet duidelijk. Dit punt houdt u tegoed in het nieuwe jaar. De vergadering van commissie Samenleving verviel weer, vanwege lege agenda. Wij geven u deze week toch relevante informatie over armoedebeleid.
Dorpstraat in Bleiswijk
SOCIALE WONINGBOUW: COLLEGE KLEM TUSSEN PROVINCIE EN COALITIE
Op 4 december bij de vergadering van commissie Ruimte had onze fractie samen met GroenLinks een bespreekpunt op de agenda geplaatst: de voorraad sociale woningen in Lansingerland. Zie Agenda Cie Ruimte 4 dec 2018. Voor onze fracties zijn solidariteit in de regio en evenwichtig woningen aanbieden in verschillende prijsklassen belangrijke uitgangspunten. Voor ons is het op dit moment niet duidelijk wat de precieze ambitie van het college en de coalitie is voor bouwen van sociale huurwoningen in Lansingerland. De ambitie van 20% bij nieuwbouw lijkt losjes gehanteerd te worden en er is geen sprake van een inhaalslag, zoals eerder wel eens gesuggereerd is door de coalitie (in wording). Bij het bespreekpunt zaten twee belangrijke onderzoeksrapporten die de onderzoeksinstituten ABF en RIGO in 2018 hebben uitgevoerd naar de huidige en toekomstige woonvoorraad in de regio Rotterdam. Er zijn twee scenario’s: het referentiescenario is gebaseerd op “wensen van woonconsumenten, een gunstige economische ontwikkeling en een beperkte inkomensgroei.” Daarbij lijkt de sociale woonvoorraad in Lansingerland op orde en hoeft er geen sociale woningbouw bij. Het door het college voorziene aantal van 750-1000 (op een totaal van ongeveer 7000 te bouwen nieuwe huizen) is aanzienlijk minder dan de 2800 die het scenario “Meer evenwicht in de regio” telt. Wij vragen ons af of er een middenweg mogelijk is, tussen de 1000 en 2800, waarin er toch meer evenwicht tussen Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen enerzijds en de rest van de regio anderzijds ontstaat. Wij wilden van de andere fracties hun standpunten over sociale woningbouw horen aan de hand van onderstaande vragen:
- Bent u het met onze fracties eens dat de 20% norm voor sociale woningvoorraad op dit ogenblik onduidelijk is uitgewerkt in de plannen van het college?
- Welk streefpercentage zou uw fractie voor sociale woonvoorraad t.o.v. totale woningvoorraad willen hanteren?
- Vindt u, net als wij, dat het aanbod van 750-1000 te bouwen sociale woningen tot 2030 te laag is?
- Waarvoor zou Lansingerland volgens u moeten staan? Willen wij ons beleid vooral baseren op de vraag van consumenten (“Referentiescenario”) of kiezen wij via het scenario “Meer evenwicht” voor meer solidariteit in de regio waarbij de gezamenlijke regiogemeenten de druk op sommige wijken in Rotterdam, Schiedam en Vlaardingen proberen te verminderen om daarmee ook de leefbaarheid in en de kracht van de gehele regio te versterken?
- Ondersteunt de raadscommissie een onderzoek naar de haalbaarheid van een derde ‘middenweg scenario’, zoals bij de toelichting boven onder punt b genoemd?
- Vindt u, net als wij, dat ons woningbouwbeleid er op gericht moet zijn om woningen aan te bieden in verschillende prijsklassen, zodat jonge starters en inwoners met een modaal inkomen of een inkomen net boven modaal hier ook kunnen wonen?
- Zou u naast het lokale debat, ook een regionaal debat willen voeren over de gevolgen van beide scenario’s voor de groei van de woningvoorraad in relatie tot de ontwikkeling van de sociale woonvoorraad in de hele regio en in het bijzonder in Lansingerland?
