Dit is nummer 643 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. Deze politieke week stond in het teken van voor de PvdA belangrijke maatschappelijke kwesties. De grote woningnood, de ook in Lansingerland groeiende energiearmoede en de opvang van vluchtelingen. Het gaat om grote maatschappelijke uitdagingen waarover we ons zorgen maken. Wat ons betreft zal het komende politieke debat over de gemeentebegroting 2023-2026 in belangrijke mate in dit teken komen te staan. Met Nanno Scheringa als onze woordvoerder gingen wij van harte akkoord met het collegevoorstel om de huidige opvang van asielzoekers in De Tobias, gelegen vlakbij het gemeentehuis, met een half jaar te verlengen. Feit is dat alle vormen van opvang van asielzoekers, ontheemden uit Oekraïne en gezamenlijke huisvesting van asielgerechtigden (Hergerborch) in de praktijk goed verlopen. Binnenkort komen daar in Bergschenhoek ook de flexwoningen voor mensen uit Oekraïne en voor spoedzoekers bij. Nanno onderstreepte nog maar eens onze uitspraak dat “beter zelf regeren dan reageren op anderen” prima werkt als het gaat om het stap voor stap realiseren van opvang van vluchtelingen.
Kunsttoer 2022: atelier beeldhouwer Ben Hulst Rodenrijs
RAAD UNANIEM ACHTER AANBEVELINGEN REKENKAMER OVER WONEN
Bij monde van onze woordvoerder Petra Verhoef gingen wij van harte akkoord met de aanbevelingen van de Rekenkamer in hun rapport “Bouwen in beweging”. Dit rapport bevestigt klip en klaar onze visie dat er bij voorrang moet worden gebouwd voor de vraag van de talloze wanhopige woningzoekenden en niet voor de portemonnee van ontwikkelaars en de woonwensen van de hogere inkomens. Belangrijk is ook de aanbeveling dat het college sturend en krachtig moet optreden als het gaat om het bouwen van huisvesting van de vele arbeidsmigranten die Lansingerland telt. Het gaat om maar liefst 1000 bedden extra. Te veel leunt het college nu nog achterover. Er zit geen vaart in de bouw terwijl de plannen vanuit de markt er liggen. De raad onderkent dit nu volmondig. Het college zélf moet er nog een beetje aan wennen. Onze fractie overweegt daarom hierover een amendement in te dienen.
Voor de PvdA is dit rapport de rode kers op de taart in onze jarenlange strijd voor sociaal en betaalbaar bouwen. Voor Lansingerland moet bij nieuwbouw de nieuwe norm 30% sociale huurwoningen en 30% betaalbare en bereikbare koopwoningen zijn, volledig in lijn met de wens van minister Hugo de Jonge (VROM). De combinatie van flexibel bouwen voor spoedzoekers, starters en vluchtelingen is een goede. Deze formule moet nu snel uitgerold worden. Een bijstelling van de huidige gemeentelijke Woonvisie vinden wij en ook GroenLinks dus nodig. Zie hierover ook ons weekbericht van 10 t/m 16 september.
Woningbouw op voormalig Hordijkterrein Rodenrijs
DEBAT OVER NOODFONDS ENERGIEARMOEDE VOOR LANSINGERLAND
Donderdagavond debatteerde de commissie Samenleving over het door ons samen met GroenLinks en CDA geagendeerde bespreekpunt over de noodzaak om een gemeentelijk noodfonds in te stellen om de energiearmoede in onze gemeente te verlichten. Deze wordt onder meer veroorzaakt door de sterk stijgende energiekosten. De indieners zijn van mening dat de oplossingen van het rijk niet toereikend zijn, zeker niet voor 2022. Ook veel huishoudens met inkomens boven de 120% van het sociaal minimum, die niet in aanmerking komen voor een energietoeslag, komen maandelijks niet meer rond door de hoge rekeningen. Het moet een fonds worden zoals destijds het coronafonds, waarmee het college de ruimte krijgt mensen in nood te helpen met maatwerk.
