Dit is nummer 587 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland! We starten met een schokkend bericht over de flinke verhoging van de grondprijzen voor sociale bouw in onze gemeente. Dit kan slecht uitpakken voor de bouw van deze veelgevraagde woningen in Lansingerland. Verder bespreken we het Beleidsplan Wet inburgering. Een prima stap vooruit waarbij de kans van slagen afhangt van goede samenwerking van de gemeente met maatschappelijke partners. En ‘zelfredzaamheid’ zien wij liever vervangen door ‘medemenselijkheid, maatwerk en rechtvaardigheid’. Ons bericht eindigt met een onderzoek over de grote verschillen in kosten voor Jeugdzorg bij gemeenten. De foto’s tonen onder andere bouwbedrijvigheid, sport en spel in de afgelopen mooie voorjaarsweek.
Wilderszijde in Bergschenhoek wacht op bebouwing
LANSINGERLAND VERHOOGT GRONDPRIJZEN VOOR SOCIALE HUURWONINGEN FLINK
Bouwen van sociale huurwoningen wordt in Lansingerland een heel stuk duurder. Dit blijkt uit een door het college van Lansingerland op 16 maart 2021 genomen besluit om in vergelijking met 2020 de grondprijzen voor sociale huurwoningen te verhogen. Voor 2021 gaat het om een stijging van bijna 30%. In 2022 zijn al stijgingen van bijna 60% aangekondigd. Dit betekent bijvoorbeeld dat het plan om 600 sociale huurwoningen op Wilderszijde te gaan bouwen zo’n 4 miljoen euro duurder wordt voor de woningcorporatie die daar gaat bouwen. Het bouwen van bijna 3000 sociale huurwoningen, zoals recentelijk genoemd in het aanbod van het college aan de provincie Zuid-Holland om de komende jaren in Lansingerland te voorzien in de grote lokale en regionale vraag naar dit type woningen, gaat dus naar schatting 20 miljoen euro extra kosten voor de woningcorporatie(s). De wethouders repten hier met geen woord over in de afgelopen vergaderingen waarbij sociaal bouwen een prominent thema was.
De wachttijd voor een sociale huurwoning in Lansingerland is de afgelopen tijd opgelopen van 50 naar 87 maanden, het aantal mensen dat reageert op een vrijgekomen huurwoning van 180 naar 300. De slaagkans om voor een sociale huurwoning in aanmerking te komen, is gedaald naar minder dan 1%. U hoort hier de verhalen van woningzoekenden zelf, in een film gemaakt door 3B Wonen.
De PvdA fractie van Lansingerland is geschrokken van het collegebesluit om de grondprijzen voor sociale huurwoningen fors te verhogen. Fractievoorzitter Petra Verhoef: “Ook in Lansingerland bestaat een enorm tekort aan woningen. Wonen in onze gemeente is voor mensen met een laag en middeninkomen onbetaalbaar geworden. Starters op de woningmarkt zijn kansloos. Er is ook een groot gebrek aan betaalbare, voor ouderen geschikte huizen. Het is voor mij onbegrijpelijk dat het college in zo’n noodsituatie de grondprijzen verhoogt”.
Verhoef vraagt zich af hoe dit besluit te rijmen is met recente uitspraken van wethouder Kathy Arends die over Wonen gaat. “In de raadsvergadering van 25 maart vertelde zij nog nadrukkelijk dat sociaal en betaalbaar bouwen voor het college hoge prioriteit heeft en dat zij daar ook naar handelt”.
De PvdA fractie heeft op 31 maart aan het college een reeks schriftelijke vragen gesteld om te weten te komen wat het college bezielde om dit besluit te nemen en waarom de raad niet vooraf bij de besluitvorming is betrokken. Grondprijzen zijn een collegebevoegdheid, maar het college had kunnen aanvoelen dat dit bijzonder gevoelig ligt.
Ook heeft onze fractie hierover een bespreekpunt op de agenda (punt 5b) van de commissie Algemeen Bestuur van woensdag 7 april gezet. Wij willen dan te weten komen wat de andere fracties van de door het college vastgestelde verhoogde grondprijzen voor de sociale bouw vinden. Ook willen wij van hen horen of zij, net als de PvdA, vinden dat het college dit besluit moet terugdraaien.
