Betaalbaar wonen en corona als rode draad
Traditiegetrouw publiceren wij aan het begin van het zomerreces een overzicht van wat wij het eerste half jaar gedaan en bereikt hebben. Wat de belangrijkste ontwikkelingen in de periode januari-juli 2020 waren, staat in het onderstaande verhaal. Natuurlijk met een aantal foto’s van het afgelopen half jaar.
BEWOGEN EERSTE HALF JAAR 2020
Toen onze fractie in februari 2020 de PvdA Top 10 prioriteiten voor de rest van deze bestuursperiode publiceerde, konden wij niet vermoeden dat de wereld er een maand later heel anders uit zou zien. De coronacrisis liet ook Lansingerland niet ongemoeid. Onze fractie leeft mee met hen die geliefden verloren of die nog steeds kampen met de naweeën van hun ziekte. Vele bedrijven en hun medewerkers kwamen in acute problemen. Ook de lokale economie liep forse klappen op. Gelukkig kwam de rijksoverheid direct met compensatieprogramma’s om de ergste ellende te verlichten. Nu begint er een spannende fase waarin duidelijk moet worden hoe snel onze economie zich zal herstellen en hopelijk ook duurzamer zal worden. Het college deed van meet af aan zijn best om de gevolgen van de coronacrisis dichtbij huis op te vangen. De raad stelde direct een budget beschikbaar om de extra kosten op te vangen. Maar de onzekerheid voor het tweede half jaar van 2020 blijft. De terugkomst van het virus in het najaar is reële zorg. De noodzaak om 1.5 meter afstand te houden blijft. Onze fractie maakt zich zorgen over zwaar getroffen sectoren zoals de horeca en de kunst en cultuur. De positie van vele flexwerkers en zzp’ers is nijpend. De werkgelegenheid moet crisis-proof gemaakt worden.
De uitbraak van corona had gevolgen voor het functioneren van de raad. De laatste normale bijeenkomst was de die van commissie Samenleving op dinsdag 12 maart. Sindsdien zijn de raadscommissies en de gemeenteraad niet meer fysiek bijeen geweest. Sinds de raadsvergadering van 22 april vergaderen de raadscommissies en de raad via video-meetings. Een goede noodoplossing maar het blijft behelpen. De PvdA-fractie mist het directe contact met andere fracties en de levendigheid en sfeer van het fysieke vergaderen in de raadszaal. Wij hopen dat, net als in andere gemeenten zoals Zoetermeer en Rotterdam, er vanaf september weer echt vergaderd kan worden. Misschien vanwege de 1.5 meter bepaling nog niet in de raadszaal maar in een andere locatie die voldoende ruimte biedt.
Onze fractie wil nog dit najaar een door de raad georganiseerd breed maatschappelijk debat over de gevolgen van corona voor inwoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties. De raad heeft zich achter dit idee geschaard. Aan de voorbereiding wordt momenteel gewerkt.
Verdrietig was het overlijden in juni van ons actieve partijlid Jan Fraterman. Jan was, samen met zijn echtgenote Joke, tientallen jaren lang een zeer actief lid in onze partij. Eerst voor de PvdA afdeling in Bleiswijk, zijn woonplaats, en sinds de herindeling in 2007 voor de PvdA Lansingerland. Op Jan konden wij als partij altijd een beroep doen. Fractie en bestuur van de PvdA Lansingerland zullen Jan ontzettend missen.
Dit voorjaar besloot Sam de Groot onze fractie wegens drukke werkzaamheden vaarwel te zeggen. Sam was sinds 2010 als gemeenteraadslid en als lid van de raadscommissies actief. Onze fractie heeft veel bewondering voor de manier waarop Sam het raads- en commissiewerk heeft verricht: scherp in het debat, analytisch sterk, met een prachtig gevoel voor understatement en met veel passie voor het sociaaldemocratische verhaal. De fractie bestaat nu uit Petra Verhoef, Valmir Xhemaili en Hamid Azzouzi.
ONZE TOP 10 PRIORITEITEN BLIJVEN HET RODE KOMPAS
In februari 2020 formuleerden wij onze Top 10 prioriteiten voor de resterende bestuursperiode. Het gaat om: “sneller & betaalbaar bouwen, voor iedereen betaalbare duurzaamheid, geen arme kinderen meer, basisbanen ook in Lansingerland, gratis openbaar vervoer voor alle AOW-gerechtigden, grotere verkeersveiligheid, ook Lansingerland wordt Regenboog gemeente, infrastructuur voor fiets en openbaar vervoer moet nog beter, beschikbare en toegankelijke zorg en, als laatste, een fijne gemeente om te wonen en te werken”. Deze prioriteiten waren natuurlijk ook in coronatijd het sociaaldemocratische kompas waarop wij bleven koersen. Aan de hand van deze prioriteiten vatten wij kort samen wat onze fractie in het eerste half jaar heeft gedaan.
