Dit is nummer 569 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. Een week die in het teken stond van het zeven uur durende digitale raadsdebat over de begroting 2021-2024 en de hectiek van de voorbereiding ervan: meer dan 30 moties en amendementen waren ingebracht door de fracties. We berichten er uitvoerig over aan de hand van onze amendementen ‘Terugdraaien bezuinigingen in het sociaal domein’ en ‘Gratis OV voor 65-plussers met laag inkomen’, en onze motie ‘Onderzoek basisbanen in Lansingerland’. Dit raadsdebat was het absolute dieptepunt van deze week, misschien wel van de afgelopen jaren. Maar met wel één mooie opsteker: Lansingerland wordt ook Regenbooggemeente. De foto’s van deze week tonen de diversiteit aan bouwstijlen in Bergschenhoek met veel oog voor het groen.
Uitkijkpunt Landmeterplein Bergschenhoek
LANSINGERLAND WORDT REGENBOOGGEMEENTE
Laten we met het goede nieuws over het raadsdebat over de gemeentebegroting 2021-2024 beginnen. De gemeente Lansingerland sluit zich aan bij de huidige 75 Nederlandse Regenbooggemeenten. De gemeenteraad schaarde zich donderdagavond tijdens het begrotingsdebat bijna raadsbreed achter een door de PvdA-fractie motie die hiertoe opriep. Alleen de ChristenUnie stemde tegen. Volgens hen had deze motie geen meerwaarde omdat artikel 1 van de Grondwet in de gelijkwaardigheid van iedereen voorziet. Het college zal een voorstel doen over een concreet plan van aanpak in onze gemeente.
Een Regenbooggemeente is een gemeente die zich inzet voor de acceptatie van lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuele, transgender en intersekse personen (LHBTI’s). Lansingerland laat nu al door middel van de jaarlijkse Regenboogvlag-ceremonie op Coming Out Day en de aanleg van een Regenboogoversteek in Berkel centrum zien dat iedereen hier, ongeacht geslacht, geaardheid, religieuze en politieke overtuiging, in vrijheid mag leven en ruimte krijgt om zich zelf te zijn. Het zijn van Regenbooggemeente geeft een extra signaal dat inwoners en maatschappelijke organisaties kan stimuleren om initiatieven te ondernemen die in het teken staan van de versterking van de positie van LHBTI’s in onze gemeente.
Voor de PvdA fractie was het aannemen van deze motie het absolute hoogtepunt van het digitale begrotingsdebat dat maar liefst 7 uur duurde. Een belangrijk punt van onze top 10 is hiermee gerealiseerd. Helaas bleef het voor de PvdA fractie afgelopen donderdagavond hierbij. Voor twee amendementen en een andere motie was weinig tot geen steun. Daarover hieronder meer.
Regenboogoversteek in Berkel en Rodenrijs
Grooten Sloot Bergschenhoek
BEZUINIGINGEN IN HET SOCIAAL DOMEIN GAAN DOOR
Ons amendement om de door het college voorgestelde bezuiniging van 1 miljoen euro op het sociaal domein en de sportsector uit de meerjarenbegroting te schrappen en dit mogelijk te maken door de OZB voor huiseigenaren met 1 miljoen euro te verhogen, haalde het niet. Volgens fractievoorzitter Petra Verhoef ligt de OZB in onze gemeente op dit moment onder het landelijke gemiddelde. Niet bezuinigen op het sociaal domein en de sport gaat de huizenbezitters in onze gemeente door die OZB-verhoging ongeveer 40 euro per jaar extra kosten en daarmee komt de OZB op het landelijke gemiddelde. De OZB voor niet-woningen gaat al omhoog. “Het is voor ons als sociaaldemocraten niet meer dan normaal dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Het is niet solidair om noodzakelijke bezuinigingen af te wentelen op de mensen die het al zwaar hebben en het meest kwetsbaar zijn”, zei Petra.
Vooral de bezuinigingen op het jaarlijkse Mantelzorgcompliment, de door de gemeenteraad in 2017 vastgestelde ‘Beleidsaccenten Sociaal Domein’ en de re-integratieprojecten voor mensen zonder werk lagen bij de hele raad gevoelig. Aan de bezuinigingen op de sportsector werden merkwaardig genoeg nauwelijks woorden gewijd door de andere fracties. Men vond het geen pas geven om te gaan bezuinigen op het sociaal domein zonder een evaluatie van de mogelijke gevolgen. Daarom kwam de coalitie bijvoorbeeld met een amendement om de bezuinigingen ‘Beleidsaccenten Sociaal Domein’ pas in 2022 in te laten gaan om tijd te hebben voor een grondige evaluatie van de accenten. Wij waren de enige fractie die integraal de belangrijkste bezuinigingen in het sociaal domein wilde terugdraaien. Omdat alle partijen, de coalitie voorop, al hun kaarten hadden gezet op het niet verhogen van de OZB, zaten zij klem bij het zoeken van dekking. Het werd zelfs zo treurig dat een motie werd aangenomen om de lokale middenstand in natura te laten zorgen voor het Mantelzorgcompliment. ChristenUnie had dit bedacht, vast in overleg met wethouder Van Tatenhove.