Afhangend van de resultaten van dit debat overweegt de PvdA fractie tijdens de raadsvergadering van 22 april een motie in te dienen waarin het college opgeroepen wordt om de zojuist voor 2021 vastgestelde grondprijzen voor sociale huur- en koopwoningen opnieuw vast te stellen op een lager niveau, bij voorkeur dat van 2020.
Petra Verhoef: “Onze woningcorporatie 3B Wonen doet haar uiterste best om snel goede sociale woningen te kunnen bouwen. Extra kosten betekent minder sociale huurwoningen bouwen of deze hogere kosten deels doorberekenen naar de huurders. Linksom of rechtsom zijn het mensen in de knel met een inkomen tot 40.000 euro die deze prijs gaan betalen. De PvdA vindt dit onacceptabel voor een rijke gemeente met gemiddeld bijna de duurste huizen in onze regio”.
De PvdA fractie is ook erg geschrokken van de brief van 3B Wonen d.d. 24 maart 2021 aan het college waarin de corporatie de gevolgen van deze verhoogde grondprijzen schetst. Verder blijkt dat 3B Wonen zich vaak onvoldoende of te laat betrokken voelt bij de besluiten en stappen van het college rond sociale bouw. We vinden het onbegrijpelijk dat ons college zo omgaat met zo’n belangrijke strategische partner. En dat terwijl we een inhaalslag willen maken met sociale bouw. Ook 3B Wonen vraagt het college met klem om af te zien van de verhoging van de grondprijzen voor sociale huurwoningen.
Kortom, het college heeft aanstaande woensdagavond heel wat uit te leggen. Hoe kon het in de communicatie met 3B Wonen zo erg misgaan en hoe haalt het college het in het hoofd om midden in een periode van grote woningnood de grondprijzen voor sociale huurwoningen en koopwoningen fors te verhogen. En dat met meer dan voldoende reserves op de plank. Hoe kom je als college op dit bizarre idee?
April 2021 wordt een spannende maand voor de toekomst van de sociale woningbouw in Lansingerland. Of beter gezegd: voor de toekomst van al die mensen die een sociale huur- of koopwoning zoeken. Maar het wordt ook spannend voor het college zélf. De PvdA fractie kan zich niet voorstellen dat met name de fracties van Leefbaar 3B en de ChristenUnie, die deel uitmaken van de coalitie, zich kunnen vinden in de aanpak van het college.
Nieuwbouw Wethouder Schipperstraat in Berkel centrum
Hoogbouw langs Landscheiding in Berkel
NIEUWE WET INBURGERING EINDELIJK VAN START
Op 1 januari 2022 gaat de nieuwe Wet inburgering eindelijk van start. Het in werking treden van de Wet inburgering betekent zowel voor de inburgeraars als de gemeente een grote verandering. Gemeenten krijgen een belangrijke rol in het nieuwe stelsel. Vanaf 1 januari 2022 is de gemeente verantwoordelijk voor de inburgering van onze inwoners met een inburgeringsplicht. Hiermee ontstaat een nieuwe maatschappelijke opgave binnen het sociaal domein.
In het nieuwe stelsel krijgt de gemeente de regie over de inburgering. Hierdoor gaat de gemeente de inburgeringscursussen inkopen. Inburgeringsplichtige statushouders hoeven dit niet langer zelf te doen, waardoor zij hier ook geen lening meer voor hoeven af te sluiten die tot schulden kan leiden.
De nieuwe Wet inburgering maakt dat gemeenten verantwoordelijk worden voor de maatschappelijke begeleiding en financiële ontzorging van inburgeringsplichtige statushouders. De maatschappelijke begeleiding betreft begeleiding en ondersteuning bij praktische zaken en bij de kennismaking met de Nederlandse samenleving en specifieke lokale omgeving. Financiële ontzorging houdt in dat de gemeente de eerste zes maanden na binnenkomst in de gemeente een aantal vaste lasten voor statushouders betaalt (huur, energiekosten en verplichte verzekeringen). Het bedrag voor deze lasten verrekenen de gemeente met de bijstandsuitkering.
