Dit is nummer 639 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. Het zomerreces zit er weer op. Afgelopen week vonden de maandelijkse raadscommissievergaderingen plaats. Belangrijke thema’s waren de burgerparticipatie met betrekking tot de nieuwbouwplannen in Bleiswijk, het belang van een lokaal preventieakkoord op het gebied van volksgezondheid, en de huisvesting van ontheemden uit Oekraïne in nog te bouwen flexwoningen. Wij vroegen bij dit laatste punt ook nadrukkelijk naar het snel beschikbaar komen van flexwoningen voor lokale spoedzoekers. Natuurlijk stond onze schijnwerper de afgelopen weken ook gericht op de energiecrisis die rampzalige gevolgen kan hebben voor veel inwoners en op de aanstaande gemeentebegroting 2023 die, zoals wij al in juni voorspelden, sluitend zal zijn. De aangekondigde bezuinigingen op het sociaal domein zijn nu gelukkig vrijwel van de baan.
Aansluitend bij vragen van WIJ Lansingerland vroeg Sonnie Biharie tijdens de commissie Algemeen Bestuur aandacht voor de gevolgen voor ondernemers van de slechte bereikbaarheid van winkels in Bergschenhoek centrum. Door (opnieuw) maandenlange werkzaamheden aan onder andere de riolering is er sprake van ernstige hinder, inkomstenderving en onveilige verkeerssituaties. Het is volgens de burgemeester aan de aannemer om winkeliers en omwonenden exact te informeren over de voortgang en om praktische bereikbaarheidsproblemen op te lossen. Hij meldde dat de Dorpsstraat vanaf 14 september weer helemaal berijdbaar is en de volledige reconstructie van de Smitshoek en het kerkplein op 28 oktober klaar is. Onze fractie is blij te horen dat de wethouder voor financiën in gesprek is met de ondernemers over de ervaren hinder en inkomstenderving, en welke rol de gemeente daarin eventueel nog heeft te spelen.
Reconstructie Dorpstraat Bergschenhoek
OOK VOOR LANSINGERLAND IS EEN NATIONAAL PLAN ARMOEDEBESTRIJDING BROODNODIG
Voor vele inwoners van Lansingerland staan de seinen op rood. Wie boodschappen wil doen, de energierekening of de huur of hypotheek moet betalen, merkt het in de portemonnee: het leven wordt snel duurder. Zelfs voor mensen met een normaal inkomen wordt het steeds lastiger om de eindjes aan elkaar te knopen. Sinds de jaren ’90 is de verwachting van het Centraal Planbureau niet zo somber geweest: zonder ingrijpen neemt de armoede snel toe. Mensen hebben steeds meer geld nodig om aan hun basisbehoeften te kunnen voldoen, terwijl hun inkomen nauwelijks stijgt. Ruim 250 wethouders en fractievoorzitters van PvdA en GroenLinks, waaronder ook Marko Ruijtenberg en Petra Verhoef uit Lansingerland, willen daarom een nationaal noodplan van het Kabinet: hogere lonen, compensatie voor meer mensen en ingrijpen in een falende energiemarkt.
Een nationaal noodplan van het Kabinet is broodnodig. Allereerst: na een jarenlange periode waarin de winsten van bedrijven harder stegen dan de normale inkomens moeten de lonen nu echt omhoog. De vrijblijvende oproep van ministers aan werkgevers om loonsverhoging is onvoldoende. Het minimumloon moet sneller omhoog, een nationaal akkoord met werkgevers en vakbonden over loonstijging, ook voor de middeninkomens, is noodzakelijk.
Verder moeten de middelen en mogelijkheden voor compensatie van inwoners in de knel worden uitgebreid. De energietoeslag, enkel voor de mensen die tot 120 procent van het minimum verdienen, is ontoereikend. De lasten stijgen met duizenden euro’s en ook mensen boven de minimumgrens komen steeds vaker in de problemen. De falende energiemarkt, waar exploderende kosten gepaard gaan met torenhoge winsten voor energiebedrijven, vraagt om nationale sturing. Bijvoorbeeld prijsplafonds voor consumenten en belasting van toevalswinsten.
