Dit is nummer 647 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. Hierin veel aandacht voor de debatten in de raadscommissievergaderingen in de afgelopen week. In het oog sprong de plotselinge mededeling van Leefbaar 3B en WIJ Lansingerland om toch maar géén beroep aan te tekenen tegen de definitieve aanwijzing van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland om een bestemmingsplan op te stellen voor de nieuwbouw in de Driehoek Berkelse Noordpolder. Verder missen wij nog steeds een evaluatie over de uitvoering van de WMO en Participatiewet over het jaar 2021. Dat maakt het moeilijk om de wijzigingen in de Verordening Sociaal Domein voor 2023 te kunnen beoordelen. De raadscommissie Ruimte gaf definitief groen licht aan de bouw van flexwoningen voor Oekraïners en spoedzoekers bij de Sporthoeklaan in Bergschenhoek. Onze woordvoerder Nanno Scheringa benadrukte dat het gemis aan openbaar vervoer in de buurt een minpuntje is. Hij pleitte voor veilige fiets- en looproutes naar Bergschenhoek centrum. Valmir Xhemaili pleitte in de raadscommissie Samenleving om in de nieuwe Samenlevingsvisie van onze gemeente de solidaire samenleving als uitgangspunt te nemen. De WMO en de Participatiewet zijn beide neoliberale wetten, waarbij de overheid op afstand staat. Dat is niet toekomstbestendig en daar moeten we vanaf. De PvdA wil ook af van marktwerking in de zorg. De week eindigde met een bizarre brief van ons college over de aanpak energiearmoede in Lansingerland. Wat wij daarvan vinden leest u ook in dit weekbericht.
De Visch in Berkel centrum
NIEUW PERSPECTIEF VOOR BOUWEN IN BERKELSE DRIEHOEK NOORDPOLDER
Vorige week vrijdag maakten Petra Verhoef en Nanno Scheringa een wandeling in de schemer door het groen in en om de Driehoek Noordpolder. Ze waren uitgenodigd door een bewoonster van de Edelsteenwijk. Zij spraken uitgebreid over de historie en het belang van het groen voor de bewoners in de Edelsteenbuurt en de verre omgeving. De PvdA-fractie waardeert het belang van het stuk groen dat de Driehoek en omliggend groen aan de omwonenden biedt. De functie van natuur en recreatie is beslist een belangrijk thema dat grondig aan de orde moet komen bij het verdere besluitvormingsproces.
Petra en Nanno spraken met de bewoonster van de Edelsteenwijk over het groen houden van de Driehoek zelf en over het behouden van de groene doorkijk van het lint langs de Noordeindseweg naar het fietspad op de landscheiding. En over het vervolgens huizen bouwen in het gebied langs de kassen in de Noordpolder. Die grond is niet van de gemeente maar van een fonds voor bouwontwikkelingen. Helaas is het dus niet mogelijk om op korte termijn integraal naar dit grote gebied te kijken. Dat had de PvdA-fractie graag wel gedaan. Voor ons is dit de beste optie.
De fracties van Leefbaar 3B en WIJ Lansingerland stelden de raadscommissie Ruimte via een bespreekstuk voor dat de raad van Lansingerland tegen het besluit van Gedeputeerde Staten Zuid-Holland in beroep gaat bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Ook wilden zij dat het besluit zou worden opgeschort totdat er een uitspraak is op het beroep bij de Raad van State. In weekbericht 646 van vorige week gaven wij aan dit onzinnig te vinden omdat het college al in juni 2022 had aangekondigd om de planvorming Driehoek Noordpolder te zullen hervatten. Dat was de beide fracties kennelijk ontgaan. Tot onze verrassing namen beide fracties tijdens de behandeling van hun bespreekstuk in de commissievergadering onmiddellijk afstand van hun eigen voorstel om beroep aan te tekenen. Omdat een grote meerderheid van de andere fracties dit ook deed, het CDA stribbelde nog wat tegen, was in beroep gaan bij de Raad van State tegen de provinciale aanwijzing dus direct van de baan.