Het college kiest voor een integrale aanpak door voorzieningen gericht op inburgering te combineren met de overige voorzieningen binnen het sociaal domein. Het gaat hierbij zowel om onze participatie- en re-integratievoorzieningen als om voorzieningen vanuit de Wmo, Schuldhulpverlening en Jeugdwet.
Voor de periode 2022-2024 verwacht het college in totaal 144 inburgeringsplichtigen te verwelkomen en te kunnen huisvesten. Het gaat om alleenstaanden en gezinnen vanuit de AZC’s en ook om gezinsherenigingen.
De PvdA fractie is blij dat de gemeenten nu eindelijk voor de integrale opvang van asielgerechtigden kunnen gaan zorgen en dat de marktwerking met betrekking tot de inburgeringscursussen nu eindelijk een halt wordt toegeroepen. In die zin onderschrijven wij het gemeentelijke beleidsplan.
Waar wij niet blij mee zijn, is dat ons college, als het gaat om de uitgangspunten voor de hulpverlening en scholing voor deze nieuwkomers, terugvalt op het beleidsplan voor het Sociaal Domein met als titel ‘Versterken van veerkracht’. Daar is het ‘zelfredzaamheid, eigen verantwoordelijkheid, veerkracht en eigen kracht’ wat de klok slaat. Dat gaat de inburgeraars echt niet helpen want een dergelijke aanpak sluit meestal niet aan op de benarde en verdrietige situatie waarin zij verkeren.
Eind januari 2021 dienden wij bij het raadsdebat over de Verordening Sociaal Domein 2021 een motie in waarin wij het college vroegen om deze te schrappen en voortaan te kiezen voor de volgende uitgangspunten: vertrouwen van de gemeentelijke overheid in de burgers, humane, betrokken en betrouwbare gemeentelijke overheid, medemenselijkheid, rechtvaardigheid, billijkheid en maatwerk als basis voor de uitvoering van sociaal beleid, openheid over het gevoerde en te voeren beleid en duidelijk beleid ten aanzien van misbruik. Onze motie haalde het toen niet. Alleen de fracties van GroenLinks en WIJ Lansingerland steunden ons toen.
Voor de Pvda fractie is de nieuwe Wet inburgering een prachtig moment om de oude set aan uitgangspunten te vervangen door een nieuwe set waarin medemenselijkheid, maatwerk en rechtvaardigheid centraal staan. Tal van kerkelijke gemeenschappen en maatschappelijke organisaties gingen onze gemeente hierin al voor. Wat ook van belang is, is dat het college de rol van regisseur en samenwerkingspartner met de betrokken maatschappelijke organisaties helemaal waar gaat maken. Dus geen gemeentelijke overheid op afstand of een gemeente die zich vooral door regels laat leiden maar een enthousiaste gemeente die als volwaardige partner samen met maatschappelijke organisaties naar oplossingen zoekt en ook met hen kiest voor de integrale uitvoering. Hiermee geeft de gemeente ook een warm signaal en het goede voorbeeld naar bijvoorbeeld bedrijven die werkervaringsplekken en banen kunnen leveren. Voor de PvdA-fractie staat vast dat ook de komst van ‘Basisbanen’ voor deze groep uitkomst kan bieden.
Opknapbeurt winkelcentrum Berkel
Renovatie Oudelandselaan in Berkel is klaar
TOGB nog zonder hoofdtribune
IN 2019 GEEN TEKORT IN LANSINGERLAND OP BUDGET VOOR JEUGDZORG
“Ook al komt het kabinet straks met pak ‘m beet structureel 1,7 miljard euro extra over de brug voor de jeugdzorg, dan nog blijven zo’n zes op de tien gemeenten met tekorten zitten. Althans, als het extra rijksgeld volgens de huidige verdeelsystematiek wordt verdeeld. De tekorten per gemeente lopen gigantisch uiteen. Het tekort ligt gemiddeld op dertig procent met een uitschieter naar 186 procent. Kleinere gemeenten komen vaker niet uit met het rijksbudget dan grote(re) gemeenten”. Dit meldde Binnenlands Bestuur op 31 maart.