De boodschap aan het Kabinet: kom met een nationaal noodplan voor de stijgende kosten. De samenleving schreeuwt erom, het kan rekenen op brede steun in Tweede Kamer en Eerste Kamer, het zorgt voor een bondgenootschap van Rijk en gemeenten. De pijn van veel van de inwoners van onze steden en dorpen vraagt om een antwoord. Om een noodplan voor de miljoenen mensen voor wie het erop of eronder is deze winter.
Natuurlijk kan de gemeente Lansingerland ook zélf het nodige doen, vooral om de acute financiële ellende op te lossen. Rijksmaatregelen voor koopkrachtondersteuning gaan pas begin 2023 in. Breng de uitvoering van de lokale schuldhulpverlening snel op orde, zorg ervoor dat kinderen die in armoede opgroeien in kaart worden gebracht en help hun ouders om gebruik te maken van fondsen en bijzondere bijstand. De criteria voor wie in aanmerking komt voor de energietoeslag kunnen worden opgerekt, bijvoorbeeld naar 130 of zelfs 140 procent van het minimum. Veel gemeenten maken die stap al. Regel gratis openbaar vervoer voor inwoners met een laag inkomen of stel hen vrij van de betaling van gemeentelijke belastingen. Betaal aan medewerkers van bedrijven die door de gemeente ingehuurd worden minstens 14 euro per uur en bouw sneller betaalbare woningen – waaronder flexwoningen – voor mensen met een laag en middeninkomen.
Kortom, laat als lokale politiek duidelijk zien dat je solidair bent met onze inwoners in de knel. Als voorbereiding op de bespreking van de begroting gaan PvdA en GroenLinks hierover met andere fracties in gesprek. Onze gemeentebegroting en reserves bieden dit jaar en in 2023 voldoende ruimte. Marko Ruijtenberg kondigde tijdens de vergadering van de raadscommissie Samenleving van afgelopen donderdag aan dat GroenLinks en PvdA hierover voor de vergadering van oktober een bespreekstuk zullen agenderen.
Dat het huidige lokale pakket aan maatregelen waarschijnlijk lang niet alle inwoners in nood bereikt bleek ook weer eens tijdens de commissie Samenleving van deze week. Op vragen van de ChristenUnie vertelde wethouder Leon Hoek dat inmiddels 600 huishoudens automatisch de energietoeslag hebben ontvangen. Daarnaast kregen 550 huishoudens deze toeslag via een zelf ingediende aanvraag. De indruk is dat lang niet iedere gerechtigde een aanvraag indient. “Er is een maximale inzet nodig om alle mensen die er in principe recht op hebben te bereiken. Schakel bijvoorbeeld de Voedselbank en de Kledingbank in en andere maatschappelijke organisaties die zicht hebben op de noden van hun cliënten” vond de ChristenUnie. Ons fractielid Valmir Xhemaili vertelde dat hij voor zijn ouders zo’n aanvraag heeft ingediend. Het kostte hem, academisch opgeleid, de nodige moeite om het formulier in te vullen. “Dat formulier is veel te ingewikkeld, weet de wethouder dit?” Wethouder Hoek moest het antwoord schuldig blijven. Hij beloofde Valmir schriftelijk te informeren of dit een drempel vormt voor de toeslaggerechtigden.
Uitkijkpunt Hoge Bergsebos
PVDA VOORSPELLING KOMT NATUURLIJK UIT: GEEN BEZUINIGINGEN IN 2023
De gemeente Lansingerland hoeft in 2023 niet te bezuinigen. Dat blijkt uit een brief over de stand van zaken met betrekking tot de begroting 2023, verstuurd door het college aan de raad op 6 september 2022. Op 8 september werd de brief toegelicht in een presentatie voor alle (duo-)raadsleden. Afgelopen juli besloot het college, met instemming van een meerderheid in de raad, om wel bezuinigingen in onder andere het domein van zorg en ondersteuning voor jongeren, ouderen en mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt voor te gaan bereiden. En dat terwijl de financiële woordvoerder van de PvdA, Hamid Azzouzi, afgelopen juni met een analyse van de Meicirculaire 2022 al liet zien dat de gemeente Lansingerland komend jaar zeker geen financieel tekort hoeft te verwachten. In de Meicirculaire staat hoeveel geld onze gemeente van het rijk in 2023 mag verwachten. Het college heeft er liefst drie maanden voor nodig gehad om de gevolgen van deze Meicirculaire voor de begroting 2023 goed op een rijtje te krijgen.