Mooie gevels genoeg in Bleiswijk
In de discussie die volgde ondervonden we van WIJ Lansingerland en D66 steun in onze standpunten. Wat viel ons op in de reacties van het college en de coalitiepartijen? Het college kiest eigenlijk voor het evenwichtsscenario maar durft niet echt met nadruk te zeggen wat deze keuze in absolute aantallen gaat betekenen. De aantallen in het bod aan de regio (750-1000 sociale huurwoningen bijbouwen) zijn een voorzichtige stap in de richting van die evenwichtige verdeling. Verder hoopt het college via aanpakken van scheef wonen wat extra sociale woningvoorraad te leveren. Hoe is onduidelijk. Helder is dat het college de 20% norm zal hanteren bij de nog te bouwen woningen op Wilderszijde en op inbreidings- en kleine bouwlocaties zoals Hordijk in Rodenrijs. Omdat de achterstand in de bestaande wijken groot is en de in ontwikkeling zijnde wijken (Westpolder maar 10%) nauwelijks soelaas bieden, heeft het college een groot probleem. Wethouder Kathy Arends zei als excuus dat de afspraken hierover door de raad zijn geaccordeerd, maar vergat erbij te vertellen dat die al voor de herindeling in 2007 zijn gemaakt. Lansingerland is een eldorado voor projectontwikkelaars in de duurdere segmenten. Een lustoord voor bouwers. De speelruimte van de wethouder voor een inhaalslag is dus beperkt, tenzij er door haar op bijvoorbeeld Wilderszijde een veel hogere norm wordt gehanteerd dan 20%. Daar willen de coalitiepartijen niet aan en dus zit zij klem tussen de raad en de regio. Met het bod van 750-1000 maakt zijn in eerste instantie een ‘vriendelijk gebaar’ naar de regio. Wat ons betreft is het een kwestie van er bovenop blijven zitten, keer op keer vragen en kijken of het meer kan zijn.
Dorps karakter vraagt om een mix van inwoners
Het college wordt immers duidelijk op de huid gezeten door de regio en provincie die de beperkte inspanningen van Lansingerland niet meer pikken. Vandaar ook de keuze richting het evenwichtsscenario. Met deze keuze staat het college op gespannen voet met de wens van de coalitie om alleen voor eigen behoefte te gaan bouwen. Los van het feit dat dit onzin is (alle duurdere woningen zijn voor iedereen te koop die het kan betalen) is deze coalitiewens strijdig met het regionale woonbeleid. Wethouder Kathy Arends moet hier tussendoor zien te manoeuvreren. Lansingerland kan de vraag van de regio niet negeren omdat onze gemeente zich in het verleden heeft gecommitteerd aan de bestuurlijke afspraken en omdat het college zich bestuurlijk niet kan isoleren. Lansingerland heeft de regio in andere belangrijke dossiers (veiligheid, infrastructuur, duurzaamheid en economie) veel te hard nodig.
De VVD-fractie heeft dit niet door of wil het niet zien. Zij blijven hechten aan het referentiescenario en aan het beginsel bouwen voor eigen behoefte. Maar het kom er op neer dat ze vooral willen bouwen voor de behoefte van de meer welgestelden uit de regio die zich hier willen vestigen. Leefbaar 3B noemde dat betaalbare woningen een speerpunt zijn voor de fractie en vindt dat er extra inspanningen nodig zijn voor betaalbare huurwoningen. Ze voelen best voor die ‘gulden middenweg’, ons derde scenario. Maar Leefbaar 3B staat hierin redelijk alleen in de coalitie, terwijl CDA en ChristenUnie in Lansingerland alleen maar naar binnen kijken. De fractie van de ChristenUnie Lansingerland is met haar optreden met betrekking tot wonen en het sociale domein een wel heel bijzondere loot aan de landelijke ChristenUnie stam aan het worden. Kortom, we zitten met een coalitie en een college waar het aan de wil ontbreekt om meer sociaal te bouwen. We stevenen af op ‘Wassenaar aan de Rotte’, tenzij de provincie het tij keert.
Nog meer oud Bleiswijk
ARMOEDIGE ARMOEDEBESTRIJDING
Bij ontbreken van agendapunten in het Sociaal Domein, nu twee keer op rij, doen we graag zelf een duit in het zakje met een bijdrage over armoedebestrijding. Wie weet vormt het de basis voor een volgend bespreekstuk. Dat de bestrijding van armoede in Lansingerland stevig op de schop moet, is voor de PvdA-fractie allang een uitgemaakte zaak. Dat er ingrijpende veranderingen nodig zijn, maakte ook een web-artikel van Binnenlands Bestuur nog eens extra duidelijk. Zie: Binnenlands Bestuur Effect armoedebeleid ongewis
Het artikel stelt dat “Elke gemeente wel iets aan armoedebeleid doet, maar hoe hoog het armoedebudget precies is en waaraan dat wordt besteed valt nauwelijks na te gaan. Laat staan dat het mogelijk is het effect van de inzet vast te stellen”. Door de Rekenkamer van de gemeente Lelystad is een vergelijkend onderzoek gedaan bij negen gemeenten. De treurige conclusie luidt dat de raden in al die gemeenten veelal onvoldoende in staat zijn te controleren of het beschikbare geld voor armoedebeleid wel effectief en efficiënt wordt besteed. Voor ons is dit geen verrassend bericht maar een bevestiging van wat wij al lang wisten.