Voor ons was vooraf al zeker dat in beroep gaan niet verstandig is. Het zal alleen maar vertragend werken en betekent nog langer onzekerheid voor de Edelsteenbuurt en de ontwikkelaars. Er is een duidelijke juridische basis voor de aanwijzing. De Statenfracties hebben er bij hun commissievergadering in september 2022 ook geen bedenkingen over geuit. Lansingerland ligt achter met haar bijdrage aan sociale huurwoningen in de regio. Het gaat om 50 huizen extra in onze gemeente. De provincie biedt ook aan om verkeerskundige expertise te geven rond ontsluiting. En wij zullen als raad zeker daarbij niet alleen naar de wettelijke ruimtelijke eisen moeten kijken, maar ook naar de gezondheidsaspecten. De brief van de bewonerscommissie Edelsteenwijk dd. 8 november 2022 biedt daarbij zeker goede aanknopingspunten. Hun voorstel “om eens een exercitie te maken voor de Driehoek Noordpolder in het voorbereidingstraject van de invoering van de Omgevingswet”, spreekt ons aan.
Er is veelvuldig contact geweest tussen de provincie, ons vorige college en het huidige college over de Driehoek. De locatie staat al jarenlang op de 3 hectare kaart, de kaart van mogelijke plaatsen waar gebouwd kan worden. Het college heeft het steeds op die kaart willen houden. Het college stond en staat dus aan het roer en niet de provincie, zoals menig fractie deed voorkomen. Het een studielocatie noemen betekent alleen maar: we zijn nog in gesprek over het wijzigen van de bestemming. Het college heeft zowel voor als na de aanwijzing van de provincie een constructieve houding ingenomen om het democratische proces snel te laten plaatsvinden. Nu in beroep gaan tegen de aanwijzing spoort daar niet mee.
De bewoners van de Edelsteenbuurt willen dat college en raad de discussie aangaan met provincie over de Driehoek Noordpolder. Maar de brief van Gedeputeerde Staten spreekt boekdelen: “Wij verwachten dat Lansingerland snel 50 sociale huurwoningen bijbouwt”. Volgens onze fractie is het nu eerst zaak om met elkaar hier in Lansingerland in gesprek te gaan. Raad, college en omwonenden. Zo snel mogelijk.
De mensen uit de Edelsteenbuurt vragen: “Is de Driehoek Noordpolder een breekijzer om van de provincie groen licht te krijgen voor de woningbouwplannen op Bleizo-West?”
Voor de PvdA zeker niet. We willen zorgen dat de relatie tussen provincie en ons college goed blijft . Daarin past het niet om in beroep te gaan als er geen juridische grond voor is. Bleizo-West is een aparte discussie. Daar valt met de provincie nog heel wat te regelen, onder andere rond de opgave windenergie, en daarvoor is een goede verstandhouding nodig.
Een uitruil met Bleizo-West, zoals de mensen uit de Edelsteenbuurt voorstellen, ligt ook niet voor de hand. De provincie wil de huizen namelijk op korte termijn gerealiseerd zien. Wij denken dus eerder aan een uitruil met een gebied waar sneller gebouwd kan worden, permanent of flex. Dat moeten de eigenaren van de grond in de Driehoek daar natuurlijk ook kostenneutraal aan de slag kunnen. Zoiets had ons vorige college ook allang kunnen voorstellen, maar de PvdA fractie staat er in ieder geval nog steeds voor open. Wethouder Cnossen gaat nu aan de slag. Eerst wordt er door het college een plan van aanpak voor de participatie opgesteld, dan volgt de nota van uitgangspunten en vervolgens het definitieve omgevingsplan.
Nieuwe winkelhart Berkel centrum
WAAR BLIJFT DE EVALUATIE SOCIAAL DOMEIN EN PARTICIPATIEWET 2021?