Het bespreekstuk en de bijlage met uitgebreid overzicht van het door het rijk te nemen maatregelenpakket is te vinden in de agenda van die vergadering en in onze weekberichten 641 en 642. Het debat spitste zich toe op de volgende vragen:
- Hoe beoordelen de commissie Samenleving en het college het voorstel om, aanvullend aan de door het Rijk voor 2022 en 2023 te nemen maatregelen, een gemeentelijk ‘noodfonds energiearmoede’ in te stellen?
- Wat vinden de raadscommissie en het college van het voorstel om speciaal voor deze energie-hulpverlening een laagdrempelig loket in te stellen, waarbij personen of huishoudens met acute hulpvragen (waarin het rijksbeleid niet voorziet) zich melden?
- Zou daarbij dan een inkomen van (bijvoorbeeld) 140% van het minimum als voorwaarde moeten worden gesteld? Of laten we dit los en kan per geval de situatie worden bezien?
- Zou u zich vooral willen richten op huishoudens of komen (kleine) tuinders en MKB ook in aanmerking, wat u betreft?
- Heeft u suggesties voor de hoogte van het startbudget voor het fonds?
- Welke andere ideeën en voorstellen hebben de leden van de raadscommissie en het college om de energie-hulpverlening in Lansingerland vorm te geven?
- Vindt u dat er, naast de korte termijn hulp aan huishoudens en bedrijven met acute energiearmoede, aan hen ook hulp geboden moet worden voor lange termijn duurzaamheidsmaatregelen zodat deze hulpvragers in de (nabije) toekomst niet opnieuw met energiearmoede te maken krijgen?
Vlak voor de commissievergadering stuurde het college een brief aan de raad met hun visie op het plan van aanpak van de energiearmoede. Zij hanteren de definitie voor huishoudens met energiearmoede van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN): huishoudens, waarbij meer dan 10% van het besteedbaar inkomen opgaat aan energie. Dit is vooral aan de orde bij een laag inkomen in combinatie met een lage energetische kwaliteit van de woning. Volgens onderzoekscijfers uit 2021 (!) waren er toen in Lansingerland 923 huishoudens die te kampen hadden met energiearmoede. Team Maatschappelijke opgaven heeft berekend dat in Lansingerland zo’n 1500 huishoudens moeten rondkomen van een inkomen tot 120% van de toepasselijke bijstandsnorm. Het college heeft besloten in eerste instantie deze doelgroep aan te aanhouden. Dat de energiekosten ook voor andere huishoudens zijn gestegen sinds begin dit jaar, is het college kennelijk ontgaan.
In de plannen van het college wordt sterk ingezet op de rol van energiecoaches die inwoners met raad en daad behulpzaam moeten zijn bij de energiebesparing in eigen huis. Ook wordt er een stevig beroep gedaan op maatschappelijke organisaties om bij te springen. Het college zegt dat er onderzoek nodig is om te weten te komen wat er precies speelt. De brief van het college toont opvallend weinig besef voor het acute karakter van de problematiek. De voorgestelde aanpak oogt in die zin wat wereldvreemd, al zijn wij natuurlijk voor de lange termijn ook een voorstander van energiebesparende maatregelen. Over de noodzaak van één toegankelijk loket en het instellen van een gemeentelijk noodfonds wordt niet gerept in de collegebrief.
Hieronder volgt een samenvatting van de reacties van alle fracties tijdens het debat, zoals opgetekend door onze fractie:
- VVD: Er is inderdaad sprake van acute nood bij sommige huishoudens. De situatie is sinds 2021 ingrijpend veranderd. Goede samenwerking tussen maatschappelijke organisaties en de gemeente moet er voor zorgen dat mensen niet in nood komen. Een speciaal loket is nuttig maar een noodfonds voorlopig niet.
- Leefbaar 3B: Niemand moet in de kou komen te staan, maar het rijk is nu als eerste aan zet. Een laagdrempelig loket dat maatwerk voor iedereen (dus niet voor alleen inwoners met een inkomen tot 120% minimum) biedt is nodig. Daar vallen ook het MKB en kleine tuindersbedrijven onder. Goede samenwerking tussen maatschappelijke organisaties is nodig.