Onderzoeksbureau ‘It’s public’ heeft een interessant onderzoek gedaan naar de rijksinkomsten en de gemeentelijke uitgaven voor de jeugdzorg in het jaar 2019. ‘Veel gemeenten nemen in hun begroting een hoger bedrag voor jeugdzorg op dan het rijk beschikbaar stelt. Daaraan liggen politieke keuzes ten grondslag. Om gemeenten onderling beter met elkaar te kunnen vergelijken, zijn die politieke keuzes buiten beschouwing gelaten en is sec gekeken naar de rijksinkomsten versus gemeentelijke uitgaven’, aldus ‘It’s public’.
Uit het onderzoek blijkt dat het gemiddelde tekort van gemeenten op dertig procent ligt, maar er zijn heel veel forse uitschieters naar boven. Vier gemeenten hebben een tekort van meer dan 90 procent ten opzichte van het rijksbudget. Het gaat om Terschelling (186 procent), Rozendaal (118 procent), Noord-Beveland (112 procent) en Reeuwijk-Bodegaven (104 procent). Vier gemeenten houden, ten opzichte van het rijksbudget, meer dan tien procent op het jeugdbudget over. Het gaat om Ameland (22 procent), Zoeterwoude (18 procent), Urk (16 procent) en Eersel (11 procent). Als niet naar percentages, maar naar bedragen wordt gekeken, noteert Amsterdam met 70,2 miljoen euro het grootste tekort, gevolgd door Den Haag (26 miljoen) en Tilburg (23,9 miljoen).
Tot de gemeenten die er in 2019 erg goed uitspringen, hoort ook Lansingerland. Zowel in relatieve als in absolute zin behoort onze gemeente met een elfde plaats tot de top 20 gemeenten met de kleinste tekorten. Lansingerland blijkt zelfs precies quitte te spelen. Nul procent dus als het om het relatieve en absolute tekort gaat. Ook Rotterdam springt er met een 10de plek opvallenderwijze goed uit.
Deze gegevens zijn ook interessant voor het aanstaande debat over de Kadernota. In weekbericht 587 gaven we onze visie op het financiële meerjarenperspectief voor Lansingerland. De ontwikkelingen rond de kosten van jeugdzorg in Lansingerland en de omvang van de compensatie door het kabinet zijn hierbij natuurlijk relevant.
Het onderzoek van ‘It’s public’ laat goed zien dat toeval een belangrijke factor is bij het ontstaan van tekorten. Een kleine gemeente die staat voor zeer hoge jeugdzorguitgaven voor een aantal gezinnen komt al snel in de knel. Pech is dus een belangrijke factor. Waarschijnlijk werken ook de indicatoren die bepalen hoeveel geld er vanuit het gemeentefonds naar gemeenten gaat in de praktijk niet goed. Feit is wel dat direct een bedrag van 1.7 miljard aan het gemeentefonds toevoegen geen oplossingen gaat bieden voor de gemeenten die nu in de problemen zitten, zoals bijvoorbeeld onze regionale buren in Zoetermeer (18 miljoen), Delft (8 miljoen), Gouda (10 miljoen), Vlaardingen (7 miljoen) en Westland (11 miljoen). De gemeenten Schiedam (3 miljoen), Pijnacker-Nootdorp (1 miljoen) en Barendrecht (3 miljoen) kampen met een wat kleiner tekort.
Oostmeerlaan in Berkel
Hockey bij HBR in Berkel
R.K. kerk in Berkel
Tot slot: De commissieweek staat weer voor de deur. Bij commissie Ruimte bespreken we op dinsdag bijvoorbeeld welk perspectief Lansingerland zal inbrengen in het participatietraject rond het nieuwe luchthavenbesluit voor RTHA. Bij Algemeen bestuur op woensdag gaat het onder andere over het mogelijk inzetten van een gemeentelijke Ombudsman en natuurlijk over ons bespreekpunt over de verhoogde grondprijzen. Bij Samenleving staat onder andere de Wet inburgering op de agenda. Heb een fijn Paasweekend en een goede week!
Tunnelbak A16 bij Rottebandreef
Tunnelbak A16 onder de Rotte
Voorjaarsdrukte bij tuin van Floddertje
Rodenrijseweg
Nieuwe geluidswerende schermen bij HSL Bergschenhoek