Dit is nummer 644 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. De afgelopen week stond vooral in het teken van onze voorbereiding op het debat over de gemeentelijke Meerjarenbegroting 2023-2026. Voor 2023 zit het wel goed maar de jaren erna zijn financieel nog heel onzeker. Bouwminister Hugo de Jonge (VROM) maakte zijn nationale regierol waar en maakte bekend dat er in onze provincie de komende 9 jaar liefst 235.000 huizen moeten worden gebouwd. Diezelfde minister kondigde gisteren ook aan dat de invoering van de Omgevingswet met een half jaar wordt uitgesteld tot 1 juli 2023. Als dat maar goed komt. En verder berichten we over het gemeentelijke steunpunt ten behoeve van de slachtoffers van de toeslagenaffaire. Dat blijkt inmiddels goed op stoom te zijn.
Coming Out Day: ook in Lansingerland
MINISTER VROM EN PROVINCIES WILLEN 900.000 EXTRA HUIZEN BOUWEN
Afgelopen week spraken minister Hugo de Jonge en de 12 provincies af dat zij de komende 9 jaren ruim 900.000 woningen gaan bouwen. Een belangrijk onderdeel van de regietaak van deze minister is ervoor zorgen dat in elke gemeente minstens 30% van de woningvoorraad uit sociale huurwoningen zal bestaan. Dat wordt voor Lansingerland nog een hele uitdaging omdat op dit moment de teller stopt bij een magere 19%. Het huidige woningbouwprogramma van ons college voorziet wel in de bouw van veel meer sociale huurwoningen maar de 30% bij nieuwbouw wordt nog niet gehaald, laat staan dat er sprake is van het inhalen van de huidige achterstand. Zuid-Holland wordt met ruim 235.000 nieuwe huizen de grootste nieuwbouw-provincie in ons land. Een mooie uitdaging voor PvdA-gedeputeerde Anne Koning. Lansingerland wil hiervan 11.000 huizen bouwen. De grootste bouwlocaties zijn Wilderszijde en Bleizo-West met totaal minstens 7000 huizen. Over deze laatste locatie zijn de provincie en Lansingerland & Zoetermeer het nog niet eens. Er staat een geplande windmolen in de weg.
Volgens de nieuwe gemeentebegroting wil Lansingerland in 2023 slechts 500 huizen bouwen. Om 11.000 nieuwe huizen te bouwen zijn er in dit slakkentempo 22 jaren nodig. Daar zullen de minister en de gedeputeerde natuurlijk niet blij mee zijn. Het tempo moet dus flink omhoog, net als het percentage te bouwen sociale huurwoningen en, niet te vergeten, het percentage betaalbare en bereikbare koop- en huurwoningen. Onder deze laatste categorie verstaat de minister VROM huurwoningen met een huur tot €1000 per maand en koopwoningen tot een maximum prijs van €355.000. Alles op een rijtje zettend moet in Lansingerland het bouwtempo verdubbeld worden en het percentage sociaal & betaalbaar naar 60%-70% om de grote achterstand in te lopen. In december 2022 moet de provincie Zuid-Holland regionale woondeals gaan afsluiten. Het rijk heeft voor alle provincies ruim 9 miljard beschikbaar gesteld waarvan 6 miljard voor infrastructuur en 2.75 miljard voor het versnellen of vlottrekken van projecten. Natuurlijk komt onze fractie hier bij het begrotingsdebat nog op terug.
Metro E vanaf Rodenrijs op weg naar Rotterdam
GLASTUINBOUW ZIT FLINK IN DE KNEL
Plantenkweker Plantise, in omzet de grootste kweker van planten in Nederland, sluit per 1 april 2023 de deuren. Ongeveer tweehonderd vaste werknemers en tweehonderd flexkrachten bij het glastuinbouwbedrijf verliezen hun baan. Het bedrijf is in 2019 ontstaan uit de fusie van drie plantenkwekerijen: Leo Ammerlaan, Van der Lugt en de Grow Group. Plantise is één van de grootste plantenkwekers van Nederland met een kasoppervlak van 50 hectare, verspreid over 6 locaties. De Nederlandse vestigingen van Plantise staan in Baarlo, Kessel, Bleiswijk en Naaldwijk. Het bedrijf is ook internationaal actief. Het gaat over deelnemingen in onder andere Frankrijk, Tunesië, Zuid-Afrika en de Filipijnen. Volgens de directie zit het probleem in de hoge energiekosten en ook de door inflatie sterk gestegen loonkosten. Die kunnen zij niet doorberekenen aan hun klanten. Banken en aandeelhouders willen niet bijspringen. CNV-Vakmensen denkt dat veel meer glastuinbedrijven de komende tijd in de problemen komen: “Dit is een duidelijk signaal dat de glastuinbouw momenteel enorm onder druk staat”.