- ChristenUnie: Groot voorstander van lokale maatregelen. De grens voor noodhulp moet omhoog van 120% naar 130% van het sociale minimum. De fractie krijgt veel signalen van Schuldhulpmaatjes, Humanitas en Kwadraad over de actuele financiële nood onder inwoners. Het instellen van een laagdrempelig loket is broodnodig net als het inzetten op preventie. Voor MKB en glastuinbouw zijn andere regelingen nodig.
- D66 wil eerst de effecten van het rijksbeleid afwachten. Dan kan alsnog bezien worden welke aanvullende maatregelen nodig zijn. Een noodfonds ziet D66 niet zitten. Wel een speciaal loket voor alle maatregelen waaronder vooral ook het stimuleren van duurzaamheidsmaatregelen.
- WIJ Lansingerland pleit voor het ophogen van de grens van 120% om voor financiële hulp in aanmerking te komen naar 130%. De fractie vindt de komst van een noodfonds “een sympathiek voorstel”. Wel zijn er zorgen over de uitvoerbaarheid omdat het onze gemeente mogelijk aan menskracht ontbreekt.
- CDA complimenteert het college met hun brief (zie hiervoor). Deze fractie vraagt wel om aanvullende beleid voor de huidige crisis, zoals misschien verruiming van de bijzondere bijstand om ook energie-armoede te kunnen aanpakken, en constateert dat het college tot op heden goed werk heeft geleverd. De spreker namens deze fractie denkt kennelijk dat iedereen in aanmerking komt voor bijzondere bijstand.
- GroenLinks onderschreef uiteraard het bespreekstuk en gaf goede voorbeelden van gemeenten die hun hulpverlening nu al op orde hebben met een noodfonds voor energie-armoede: Harlingen, Ede, Papendrecht.
Idylle in Offenbachplantsoen gedijt nog steeds niet echt
Wethouder Leon Hoek (WIJ Lansingerland) “heeft oog voor de problemen”. Hij wil gaan monitoren “waar de groep zit met een inkomen boven 120% sociaal minimum die in financiële nood zit”. “Eerst onderzoek” noemde hij ettelijke malen en daar moet het college de tijd voor krijgen, vindt hij. Hij geeft toe dat de cijfers van energie-armoede die in de collegebrief staan, dateren uit 2021. “De situatie is ingrijpend veranderd. Voor acute nood moet er altijd hulp zijn”. Hij verwijst daarbij naar de noodfondsen van de kerken. De maatschappelijke organisaties zouden als een soort van laagdrempelige loket kunnen fungeren. Voor het spreekuur van ‘Samen Doen’ is ook een rol weggelegd, volgens hem. Wethouder Hoek gaf aan dat “Als uit onderzoek blijkt dat er veel mensen met een inkomen boven de 120% sociaal minimum in de problemen komen, er mogelijk sprake kan zijn van ophogen. Het ambtelijk apparaat is voldoende flexibel om in te kunnen springen”. Hij wil nog geen uitspraak doen over de komst van een noodfonds en wil de noodzaak van één loket onderzoeken. Hoe groot en acuut de nood nu al is, is deze wethouder kennelijk ontgaan.
Alles op een rijtje zettende ziet een meerderheid van de raad kansen voor de komst van één laagdrempelig gemeentelijke loket. Er is besef dat het om een acute situatie gaat. Over de komst van een noodfonds en het verhogen van de 120% norm voor hulp bij energie-armoede lopen de meningen nog uiteen. Petra Verhoef kondigde aan dat de PvdA en GroenLinks hierover tijdens het debat over de gemeentebegroting begin november zeker met een amendement en/of motie zullen komen. Hopelijk krijgt dit steun van de andere fracties, want de voorzichtige aanpak van het college met onderzoek en energiecoaches helpt deze huishoudens zeker niet de komende winter door.
Petra Verhoef en Marko Ruijtenberg lichtten dit verhaal afgelopen vrijdag net na 6 uur toe tijdens radioprogramma Het Magazine van RTV Lansingerland.