Wat de PvdA betreft zal het raadsdebat in november over de gemeentebegroting 2023 in belangrijke mate in het teken komen te staan van het oplossen van de gevolgen van de energiecrisis voor inwoners en bedrijven, zeker nu de koopkrachtdaling nog niet is gerepareerd door de Rijksoverheid. Maar hierover rept de doorkijk naar de begroting 2023 van het college met geen woord.
Van het college mag volgens PvdA fractielid Sonnie Biharie verwacht worden dat zij op korte termijn in kaart brengt wat de hoge elektriciteits- en gasprijzen voor inwoners met een laag en midden inkomen en de glastuinbouw en andere energie-intensieve bedrijven in Lansingerland gaan betekenen. “De gemeente Lansingerland is financieel gezond. Er moet ruimte in de begroting en in de financiële reserves te vinden zijn om, als aanvulling op het noodpakket dat het Rijk momenteel ontwikkelt, ook als gemeente onze inwoners en bedrijven in de knel waar nodig te helpen om de komende winter door te komen. De PvdA fractie wil hierover graag meedenken”.
Zoals wij hiervoor in ons weekbericht aangaven, zullen wij deze problematiek samen met onze collega’s van GroenLinks voor de commissievergadering Samenleving van oktober agenderen.
Nieuwe fietspad Vlinderstrik bij busstation Rodenrijs
PVDA STEUNT ONTWIKKELING LOKAAL PREVENTIEAKKOORD
De komst van een lokaal preventieakkoord zat al tijdens de vorige raadsperiode in de pijplijn maar werd toen helaas nog niet door het college opgepakt, terwijl de PvdA-fractie hiervoor toch meermaals aandacht voor had gevraagd. De fracties van ChristenUnie en D66 zetten dit thema afgelopen donderdag via een bespreekstuk opnieuw op de agenda van de commissie Samenleving. Sonnie Biharie was onze woordvoerder.
Sonnie gaf aan dat een lokaal preventieakkoord niet alleen het lichamelijk welzijn moet betreffen. Ook het geestelijk en psychosociaal welzijn moet wat de PvdA betreft prominent aandacht krijgen. Voor jongeren, volwassenen en ouderen, met ieder hun eigen problematiek. “De oorzaken van geestelijke en psychosociale problematiek zitten niet zozeer in de leefstijlaspecten die genoemd worden: roken, te veel en ongezond eten en te weinig bewegen. Vaak zijn maatschappelijke problemen de oorzaak zoals schulden, armoede en eenzaamheid. Overgewicht, roken en overmatig alcoholgebruik zijn vooral signalen van deze onderliggende maatschappelijke problemen. Dat aspect moet veel aandacht krijgen in de manier waarop we de aanpak voor de preventie organiseren en ook hoe we daarbij communiceren. Arme mensen om de oren slaan met advies over het eten van meer groenten en fruit of ze bekritiseren op bijvoorbeeld hun alcoholgebruik heeft geen nut en is zelfs minachtend als de bestaansbasis er niet is”, gaf Sonnie aan. “Lees ‘Beledigende broccoli‘ van Tim ’S Jongers er maar op na.” Hij is overigens net directeur van het wetenschappelijke bureau voor de sociaal-democratie (Wiardi Beckman Stichting) geworden.
Ook het intensieve gebruik van digitale media is met name bij jongeren een oorzaak van geestelijke en psychosociale problemen, maar ook te weinig bewegen speelt mee. Scholen moeten oog hebben voor alsmaar meer digitaal onderwijs geven, wat effecten heeft op bewegen en sociaal gedrag: veel individueel en vaak ook te competitief. Ook het slechte toekomstperspectief voor veel van onze jongeren brengt veel stress met zich meer, geen zicht op eigen woning en een eigen gezin. En een fikse studieschuld daarbij. Stress leidt tot mentale klachten, en de GGZ is al verstopt door alle wachttijden. Daarnaast is de inrichting van de leefomgeving belangrijk: fietspaden en trottoirs moeten uitnodigen tot (veilig!) bewegen.