Dekking voor bezuinigingen op het sociaal domein en de sport moet volgens de coalitiepartijen en sommige andere partijen gevonden worden door op het budget voor de noodzakelijke formatiegroei te korten. Daar is de PvdA fractie mordicus op tegen. Lansingerland kent verhoudingsgewijs al een klein ambtelijk apparaat, is een groeigemeente en kent een ambitieus ontwikkelingsprogramma. Snijden in de toekomstige formatie is voor de PvdA een onverantwoordelijke wissel trekken op de toekomst. Daar zijn onze inwoners als eerste de dupe van. Om met Petra Verhoef te spreken: “Sommige fractie noemen bezuinigen op ambtenaren ‘snijden in eigen vlees’, voor de PvdA is het vooral snijden in de toekomst van onze samenleving”.
Burgemeester Pieter van de Stadt is portefeuillehouder Personeel & Organisatie. Hij verzette zich aanvankelijk fel tegen de voorgestelde bezuiniging op de groei van de ambtelijke formatie maar ging even later toch door de bocht door voor te stellen om als college in aanloop naar de kaderbrief 2022 met een plan te komen om ongeveer 1,5 miljoen euro van het ambtelijke formatiebudget om te buigen. Later bleek dat het om bezuinigingsscenario’s ging breder dan alleen budget voor het ambtelijke apparaat. Desalniettemin was duidelijk dat mogelijk korten op formatieplaatsen te makkelijk werd ingezet om de coalitie, D66 en WIJ Lansingerland tevreden te houden. Onbegrijpelijk voor onze fractie.
Blik op Orteliusdreef in Bergschenhoek
Speeltuintje Koningsvaren Bergschenhoek
GEEN GRATIS OV VOOR OUDEREN MET EEN LAAG INKOMEN
Gratis openbaar vervoer voor 65-plussers is een wens die breed in de raad leeft. Met enige variatie dan: voor sommigen moet het alleen om de eenzame ouderen gaan, voor anderen voor hen met een inkomen tot 120% boven bijstandsniveau. Met name de fracties van de PvdA en Leefbaar 3B zijn al jaren voorstanders van dit laatste. Deze doelgroep betreft in Lansingerland 1.100 inwoners. De RET schat in dat hiervan 605 inwoners gebruik zullen maken van het gratis aanbod en dat zij gemiddeld 160 ritten per jaar maken. Zo’n 80% procent hiervan maakt reeds gebruik van het OV, 20% is een nieuwe reiziger. Met gratis OV voor deze groep is jaarlijks een bedrag van een kleine ton gemoeid. In de meerjarenbegroting 2021-2024 komt deze nieuwe begrotingspost vreemd genoeg niet voor. Dekking kan volgens de PvdA fractie worden gevonden via het als structurele inkomstenpost opnemen van de ruimte onder het BTW compensatiefonds. Deze wordt nu nog jaarlijks als incidentele bate in de jaarrekening verwerkt. Van de toezichthouder en het Ministerie van BZK mogen gemeenten deze post structureel verwerken in de begroting, zo bleek uit een door fractielid Hamid Azzouzi ingesteld onderzoek.
Voor de VVD was gratis OV niet bespreekbaar. Die verwees naar het coalitieakkoord waarin aangegeven wordt dat er in Lansingerland een pilot moet komen voor kleinschalig OV tussen de kernen. Deze pilot moet vooral gericht zijn op het bestrijden van eenzaamheid onder ouderen. Vrijwilligers en de stichting Welzijn Lansingerland krijgen een grote rol. Al met al dus een hard gelag voor Leefbaar 3B. Deze partij is meer bezig om de coalitie bijeen te houden dan om het eigen verkiezingsprogramma uit te voeren. Leefbaar 3B heeft het maar lastig met het zijn van de grootste partij.
Ons amendement haalde het niet. Maar we zetten de komende tijd natuurlijk door. Net als voor de terugkeer van de legendarische bushalte Bonfut/Wildersekade trouwens. Het “Bonfutje”, zoals WIJ Lansingerland het opnieuw noemde. Voor ons een geuzennaam,
Wethouder Jan-Willem vd Beukel (CDA) ging niet mee met het PvdA dekkingsvoorstel. Hij gaf aan bij voorkeur voorzichtig (lees: conservatief) te willen begroten en had geen boodschap aan het feit dat de door de PvdA voorgestelde dekking de goedkeuring van de provincie als toezichthouder had en ook door andere gemeenten wordt toegepast. Wat ons betreft staat die voorzichtigheid gelijk aan missen van kansen om extra structurele inkomsten te hebben. De rekening betalen nu de kwetsbaren die afhankelijk zijn van zorg en ondersteuning in het sociaal domein.