Afgelopen donderdagavond boog de raadscommissie Samenleving zich over het raadsvoorstel met betrekking tot de verordening Sociaal Domein. Die verordening wordt jaarlijks aan de actualiteit aangepast en helpt afwegingen maken bij toekennen van cruciale ondersteuning, zorg en steun voor onze burgers. Woordvoerder Petra Verhoef gaf aan dat het voor de PvdA moeilijk is om de inhoud van deze verordening te beoordelen wanneer wij niet weten hoe de resultaten van de gemeente op het gebied van het Sociaal Domein in eerdere jaren waren. Tot op heden ontbreekt er nog steeds een evaluatie WMO & Participatiewet over het jaar 2021. Over het effect van bijvoorbeeld de re-integratiemaatregelen die in de verordening staan, is de raad dus niets bekend. Hoe kunnen we dan instemmen met de nieuwe verordening? Waarom is dat verslag er nog steeds niet?
Zo weten wij weinig over hoe de re-integratiemaatregelen uitpakken voor bijvoorbeeld de in Lansingerland wonende statushouders. Landelijk zien wij dat stap voor stap het aantal statushouders dat werk vindt, snel groeiende is. Dat is positief. Maar hoe zit dit in Lansingerland? En tegen welke praktische en bureaucratische problemen lopen we hier eigenlijk op? Een inburgeringstraject succesvol volgen vraagt veel van een statushouder. Voltijds werken lukt dan moeilijk, maar werken in deeltijd met een aanvulling via de Participatiewet is ook reuze ingewikkeld. Zeker wanneer de inkomsten uit werk niet vast zijn. Bovendien geeft het een enorm gedoe met de toeslagen. Door de ellenlange en onzekere periode van de voorafgaande asielprocedure raakt betaald werk verder uit beeld, en dat vinden wij ongewenst.
Wat de PvdA fractie betreft worden er op initiatief van de gemeente, samen met de statushouders en werkgevers met spoed creatieve oplossingen bedacht, om statushouders snel aan het werk te helpen. VNO-NCW en MKB Nederland staan te popelen. Zij kwamen vorige week met het initiatief “De Gouden Poort”, een centrale plek voor zij-instromers, waaronder ook statushouders, die de overstap naar de technische sector willen maken. Met baangarantie in het vooruitzicht. Petra vroeg of het college bereid is om hierover met een plan van aanpak te komen.
Haar slotvraag ging over de verplichting tot tegenprestatie die nog steeds in de verordening staat. Voor zover wij weten, wordt de verplichting tot tegenprestatie in de Participatiewet in de praktijk niet opgelegd. Althans, dat was tot en met 2020 het geval. Petra vroeg of dat nog steeds zo is en zo ja, waarom schrappen we deze bepaling dan niet?
Wethouder Leon Hoek had geen idee waarom de evaluatie Sociaal Domein en Participatiewet 2021 nog niet verschenen is. Hij zegde toe dit na te vragen. Om zelf met een plan van aanpak te komen met betrekking tot de re-integratie van statushouders, ging de wethouder te ver. Het aanbod van de PvdA om daarover een bespreekstuk te maken greep hij wel met beide handen aan.
Wethouder Hoek was in zijn vorige levens als raadslid van (eerst) PvdA en (later) WIJ Lansingerland al een verklaard tegenstander van de verplichting tot tegenprestatie. De PvdA vindt het dan ook onbegrijpelijk dat hij deze verplichting in de nieuwe verordening heeft laten staan. Wethouder Hoek nodigde de PvdA-fractie uit om de verordening op dit punt te amenderen. Petra Verhoef zegde dit toe en overweegt ook een motie om ook in Lansingerland de basisbanen te introduceren om het aan het werk te helpen van statushouders te versnellen. Zij rekent daarbij op de steun ook de CDA-fractie die de basisbaan ook in het verkiezingsprogramma heeft staan.