Het overzicht van Top 10 prioriteiten is na te lezen op:
https://lansingerland.pvda.nl/nieuws/weekbericht-pvda-fractie-8-t-m-14-februari-2020/
SNELLLER EN BETAALBAAR BOUWEN
De PvdA nieuwjaarsreceptie in januari stond in het teken van sneller en betaalbaar bouwen. Sprekers waren Anne Koning, de gedeputeerde die bouwen in haar portefeuille heeft, de directeur van 3B Wonen Hanneke Vliet Vlieland en onze fractievoorzitter Petra Verhoef. Zo lieten wij zien dat sneller en betaalbaar bouwen de hoogste prioriteit heeft.
Veel aandacht was het afgelopen half jaar gericht op de ontwikkeling van Wilderszijde. Eind juni stelde de raad het Masterplan voor deze nieuwe wijk vast. Wat de PvdA betreft worden er minstens 3000 woningen gebouwd maar of dit gaat lukken, staat nog niet vast. Doorbraak is dat er 50% betaalbaar wordt gebouwd waarvan 25% sociale huur en 25% middeldure koop- en huurwoningen. Ons amendement om in ieder geval 750 sociale huurwoningen te gaan bouwen, mocht het aantal van 3000 woningen niet gehaald worden, kreeg geen meerderheid in de raad. Het gevaar dreigt nu dat het totaal aantal sociale huurwoningen in Lansingerland verder daalt onder de toch al lage 18.6%. Wilderszijde is als zogenaamde versnellingslocatie volop in de race voor een rijksbijdrage van 19 miljoen ten behoeve van de ontwikkeling van deze nieuwe wijk. In oktober moet duidelijk worden of onze gemeente die krijgt. In totaal is 1 miljard beschikbaar die via verschillende tranches worden uitgekeerd. In 2022 kan vervolgens met de bouw begonnen worden.
Natuurlijk moet deze nieuwe wijk een derde bushalte langs de ZoRo-baan krijgen. Een perfecte locatie is op de hoek van de Wildersekade en deze busbaan. Dichtbij de nieuwe wijk Plan Waal en Rodenrijsevelden en de bestaande wijk Rodenrijsezoom.
Het college wil de komende jaren nog 4000-7000 huizen bouwen waarvan dus 3000 op Wilderszijde. Voor een verder verdichten van deze wijk voelt de raad helaas niet. De andere 7 bouwlocaties die er nog zijn: Berkel centrum, Berkel Westpolder, Berkel Noordpolder, Bergschenhoek Hoeksekade, Bleiswijk Merenweg, Bleiswijk station en Bleiswijk Heulslootweg. Wat de PvdA betreft worden het er gezien de woningnood écht totaal 7000 waarvan 50% sociaal en betaalbaar. Wanneer alles klaar is zal onze gemeente zo’n 85.000-90.000 inwoners tellen. Dit vraagt om een stevige uitbreiding van het niveau van voorzieningen. Denk ook maar aan goede huisvesting voor de arbeidsmigranten die gaan werken in de nieuwe distributiecentra langs de A12, nieuwbouw van scholen en van sportaccommodaties.
VOOR IEDEREEN BETAALBARE DUURZAAMHEID
Het bleef de afgelopen maanden, op de Uitvoeringsagenda Duurzaamheid van januari na, nog al stil als het gaat om de door de raad in 2019 vastgestelde duurzaamheidsagenda. Wel was er een belangrijke wisseling van wethouders. CDA wethouder Albert Abee zocht begin dit jaar zijn heil in de gemeente Westland en werd opgevolgd door Jan-Willem van den Beukel. Die ging fris van start. Het college koos er vanwege corona aanvankelijk voor om de ontwikkeling van het duurzaamheidsprogramma tijdelijk stop te zetten maar kort geleden is het gelukkig toch weer opgestart. Er ligt sinds medio vorig jaar een ambitieus uitvoeringsprogramma waarin ook speciale aandacht is voor onze inwoners die nauwelijks tot geen geld hebben om bijvoorbeeld de kosten van verduurzaming van hun woning te betalen.