Voor Sonnie zijn alle organisaties die in het sociaal domein, medische zorg en onderwijs actief zijn belangrijk om mee te doen aan een preventieakkoord. Dat geldt ook voor organisaties die onze leefomgeving inrichten. “Supermarkten werken al veel samen met bijv. het Voedingscentrum. We moeten wel oppassen voor betutteling, te veel bemoeienis met supermarkten en restaurants. Aanbieden van bijvoorbeeld alcoholvrij bier en rookverboden zijn landelijk al erg mainstream aan het worden. Daar hoeven wij ons niet mee te bemoeien. De Rookvrije Generatie wordt steeds meer daadkrachtig onder te aandacht gebracht, net als voorlichting over alcohol- en drugsgebruik bij jongeren”, vond Sonnie.
De bestaanszekerheid garanderen van inwoners is voor de PvdA een kerntaak van de gemeentelijke overheid. Dat kan in Lansingerland veel beter. Er zit een enorme schuldencrisis aan te komen deze winter door hoge energierekeningen en koopkrachtdaling. We moeten erkennen dat er enorme gezondheidsverschillen zijn tussen mensen met lage en hogere sociaaleconomische status. Wegnemen van deze malaise gaat enorme gezondheidswinst opleveren. Daarbij speelt ook laaggeletterdheid bijv. een rol. De PvdA wil op die bestaanszekerheid vooral inzetten. De mensen met meer inkomen en hogere opleiding leven sowieso al gezonder. Tot slot: de lichamelijke en geestelijke gezondheid van LHBTI-personen is ook vaker in het gedrang. Zorg is vaak niet op hen afgestemd terwijl de maatschappelijke acceptatie nog steeds niet volledig heeft plaatsgevonden.
De noodzaak voor een lokaal preventieakkoord werd door alle fracties onderschreven. Wethouder Titia Cnossen ging hier in mee. Zij vertelde dat er in de vorige raadsperiode onvoldoende ambtelijke capaciteit was om het akkoord in de steigers te zetten. Ze nodigde de raad uit om via een in te dienen motie het college te vragen ambtelijke capaciteit vrij te maken, zodat de bouwstenen en prioriteiten voor dit akkoord op een rij kunnen worden gezet. Daarmee kan dan ook subsidie bij de Rijksoverheid worden aangevraagd voor de uitvoering van het akkoord.
Vlinderstrik bij Wildersekade
HUISVESTING OEKRAINERS VRAAGT OM HAAST, OOK IN BELANG VAN LOKALE SPOEDZOEKERS
In weekbericht 635 van 18 juni 2002 berichtten wij over het verzoek van de Veiligheidsregio Rotterdam aan de gemeente Lansingerland om, samen met de gemeente Vlaardingen, mee te doen aan een grootschalig en langdurig opvangproject voor ontheemden uit Oekraïne. Een groot deel van de huidige opvangplaatsen in onze regio vervalt de komende maanden dus er zijn aan het eind van de zomer 2022 alternatieven nodig, ook voor de langere termijn. Daar komt bij dat het Rijk voor de regio’s de taakstelling heeft verhoogd van 50.000 beschikbare plekken naar 75.000 plekken omdat als gevolg van de aanhoudende oorlog nog steeds nieuwe ontheemden instromen. Het oorspronkelijke plan voorzag in centrale huisvesting voor 1000-1500 Oekraïners op de ontwikkellocatie Bleizo-West, dit in combinatie met de bouw van flexwoningen voor starters en spoedzoekers op de Lansingerlandse woningmarkt. Hiervoor is de medewerking van de gemeente Zoetermeer noodzakelijk. Die heeft te kennen gegeven dat zij alleen wil meewerken bij een concreet uitzicht op permanente woningbouw op Bleizo-West.
Nanno Scheringa, onze woordvoerder in dit belangrijke dossier, gaf toen aan dat de PvdA de burgemeester steunt in zijn plan voor de opvang van 1000-1500 mensen uit Oekraïne in combinatie met de huisvesting van spoedzoekers. CDA, Leefbaar 3B en VVD kozen toen voor een decentrale en kleinschalige opvang van maximaal 300 Oekraïners in Lansingerland waarbij alle gemeenten in onze veiligheidsregio naar rato van hun omvang ook mee moeten gaan doen. Burgemeester Pieter van de Stadt constateerde tijdens dit debat dat er politiek draagvlak is om via een decentrale aanpak te starten met de opvang van ongeveer 300 Oekraïners, onder de voorwaarden dat er geen negatieve gevolgen mogen zijn voor de financiën en de omgeving. De PvdA gaf aan dat het best lastig kan worden om aan die voorwaarden te voldoen. “Wij vinden dat enig negatief effect acceptabel is”. Besloten werd dat, nadat de eerste 300 Oekraïners zijn opgevangen, in overleg met de raad geëvalueerd moet worden of de opvang goed loopt. In dat geval kan via een trapsgewijze aanpak opnieuw groen licht gegeven worden aan de opvang van nog eens 300 Oekraïners. Een stap voor stap aanpak dus binnen de door de Veiligheidsregio voor de pilot aangegeven kaders. Op basis van dit alles ging de raad in juni akkoord.