Maaskantstraat Bergschenhoek (Parkzoom)
RAAD WIL GEEN BASISBANEN
Ook een door ons ingediende motie om een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid om basisbanen in onze gemeente te gaan organiseren haalde het niet. Mede op initiatief van de CDA-fractie in Rotterdam en de Rotterdamse wethouder Richard Moti (PvdA) is deze stad aan de slag gegaan met een experiment om 200 van deze banen te scheppen. Ze noemen het daar wijkbanen. Belangrijke uitgangspunten voor Basisbanen zijn dat minimaal het minimumloon wordt betaald, de cao van de overheid met goede secundaire arbeidsvoorwaarden en pensioensopbouw geldt en de basisbaan niet tot verdringing van werkgelegenheid leidt. Het gaat om mensen die geen kans meer hebben om een plaats op de reguliere arbeidsmarkt te verwerven. Denk maar aan mensen die al jaren een bijstandsuitkering hebben, vanwege hun hoge leeftijd geen kans op werk hebben of mensen met een handicap die geen Wajong uitkering meer ontvangen omdat zij gedeeltelijk arbeidsgeschikt zijn. Basisbanen worden gefinancierd door uitkeringen in te zetten, via besparingen op de gemeentelijke organisatie en via inleenvergoedingen. De maatschappelijke opbrengsten zijn groot.
Wat de PvdA betreft kan het in onze gemeente om en bescheiden experiment gaan. Denk bijvoorbeeld aan 10 uitkeringsgerechtigden. GroenLinks steunde ons als enige fractie. Voor de andere fracties en wethouder Arends was het onbespreekbaar: “Lansingerland kent al voldoende re-integratie instrumenten. Ik zie geen meerwaarde bij een experiment. Ik volg natuurlijk de ontwikkelingen bij andere gemeenten en wacht rijksbeleid af”. Aan het feit dat Lansingerland van meet af aan een fors granieten uitkeringenbestand kent, ging zij gemakshalve voorbij.
Rietveldstraat Bergschenhoek (Parkzoom)
ONZE CONCLUSIES NA HET BEGROTINGSDEBAT
In onze weekberichten 567 en 568 gaven wij al aan dat de weg naar de vaststelling van de gemeentebegroting 2021-2024 erg rommelig was. De wethouder Financiën schetste bij de presentatie van de begroting een te rooskleurig beeld van de financiële situatie van onze gemeente. In de lokale media meldde hij dat onze gemeente “financieel gezond is en haar huishoudboekje goed op orde heeft”’. Pas na enig aandringen kregen wij een precies beeld van wat het beoogde maatregelenpakket om de begroting sluitend te krijgen precies in hield: een forse aanslag op het sociaal domein. De raad is veel te laat bij de bezuinigingen betrokken. Hier wreekte zich het niet uitbrengen van een kaderbrief in juli 2020. Ook de communicatie met de toezichthoudende provincie verdiende niet de schoonheidsprijs. In allerijl moest de begroting aangepast worden omdat de provincie niet akkoord ging met de door het college aangegeven dekkingsvoorstellen om de begroting sluitend te maken. Met de diverse technische vragen die onze fractie stelde waren we hulpvaardig op zoek naar onbenutte ruimte in de begroting. Helaas was de beantwoording van onze relevante vragen heel laat en onduidelijk. Wij vinden het college te voorzichtig met het ramen van de inkomsten, zoals het niet structureel opnemen als inkomsten van de rijkscompensatie Jeugd vanaf 2023 en de ruimte onder het BTW compensatiefonds. We bezuinigen daardoor tonnen meer dan nodig. Ook coalitiepartijen hadden hun bemerkingen. Leefbaar 3B: “Met kunst en vliegwerk is deze begroting rond gemaakt”. VVD: “De balans in deze begroting is niet goed”. Met zo’n coalitie heb je geen oppositie meer nodig.
De rekening van al dit bestuurlijke geklungel wordt als van ouds in Lansingerland gepresenteerd aan de zwaksten in onze samenleving. De weging van het algemeen belang slaat nog steeds door naar de mensen met wie het toch al aardig goed gaat. Dit was voor de PvdA fractie de rode lijn tijdens dit lange begrotingsdebat. Alleen wij (en ook GroenLinks, zij het soms off topic) maakten scherpe, politieke keuzes. Maar er is politieke hoop, er zit een grote verandering in de lucht. De terugtredende overheid maakt plaats voor een sterke overheid. Reden te meer om onze voorstellen die het nu nog niet haalden te blijven agenderen op weg naar de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 en de Gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022. Het wordt nog een spannende tijd voor politiek Lansingerland.
HSL tracé Berkel Noordpolder nog zonder geluidsschermen
Tot slot: We gaan weer een week van commissievergaderingen tegemoet met een aantal belangrijke zaken: volgende stappen bij de aanvraag van rijkssubsidie om te gaan bouwen op Wilderszijde, de (vertraagde) geluidschermen bij de N209 in Bleiswijk, de parkeeropgave in Berkel centrum en het beleidsplan rond de Wet inburgering. Volgend weekend hoort u wat daar gebeurde. Heb een goede week!
Rondom in Bergschenhoek
Verheullaan/Jan Steen straat Bergschenhoek