In juni stond de Regionale Energie Strategie (RES) op de raadsagenda. De RES is een instrument om te komen tot regionale keuzes en samenwerking voor onder andere de opwekking van duurzame elektriciteit en een goede energie-infrastructuur. Het omvat de strategie die de RES-regio hanteert om lokale en regionale energiedoelstellingen te bepalen en te halen, met 2030 als horizon en een doorkijk naar 2050. Vooralsnog is de aansluiting van huishoudens en bedrijven op een gezamenlijk regionaal warmtebedrijf en een warmterotonde nog een groot probleem. Keer op keer vroeg onze fractie hier aandacht voor.
Dit voorjaar verscheen het concept van de nieuwe luchtvaartnota. Onze fractie vindt dat de luchtvaart duurzaam zal zijn of niet zal zijn. Niet pas in 2070 moet de luchtvaart CO2 neutraal zijn maar al in 2050. Dit vraagt om stevige sturing van rijkswege in de broodnodige innovatie van de luchtvaart. Rotterdam The Hague Airport moet hiervoor proeftuin worden.
GEEN ARME KINDEREN MEER
De coronacrisis maakte de kwetsbaarheid van mensen die in armoede leven nog eens extra duidelijk. Kleine woningen, geen tuin, geen geld om een laptop voor school te kopen en als ouder soms niet in staat zijn om kinderen bij hun aan huis gebonden schoolwerk te helpen. En nog minder kans op een betaalde baan die bestaanszekerheid biedt.
In het welvarende Lansingerland blijft het aantal arme kinderen stabiel: 4.5%. Zoals bekend probeert onze fractie al jaren lang het college er toe te bewegen om alle arme kinderen in Lansingerland in beeld te krijgen. Het gaat om ongeveer 800 kinderen die lang niet allemaal bij de gemeente bekend zijn. Er zit nu eindelijk beweging in. Wat de PvdA betreft moet binnen twee jaar minstens 70% van deze doelgroep in beeld zijn zodat zij kunnen profiteren van ondersteuningsprogramma’s zoals die van de stichting Leergeld en het sport- en cultuurfonds. In Metropoolregio verband wordt de mogelijkheid bekeken om alle arme kinderen gratis met het OV te laten reizen.
BASISBANEN OOK IN LANSINGERLAND
Het is niet het gebrek aan inkomen, maar het gebrek aan zinvol werk, dat leidt tot een steeds groter wordende tegenstelling tussen mensen met diploma en werk, en mensen zonder diploma en slechts incidenteel of geen werk. Daarom moeten we werken naar een sociaal zekerheidsstelsel dat niet alleen focust op de bescherming van inkomen, maar ook op de bescherming van werk. Gemeentes zoals Rotterdam en Groningen experimenteren inmiddels met deze zogenaamde basisbanen. De coronacrisis maakt bestaanszekerheid via goed werk extra belangrijk.
De PvdA fractie is er een voorstander van om deze banen ook in Lansingerland te introduceren. Na het zomerreces zal onze fractie dit thema via een bespreekstuk agenderen in de raadscommissie Samenleving.
GRATIS OPENBAAR VERVOER VOOR ALLE AOW GERECHTIGDEN
Gratis openbaar vervoer voor alle AOW gerechtigden op het RET-net gaat er in Lansingerland voorlopig niet komen. Wel is er een meerderheid in de raad die vanaf 2021 gratis OV wil voor ouderen met een inkomen tot 120% van het bestaansminimum. Het college moet dit regelen in de nieuwe meerjarenbegroting 2021-2025 want er zal dit jaar -helaas- geen Kaderbrief verschijnen. Onze fractie gaat er vanuit dat dit inderdaad financieel geregeld gaat worden en dat de gemeentefinanciën geen roet in het eten gaan gooien. Dit geldt bijvoorbeeld ook voor de financiering van het duurzame onderhoudsprogramma voor de openbare ruimte en de investeringen in gebouwen voor het primair onderwijs. Lansingerland zit nog steeds goed bij kas. De begroting is nog steeds sluitend en, inclusief de Eneco gelden, telt de algemene reserve zo’n 200 miljoen euro.
GROTERE VERKEERSVEILIGHEID
Het college van Lansingerland werkt momenteel aan een nieuwe versie van de Mobiliteitsnota. Door corona is dit vertraagd. Deze nota bevat onder andere een analyse van de huidige en te verwachten verkeersstromen en ook nieuwe maatregelen om in de huidige knelpunten te voorzien. Een probleem is de snelle toename van het fiets- en scooterverkeer en de enorme verscheidenheid aan type fietsen en scooters. Op vaak smalle fietspaden proberen langzame, snellere en supersnelle fietsers en scooterrijders hun weg te vinden. De aloude stadsfiets van 15 km concurreert met de eigentijdse Speed-Pedelec van 40 km per uur. De PvdA-fractie is voorstander van onderzoek om de maximumsnelheid op alle gebiedsontsluitingswegen terug te brengen naar 30 km. De traditionele fietspaden worden dan uitsluitend bedoeld voor fietsers met een snelheid tot 25 km. De huidige autowegen krijgen een dubbele bestemming: auto’s en fietsers/scooters die harder dan 25 km kunnen rijden. Wij zullen hier bij het debat over de Mobiliteitsnota op terug komen.