We zijn nu drie maanden verder. Afgelopen woensdag sprak de commissie Algemeen Bestuur met wederom Nanno als onze woordvoerder over de stand van zaken. Inmiddels is er een locatie op de Sporthoeklaan in Bergschenhoek beschikbaar gekomen. Daar kunnen in de loop van 2023 samen met 3B-Wonen 130 flexwoningen worden gerealiseerd. Afhankelijk van het type woningen en de bezetting van de woningen, kan in totaal aan ongeveer 230 mensen huisvesting worden geboden. Het gaat dan om 150 Oekraïners en 80 plekken voor lokale spoedzoekers. De taakstelling van het Rijk per 1 januari 2023 is huisvesting voor 157 Oekraïners. We lopen nu nog ruim achter op dit aantal.
Nanno vroeg bij dit bespreekpunt ook nog nadrukkelijk naar de beschikbaarheid van flexwoningen voor lokale spoedzoekers. Onze fractie maakt zich grote zorgen over de vele mensen uit Lansingerland die met spoed op een sociale huurwoning of betaalbare woning wachten. De bouw van flexwoningen voor hen lijkt afhankelijk geworden van de bouw van flexwoningen voor de Oekraïners. De burgemeester gaf aan dat alle flexwoningen in eigendom komen van 3B Wonen en zij ook voor de verdeling zorgen. Zodra de Oekraïners op termijn vertrekken, zullen de flexwoningen die dan vrijkomen aan lokale spoedzoekers worden aangeboden. De kosten van die woningen liggen dan niet meer bij de Rijksoverheid, maar bij de gemeente.
Het college stuurt nog deze maand de raad een raadsvoorstel om de financiering van de grondexploitatie (3.5 miljoen) mogelijk te maken. Partijen zoals Leefbaar 3B en ook WIJ Lansingerland hechten aan financiering door het rijk. Nanno Scheringa gaf aan daar geen punt van te maken. Snelheid is geboden maar voor 2023 staan die flexwoningen er dus niet. Ook de locatie Bleizo is nog niet van de baan. Volgens het college lopen er constructieve gesprekken met het Rijk, de provincie Zuid-Holland en de gemeente Zoetermeer om gezamenlijk tot een overeenstemming te komen.
De PvdA fractie is tevreden over de energieke wijze waarop burgemeester Pieter van de Stadt met dit ingewikkelde dossier aan de slag is gegaan. Het is nu doorpakken geblazen want de bestuurlijke stroperigheid ligt op de loer. Tijdens het Tweede Kamerdebat over de asielcrisis van afgelopen donderdag toonde staatsecretaris Eric van der Burg (VVD) gepassioneerd en overtuigend aan hoezeer vele gemeenten hun sociale plicht verzaken. In dat rijtje moet Lansingerland niet terecht komen. Maar onze gefaseerde aanpak valt of staat met een snelle besluitvorming over Bleizo-West. Daar is voldoende ruimte om een echte slag te slaan. Nanno Scheringa houdt de ontwikkelingen nauwgezet in de gaten.
Lage Bergsebos A16 aanleg
Tot slot: we zijn opgewekt en voortvarend gestart na het zomerreces. Komende week gaan we samen met GroenLinks aan de slag met het opstellen van een bespreekstuk over de sociale gevolgen van de energiecrisis. Woensdagavond 14 september is er een dialoogavond over de Atlas Afgehaakt Nederland in het kader van het raadstraject dat moet leiden tot een nieuwe Samenlevingsvisie Lansingerland. Op woensdag kunt u in De Heraut hoogstwaarschijnlijk de reactie lezen die Petra Verhoef schreef aan de brievenschrijvers uit de Driehoek Noordpolder. Die richten hun pijlen onterecht maar steeds op haar. Heb een goede week!
Kort gedicht van gemeentedichter bij Driehoek Noordpolder
Lage Bergsebos