Woningbouw op voormalig Hordijkterrein Rodenrijs
DIFTAR HOUDT POLITIEKE GEMOEDEREN WEER STEVIG BEZIG
Met ingang van januari wordt Diftar in Lansingerland een feit. Voortaan zal er apart betaald moeten worden voor elke restcontainer die voor leging aan de weg wordt gezet. Daarnaast wordt een algemeen tarief betaald voor de afvoer van GFT en PMD. Meer afvalscheiding moet de inwoners financieel gaan lonen en ook bijdragen aan een duurzaam klimaat. Tot op heden is de afvalscheiding in Lansingerland zeer matig. Teveel afval komt nog onnodig in de afvalovens terecht. Daarom gaan de kosten van verbranden fors omhoog. De rekening komt bij de inwoners terecht. Dat jaagt de afvalheffing omhoog en is natuurlijk funest voor het klimaat. Veel minder restafval moet een oplossing gaan bieden. In maart 2021 ging onze fractie akkoord met de invoerring van Diftar. We hadden wel aangegeven dat de uitvoering hiervan geleidelijk en goed moet verlopen om eventuele negatieve gevolgen van dit beleid voor huishoudens te verminderen. De toenmalige portefeuillehouder heeft ons ook verzekerd dat kwetsbare burgers, ouderen met een beperking of een kleine beurs ook gefaciliteerd zullen worden. Zie ons weekbericht 586 van toen.
Met Hamid Azzouzi als onze woordvoerder bevestigde onze fractie afgelopen woensdag het in maart 2021 ingenomen standpunt. Op de CDA fractie en één fractielid van Leefbaar 3B na ging de hele raad toen met de invoering van Diftar akkoord. Hamid gaf aan dat er wel sterk wordt gedacht vanuit de financiële dekking en de lasten voor de gemeente en te weinig vanuit wat dit betekent voor de burgers. Hij gaf aan dat er meer aandacht moet zijn voor grote gezinnen. Die produceren meer restafval dan kleine huishoudens en betalen daardoor veel meer reinigingsrechten. Elke 14 dagen de grijze container buiten moeten zetten gaat jaarlijks ongeveer 180 euro kosten en dus tot een veel hogere afvalheffing leiden”. De PvdA vindt dit onrechtvaardig en wil hiervoor een oplossing. Hetzelfde speelt voor huishoudens met kleine kinderen die gebruik maken van wegwerpluiers. Het college is vooralsnog niet van plan hiervoor een voorziening te treffen. Dat doet zij wel voor inwoners die op medische indicatie gebruik maken van wegwerp medische hulpmiddelen.
De PvdA fractie kan zich niet vinden in het voorstel om de kwijtscheldingsregeling van afvalstoffenheffing voor mensen met een laag inkomen te beperken. Nu hebben ze nog recht op 100% kwijtschelding maar het college wil dit gaan terugbrengen tot volledige kwijtschelding van het vaste deel van de afvalstoffenheffing maar het aantal gratis aanbiedingen van restafval op jaarbasis te beperken tot 11 aanbiedingen van grijze 240 liter containers of 38 aanbiedingen voor ondergrondse containers. Het college is bang dat volledige kwijtschelding voor restafval fraude kan bevorderen omdat anderen, die er geen recht op hebben, kunnen meeliften met mensen die deze vrijstelling wel hebben. Net als bij eerdere colleges (denk maar aan de participatiewet) laat ook dit college de angst voor fraude weer de koers bepalen. Het De PvdA fractie overweegt sterk om deze keuze van het college te gaan amenderen.
Blik op Wilderszijde vanaf Wildersekade
Tot slot. Volgende week donderdag buigen wij ons bij de jaarlijkse tafeltjesavond over de pas verschenen Gemeentebegroting 2023-2026. De begroting staat op de agenda van de commissie Algemeen Bestuur van dinsdag 18 oktober en de raadsvergadering van 3 november. Volgende week meer hierover. Heb een goede week!
Terrein Herenboeren in de Vlinderstrik