Glastuinbouw Nederland, de belangenbehartiger van de tuinders, probeert intussen met man en macht voor elkaar te krijgen dat de landelijke overheid de geplaagde glastuinbouwsector compenseert. “Wat de compensatie voor bedrijven betreft is er nog veel onduidelijk”, zegt voorzitter Adri Bom-Lemstra, de voorzitter van Glastuinbouw Nederland op 8 oktober in het AD regio Den Haag. “Dat is frustrerend voor de tuinbouw. We moeten het nu doen met een aangekondigde regeling in april volgend jaar, maar dat is veel te laat voor een sector in nood. Er moet meteen actie worden ondernomen. Steun op korte termijn is noodzakelijke voor de glastuinbouw. We gaan ook door met onze acties tot we de gewenste steun van het kabinet hebben.” Volgens Glastuinbouw Nederland zit 32% van de tuinders in financiële nood. “Tientallen vragen faillissement aan of stoppen vervroegd”. Voor het gehele bedrijfsleven verwacht kredietverzekeraar Atradius voor 2023 een stijging van faillissementen met 77%. Het gaat dan om 4000 bedrijven die de poorten moeten sluiten.
Het valt onze fractie op dat het van de zijde van ons college tot op heden erg stil blijft over de kwestie ‘glastuinbouw in nood’. Lansingerland manifesteert zich nota bene als Home of Horti Science. Het gaat bij de bedrijven die hier gevestigd zijn vaak om wereldspelers die vitaal zijn voor onze landelijke economie. De glastuinbouw in onze gemeente staat bekend als uiterst innovatief, ook als het gaat om het klimaatneutraal worden van deze bedrijfstak. De ambitie is dat de glastuinbouw in 2040 volledig klimaat neutraal is. Daarvoor is wel een sterke lokale overheid nodig die hard werkt aan het bevorderen van aardwarmte en het leggen van leidingen ten behoeve van restwarmte. Dat gaat op dit moment niet erg hard. Wethouder Leon Hoek (WIJ Lansingerland) die de glastuinbouw in zijn portefeuille heeft, moet nu snel met een plan komen over wat hij concreet van plan is om deze voor onze gemeente en ook ons land vitale sector door deze crisisperiode heen te leiden. Het Kabinet maakte gisteren bekend dat er een steunpakket komt voor het MKB voor hun energiekosten, met een maximale vergoeding van €160.000 voor MKB’ers die minimaal 12.5% van hun omzet kwijt zijn aan hun energiekosten. Dat zijn mooie bedragen voor een kleiner bedrijf, maar de glastuinbouw heeft vaak veel en veel hogere energiekosten.
Burgemeester Arends van Westland pleitte daarom gisteren bij Op1 voor maatwerk voor de glastuinbouw en niet alleen hulp voor de korte termijn, maar ook steun voor versnelde verduurzaming op de lange termijn. Hij stuurde in september al een brief aan minister Jetten waarin hij stelt dat er een investeringsfonds moet komen waarmee glastuinbouwbedrijven versneld kunnen verduurzamen. Natuurlijk zullen wij deze kwestie ook aan de orde stellen tijdens het begrotingsdebat.
Tunnelbak A16 in Lage Bergsebos is bijna klaar
GEMEENTEBEGROTING 2023 ZIET ER DEGELIJK UIT
Aanstaande dinsdagavond spreekt de raadscommissie Algemeen Bestuur over de gemeentelijke meerjarenbegroting 2023. Die ziet er in ieder geval voor 2023 goed uit. De begroting is sluitend. Voor de PvdA-fractie is dit natuurlijk geen nieuws. Wij wisten dat in juni van dit jaar al toen de meicirculaire 2022 van het rijk verscheen. De jaren na 2023 blijven wel een uitdaging. Voorlopig zijn de begrotingen voor de jaren na 2023 sluitend gemaakt door een deel van onze algemene reserve in te zetten. Met name het jaar 2026 wordt cruciaal.
De PvdA-fractie hoopt dat de vele onzekerheden voor de komende jaren niet zullen leiden tot een politieke pas op de plaats, oftewel een bevroren houding in het bestuur. Lansingerland is bij uitstek een ontwikkelgemeente met vele uitdagingen op het gebied van bouwen, armoedebestrijding, cultuur en recreatie, zorg, infrastructuur, onderwijs en innovatieve bedrijvigheid. Nieuw beleid en een stevig Meerjaren Investerings Programma (MIP) zijn absoluut nodig. Dat vraagt van de raad enig politiek lef. Gelukkig zijn onze financiële buffers zeer groot en verbetert onze schuldenpositie door de snelle verkoop van grond jaar na jaar. Lansingerland kan wel een stootje hebben.
Belangrijk thema voor de PvdA is natuurlijk het sneller bouwen van veel meer sociale en betaalbare huizen. In een hoog tempo flexwoningen bouwen op Bleizo is absoluut nodig om de grote korte termijnvraag naar huizen voor spoedzoekers, starters en asielgerechtigden op te kunnen vangen. Ook het bestrijden van de energiearmoede, het op orde krijgen van de schuldhulpverlening, de steun aan de glastuinbouw om door de energiecrisis heen te komen en het realiseren van het nieuwe kunst & cultuurcentrum Casa Cadanza in Berkel centrum zijn voor ons grote prioriteiten. En dan nog dit: 9.4% van alle jongeren tot 18 jaar maakt gebruik van jeugdhulp. Dat vinden wij een zeer hoog percentage. Het gaat om zo’n 1500 jongeren. Het zegt waarschijnlijk iets over tijdsgeest: eenzaamheid en hoge verwachtingen. Ook armoede is een boosdoener. Met zorg alleen ben je er niet. Belangrijk is dat de ambtelijke formatie van onze gemeente snel op krachten komt. Anders lukt het niet.