Nieuw appartementengebouw Alluvium
WETHOUDER HOEK VERGEET MIDDENINKOMENS BIJ AANPAK ENERGIEARMOEDE
Wethouder Leon Hoek (WIJ Lansingerland) vertelde de raadscommissie Samenleving afgelopen donderdagavond dat het college een brief naar de raad zal sturen met daarin het gemeentelijke steunpakket voor inwoners die door de hoge energieprijzen in de problemen zijn gekomen en voor wie het steunpakket van het rijk niet volstaat. Deze brief werd vrijdagmiddag door ons ontvangen en stemt ons diep teleur. De brief meldt dat het college kiest voor een generale regeling door de drempel om in aanmerking te komen voor een energietoeslag te verhogen van 120% naar 140% van de bijstandsnorm. Het gaat om een eenmalige toeslag van €800. Ook zullen de criteria om voor bijzondere bijstand in aanmerking te komen, worden versoepeld. Mensen met een energieschuld die een inkomen hebben tot 150% van het bijstandsniveau kunnen bijzondere bijstand aanvragen. En er komt een laagdrempelig hulp- en informatieloket. In totaal gaat dit pakket inclusief de uitvoeringskosten zo’n €800.000 kosten. Dekking wordt gevonden in lopende budgetten binnen het beleidsveld Participatie. Met geen woord wordt er gesproken over een noodfonds dat maatwerk moet gaan bieden voor álle inwoners in nood. Er is in het collegeverhaal zeker geen sprake van maatwerk. Middeninkomens tot €57000 vallen compleet buiten de boot. Het besluit van de wethouder wijkt volledig af van de voorstellen die wij samen met GroenLinks, CDA en ChristenUnie deden via een motie. Die we notabene terugtrokken omdat het volgens wethouder Hoek “precies zo in de aanpak staat”. Zie ook ons weekbericht 645 waarin wij pleiten voor een gemeentelijk noodfonds dat maatwerk biedt en de hele samenleving bereikt. Natuurlijk gaan wij deze brief agenderen voor de komende raadscommissie samenleving.
Nieuwbouw 3B-Wonen in Bernhardlaan Berkel centrum
BESTRIJDING ENERGIEARMOEDE IN DE TUINBOUWSECTOR
Boeren en tuinders kunnen vanaf 1 november hetzelfde maximumbedrag ontvangen voor de tegemoetkoming in de energiekosten (TEK) als andere mkb’s. Dat betekent dat per agrarisch bedrijf ook maximaal €160.000 beschikbaar is. Dit meldde afgelopen week het vakblad Nieuwe Oogst. Ondernemers komen voor de steunmaatregelen in aanmerking als minstens 7 procent van hun omzet opgaat aan energie. Dat was eerst 12,5 procent. De TEK is bedoeld voor bedrijven tot 250 werknemers. Naast de kostendrempel moeten zij een jaarlijks verbruik halen van 5.000 kubieke meter gas of 50.000 kilowattuur elektriciteit. Naar schatting zo’n 41.000 bedrijven die veel energie verbruiken, bijvoorbeeld tuinders en bakkers, zullen ervan kunnen profiteren.
Per bedrijf is maximaal dus €160.000 beschikbaar. De totale kosten van de regeling worden nu geschat op €1,65 miljard. De Europese Commissie heeft onlangs bepaald dat land- en tuinbouwbedrijven een vergoeding van maximaal €250.000 per bedrijf kunnen krijgen ter compensatie van de gevolgen van de oorlog in Oekraïne. LTO is blij met de nieuwe toegangsdrempel van de regeling, maar vindt de verhoging van €62.000 naar €160.000 niet voldoende. Het EU-steunkader biedt wel degelijk meer ruimte die omringende landen wel nemen, maar Nederland niet. Het plafond moet daarom verder omhoog, vindt LTO: “Binnen het eerder gecommuniceerde budget van €3,1 miljard is nog voldoende ruimte om het maximale subsidieplafond verder te verhogen naar minimaal €500.000”. Goed trouwens dat burgemeester Pieter van de Stadt het deze week in de Telegraaf opnam voor noodlijdende glastuinbouwbedrijven.