Binnenlands Bestuur komt tot de conclusie dat voor veel gemeenten hun armoedemonitor het belangrijkste instrument is om met kwantitatief onderzoek objectief zicht te houden op de doelgroep. “Daarbij komt dat meestal alleen de armoedeproblematiek in kaart wordt gebracht van huishoudens die op dit moment gebruikmaken van één of meer armoederegelingen van de gemeente. Daarmee zijn volgens de onderzoekers echter lang niet alle minima in beeld: zo ontbreken gegevens over inwoners met een minimuminkomen die geen gebruik maken van gemeentelijke voorzieningen. De cijfers uit de meeste gemeentelijke armoedemonitoren zijn daarmee per definitie een onderschatting van de armoedeproblematiek en de opgave waar de gemeente voor staat”.
Pittoreske bruggen in Bleiswijk
Zo is het maar net! Deze constatering van Binnenlands Bestuur komt volledig overeen met wat de PvdA-fractie in Lansingerland al vele jaren ziet gebeuren. Het college weet niet hoeveel mensen in Lansingerland in armoede leven, wat hiervan de precieze oorzaken zijn, of de maatregelen die genomen worden in de praktijk resultaat hebben en wat het effect is van de samenwerking die de gemeente heeft met maatschappelijke organisaties die armoede proberen te bestrijden. De aanpak van het college is sterk (financieel) input gericht en bovendien vrijblijvend van aard. De periodieke armoedemonitor zegt weinig of de daadwerkelijke armoede afneemt. De Raad staat aan de zijlijn en laat zich dit aanleunen en koestert zich in niet-weten.
Wat de PvdA-fractie betreft moet het roer nu echt om. Wat eerst moet gebeuren, is dat het college in beeld krijgt wie er in Lansingerland precies in armoede leven en vervolgens wat de oorzaken hiervan zijn. Anders blijft het symboolpolitiek. Pas dan is het mogelijk om samen met professionals en vrijwilligers van maatschappelijke organisaties concreet en op maat aan de slag te gaan. Hieraan gaat vooraf dat er in de gemeentelijke meerjarenbegroting een apart sub-programma “armoedebestrijding” wordt opgenomen waarin exact wordt aangegeven hoeveel geld er in totaal beschikbaar is. Het gaat dan niet alleen om geld dat nu al voor armoedebestrijding in enge zin geoormerkt is maar ook om bijzondere bijstand, inburgeringsbudgetten, geld ten behoeve van schuldhulpverlening, subsidies voor maatschappelijke organisaties en peuterspeelzalen, geld om onderwijsachterstanden te bestrijden en om mensen aan een betaalde baan te helpen. Kortom, alles wat de gemeente op de plank heeft staan om armoede te bestrijden. En laten we ook de beschikbaarheid van voldoende betaalbare woningen, van cliëntondersteuning en van zorg niet vergeten. Dit complete aanbod moet gekoppeld worden aan heldere doelstellingen die door de raad gecontroleerd kunnen worden. Bijvoorbeeld: “in 2021 heeft Lansingerland precies in beeld welke kinderen in Lansingerland in armoede opgroeien” en “In 2021 heeft Lansingerland een effectief programma ontwikkeld om de armoede in Lansingerland integraal te bestrijden”. Met een overzicht van de concrete maatregelen en het integrale budget dat hiervoor nodig zijn, natuurlijk. De PvdA fractie zal de bevindingen van Binnenlands Bestuur en onze visie hierop natuurlijk aan de orde gaan stellen bij het raadsdebat over de eerstvolgende armoedemonitor. Wordt dus zeker vervolgd!
Wandelen bij Bleiswijkse zoom
Tot slot: Volgende week is er op maandag 10 december een vergadering van commissie AB. Een belangrijk agendapunt dat op verzoek van het Presidium is toegevoegd, is bespreking van de regionale positie en ontwikkelstrategie van Lansingerland in het Middengebied (Pijnacker, Zoetermeer, Lansingerland). Zie de agenda: Agenda Cie AB 10 dec 2018. Op woensdag 12 december zijn er presentaties over afvalbeleid en de GGD Rotterdam Rijnmond. Op donderdag 13 december hebben we de bekende ‘stemkastjes sessie’ voor de onderzoeken van de rekenkamer en een eerste vergadering van het nieuwe bestuur. Heb een goede week!
Boomkunst bij Bleiswijkse zoom