Wij blijven ons zorgen maken over de verkeersveiligheid op de N209. In 2019 organiseerden wij hierover een debat. Het is erg stil over de bouw van een fietstunnel ter hoogte van Bleiswijk, over de aanleg van geluidsschermen en de verlaging van de maximum snelheid. Wij houden ons hart vast wanneer de grote distributiecentra langs de A12 klaar zijn. Met de komst van de aansluitende A16 Rotterdam wordt de N209 nog drukker en gevaarlijker. Natuurlijk gaan wij hierop weer actie ondernemen.
OOK LANSINGERLAND WORDT REGENBOOG GEMEENTE
In 2021 moet het er wat de PvdA-fractie betreft echt van komen: de gemeente Lansingerland sluit zich aan bij de Nederlandse gemeenten die LHBTI-beleid hoog in het vaandel hebben staan. Tot op heden is er alleen nog maar de jaarlijkse vlagceremonie op Coming-Outday in oktober en de Regenboogoversteek in de Berkelse Herenstraat. In 2021 zal onze fractie de toetreding van Lansingerland tot de Regenboog gemeenten op de raadsagenda zetten.
INFRASTRUCTUUR VOOR FIETS EN OPENBAAR VERVOER MOET NOG BETER
Het stationsplein bij Metro station Rodenrijs krijgt een grote opknapbeurt. Er komt een bewaakte fietsenstalling, extra auto parkeerplekken en het busstation wordt verbeterd. In 2021 zal het keerspoor bij Pijnacker Zuid voor Metrolijn E eindelijk klaar zijn. Dan is het mogelijk om de frequentie in de spits te verhogen tot één metro per 5 minuten. Er moet een fietstunnel bij de N209 Bleiswijk komen en de veiligheid van de nieuwe rotondes langs de Klapwijkseweg en Boterdorpseweg moet worden geëvalueerd. En natuurlijk komt er wat de PvdA betreft een derde ZoRo-bushalte bij de Wildersekade.
BESCHIKBARE EN TOEGANKELIJKE ZORG
Het was tijdens de eerste helft van 2020 betrekkelijk stil op het WMO front. Het college presenteerde het WMO jaaroverzicht 2019 waarin onze fractie zich goed kon vinden. Onze fractie constateerde dat er grote druk ontstaat op vier punten: op het passend woonaanbod, op de cliënt zelf, op de financiën en op de vrijwilligers. Onze zorg is dat het Sociaal Domein in Lansingerland voor een groot deel leunt op het informele circuit, zoals de vrijwilligers van bijv. Vluchtelingenwerk en van Humanitas. Sterker nog: soms is de kennis, ervaring en inzet onder de vrijwilligers groter dan onder de professionals. We vinden het zorgwekkend dat er geen formele evaluatie of onderzoek plaats heeft gevonden naar de werkdruk bij de vrijwilligers van de maatschappelijke organisaties. Wel wordt er op basis van accountgesprekken met de maatschappelijke partners geprobeerd om te voorkomen dat te zware of te complexe problematiek te lang of onterecht bij vrijwilligers blijft. Daar is onlangs een ‘menukaart’ (doelen, frequentie, duur van ondersteuning die je als vrijwilliger verwacht wordt te geven aan cliënten). Wij vroegen de wethouder of ze toch bereid is om een evaluatie te doen naar de ervaren werkdruk. Uiteindelijke zegde ze toe. Wij houden dit in de gaten.
EEN FIJNE GEMEENTE OM TE WONEN EN TE WERKEN
Dit laatste actiepunt vormt de rode lijn in ons verhaal. Lansingerland moet een gemeente zijn waar iedereen zich thuis kan voelen. Een inclusieve gemeente waar vluchtelingen zich welkom voelen, waar voldoende huizen zijn voor arm en rijk, er ruimte voor sportaccommodaties en groen is, het bedrijfsleven duurzaam en sterk is, LHBTI’s zich welkom voelen en het aanbod aan OV, fietspaden en wegen veilig en snel is. Een trotse, duurzame sociale en groene gemeente in het hart van Holland en natuurlijk ook met voldoende bestaanszekerheid voor het openbaar onderwijs in Bleiswijk waar wij ons in juli hard voor maakten.