Nieuwbouw Berkel centrum
EIGEN BIJDRAGE WMO WORDT GELUKKIG WEER INKOMENSAFHANKELIJK
Huishoudens met een inkomen boven 185 procent van het sociaal minimum gaan vanaf 2025 een hogere eigen bijdrage betalen voor huishoudelijke hulp, zo staat in het wetsvoorstel dat op korte termijn gepubliceerd wordt. Dat berichtte Binnenlands Bestuur afgelopen week. Het in 2019 ingevoerde abonnementstarief – iedereen betaalt nu €19 per maand, ongeacht de financiële draagkracht – heeft geleid tot een forse groei van het aantal aanvragers van huishoudelijke hulp. ‘Daarbij valt op dat met name onder hogere inkomensgroepen de procentuele groei fors is’, aldus VWS-staatssecretaris Van Ooijen in een persbericht. ‘Dit leidt ertoe dat de toegankelijkheid van Wmo-voorzieningen onder druk komt te staan voor juist inwoners in een kwetsbare financiële of persoonlijke situatie.’ Een hogere eigen bijdrage voor mensen die dat kunnen betalen maakt de Wmo-dienst volgens de staatssecretaris ‘eerlijker’.
De kosten van de WMO zijn sinds de invoering ervan fors gestegen. De Volkskrant meldt dat in 2017 de overheid 938.000 euro uitgaf aan huishoudelijke hulp. In 2021 was dat 1.4 miljard euro. In totaal stegen de kosten van de WMO van 2.8 miljard in 2017 naar 3.7 miljard in 2021. Dat jaar maakten 1.2 miljoen mensen gebruik van hulp via de WMO.
Voor de meeste huishoudens betekent de invoering van een inkomensafhankelijke eigen bijdrage overigens dat zij gewoon €19 per maand blijven betalen. ‘Bij huishoudens met een inkomen boven 185% van het sociaal minimum (€3250 bruto voor gehuwden en €2342 bruto voor alleenstaanden) zal de eigen bijdrage geleidelijk stijgen naarmate het inkomen hoger wordt’, aldus het persbericht. ‘Voor een huishouden met een inkomen van €1000 boven dat grensbedrag zal de maandelijkse eigen bijdrage circa € 6,70 hoger zijn. Vanaf een inkomen van circa € 66.000 gaat de maximum eigen bijdrage gelden van € 255 per maand. Deze bedragen kunnen mogelijk nog wel veranderen op basis van de indexatie.
Eerder werd al in het Integraal Zorgakkoord afgesproken dat gemeenten €110 miljoen extra ontvangen voor Wmo-voorzieningen. Dat zal echter pas gebeuren in 2025, terwijl veel gemeenten nu veel problemen ondervinden door het grote beroep op de huishoudelijke hulp.
De PvdA fractie vindt dit een goed besluit. We zijn wel benieuwd hoe de eigen bijdrage regeling in de praktijk precies gaat uitpakken. De run op goedkope WMO-voorzieningen door mensen die de kosten van huishoudelijke hulp en woningaanpassing best zelf kunnen betalen, was ons van meet af aan een doorn in het oog. De grens van 185% die nu getrokken wordt om voor het abonnementstarief in aanmerking te blijven komen, lijkt op het eerste gezicht redelijk. Zeker wanneer je het vergelijkt met andere voorzieningen die veel lagere percentages hanteren. Dan is 120% of 130% van het sociaal minimum vaak het matje.
Brug in Berkelse dijkje
Tot slot: Komende week verschijnt het eindproduct van het door RTHA geïnitieerde participatietraject dat vooraf gaat aan de eigenlijke aanvraag door de luchthaven van een nieuw Luchthavenbesluit. Het kabinet moet hier vervolgens over beslissen. De reactie van de raad van eind juni 2022 op het hieraan voorafgaande voorlopige pakket participatietraject (VVP) staat in ons weekbericht 633. Verder is het een relatief rustige politieke week. Heb een goede week!
‘Theater Floddertje’ AMG Schmidtpark
Skatebaan AMG Schmidtpark