Groenzoom nabij Kleihoogt Berkel
GEMEENTELIJK STEUNPUNT TOESLAGENAFFAIRE GOED OP STOOM
Tijdens het in december 2020 gehouden debat over de schuldhulpverlening in Lansingerland gaf de toenmalige wethouder Van Tatenhove aan geen weet te hebben van het aantal inwoners van Lansingerland dat door de Toeslagenaffaire in de knel was gekomen. Dat de wethouder dit niet wist, verbaasde ons toen zeer. Vele gemeenten waren al geruime tijd bezig om gedupeerde inwoners op te sporen en met raad en daad ter zijde te staan. Wij dienden toen een unaniem door de raad gesteunde motie in waarin het college aangespoord werd om snel in beeld te krijgen hoe groot de problematiek in onze gemeente precies was. Tot dan toe waren er 33 huishoudens bij de belastingdienst in beeld maar nog niet bij de gemeente. Ook beloofde de wethouder dat er een gemeentelijk steunpunt zou komen. Dit is inmiddels gebeurd.
Uit een recente presentatie van de Adviesraad Sociaal Domein blijkt dat op dit moment bij dit steunpunt 44 gedupeerde ouders en 185 potentieel gedupeerde ouders van de Toeslagenaffaire in beeld zijn. Tenminste 10 en maximaal 12 kinderen hadden in de periode 2015-2021 te maken met een samenloop van een jeugdbeschermingsmaatregel en jeugdhulp. Beste hoge aantallen dus. Het Steunpunt is bedoeld voor brede ondersteuning aan ouders, helpt bij het kwijtschelden en betalen van publieke schulden, ondersteunt bij het indienen van de aanvraag voor kwijtschelding van private schulden, helpt in het contact met de Belastingdienst, creëert een ontmoetingsplek voor gedupeerden en werkt ook aan de nazorg. Wat onze fractie wel verbaast is dat het college volgens de gemeentebegroting 2023-2026 structureel geld van het rijk niet gaat inzetten voor versterking van de dienstverlening aan mensen, onder meer bedoeld voor betere ondersteuning van slachtoffers van de toeslagenaffaire. Dat past niet in het plaatje.
Waterspeelplek Lage Bergsebos
HOEVEEL ASIELGERECHTIGDEN MOET LANSINGERLAND IN 2023 HUISVESTEN?
De overheid bepaalt elk half jaar hoeveel asielgerechtigden gemeenten een plaats moeten geven om te wonen: de taakstelling. De verdeling over gemeenten hangt af van hoeveel mensen er in een gemeente wonen. Grotere gemeenten moeten meer vergunninghouders woonruimte bieden dan kleinere gemeenten. Onlangs is de taakstelling voor de eerste helft van 2023 gepubliceerd. Voor Lansingerland komt het neer op 77 personen. Er staat dus een flinke klus voor de boeg. In 2022 ging het nog om in totaal 85 personen, in 2021 om 87 en in 2020 om 42 vluchtelingen met een verblijfsvergunning. Op basis van de huidige vluchtelingenstroom mag verwacht worden dat er in 2023 dus minstens 150 mensen zullen moeten worden gehuisvest in sociale huurwoningen. Om hoeveel huizen het concreet gaat, hangt af van de gezinssamenstelling. De grote woningnood onder spoedzoekers en jonge starters maken het, het kan niet genoeg benadrukt worden, absoluut noodzakelijk om snel flexwoningen te gaan bouwen bij het Sporthoekpad in Bergschenhoek en ook op Bleizo. Die 130 flexwoningen voor 300 mensen in Bergschenhoek zijn een druppel op de gloeiende plaat. We hopen van harte dat het college van gedeputeerde staten hieraan zal meewerken. Anders lopen wij compleet vast.
Nazomer in Lage Bergsebos
Tot slot. Aanstaande maandagavond bereidt onze fractie het raadscommissiedebat van komende dinsdagavond over de gemeentebegroting 2023-2026 voor. Donderdagavond 20 oktober is de maandelijkse raadsvergadering met daarin als belangrijke bespreekstukken de tarievenopzet voor de Afvalstoffenheffing en de normen voor kwijtschelding in het kader van het nieuwe Diftar systeem. Ook de besluitvorming over de aanbevelingen van de Rekenkamer over betaalbaar wonen staan op de agenda. De week erop is het herfstvakantie. Dan mogen we een weekje uitblazen. Mogelijk verschijnt ons weekbericht 645 niet op zaterdagmiddag 22 oktober maar pas in het begin van de vakantieweek. Heb een goede week!
Fietsenstalling station Rodenrijs
