Dit is nummer 629 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. Het was een vakantieweek met weinig politiek nieuws. Toch zaten wij niet stil. We zaten om de tafel met vertegenwoordigers van de BTV voor overleg over het Voorlopig Pakket Participatietraject (VPP) waarover wij in ons weekbericht van vorige week al uitvoerig berichtten. We vatten in dit weekbericht nog kort samen hoe wij kijken naar de raadscommissievergadering van woensdag 18 mei, wanneer het VPP op de agenda staat ter consultatie. Verder meldde formateur Ewald van Vliet deze week dat de fracties van WIJ, Leefbaar 3B, D66 en ChristenUnie constructief met elkaar in onderhandeling zijn over een nieuwe coalitie. Zij boeken goede vorderingen maar er is nog meer tijd nodig op het vlak van de financiën. Onze fractie kan zich voorstellen dat bijvoorbeeld het jongerenbeleid een forse financiële impuls moet krijgen. Onze aandachtspunten voor jongeren noemden we al in WEEKBERICHT PVDA LANSINGERLAND 9 T/M 15 APRIL 2022 – PvdA Lansingerland. Datzelfde geldt voor een klimaatneutraal Lansingerland en betere burgerparticipatie. Ook daar hangt een prijskaartje aan. In dit nieuwe weekbericht zetten wij ook de door onze fractie gewenste weg naar een klimaatneutrale glastuinbouw op een rij.
Metro bij Polderweg bij Westpolder
VOORBEREIDING VERGADERING OVER VPP OP 18 MEI
Doel van het Voorlopig Pakket Participatietraject (VPP) Rotterdam The Hague Airport (RTHA) is om de deelnemers in het participatietraject in staat te stellen om hun eigen achterban te consulteren in de maanden april en mei 2022. Deze gesprekken vormen vervolgens de input voor de laatste dialoogronde in juni 2022. Voor de leden van de gemeenteraad doet het college van Lansingerland en hun ambtelijke ondersteuning mee aan het participatietraject. Wat de PvdA-fractie betreft wordt de raadscommissievergadering van woensdag 18 mei gebruikt om de vragen, opmerkingen en suggesties van de raadsfracties te verzamelen om zo input te leveren aan het college voor de laatste dialoogronde. De agenda voor deze vergadering spreekt trouwens uitdrukkelijk van ‘consultatie’. Wat ons betreft gaat het dus nog niet om standpunten van de fracties. Die komen pas aan de orde in september, wanneer het definitieve pakket van het participatietraject verschijnt en de raad vervolgens via een zienswijze zal reageren tijdens het daarop volgende formele aanvraagtraject voor het luchthavenbesluit RTHA.
Gele Groenzoom
SNEL OP WEG NAAR EEN KLIMAATNEUTRALE GLASTUINBOUW
Om Lansingerland klimaatneutraal te krijgen moet er in de glastuinbouwsector nog veel gebeuren. Voor de teelten in de kassen zijn CO2, warmte, gewasbeschermingsmiddelen en ook licht nodig. Net als voor de industrie, wegvervoer en luchtvaart zijn ingrijpende wijzigingen nodig om het voortbestaan van deze sector voor de toekomst veilig te stellen. Ook voor de glastuinbouw geldt, net als voor de luchtvaart, het transport en de grote industrie dat zij duurzaam zal zijn of niet zal zijn.
Over CO2: De noodzaak om glastuinbouw in een hoog tempo te verduurzamen gaat hand in hand met de verduurzaming van de beide andere mainports in onze regio: Mainport Rotterdam en Airport RTHA. Beide mainports zijn nu nog zwaar fossielgedreven. Onze regio kent gelukkig een grote drive om te willen innoveren als het om klimaatneutraliteit gaat. Dat geldt zowel voor het bedrijfsleven, kennisinstituten en belangenorganisaties als voor intensief faciliterende overheden (subsidies, ruimtelijke ontwikkeling, kennis bij elkaar brengen in communities). Regionaal breed innoveren in duurzaamheid in onze mainports vindt de PvdA-fractie een belangrijke ontwikkeling.
Voor de groei van planten is CO2 een onontbeerlijke grondstof. De CO2 uit de lucht wordt in de kassen omgezet in groenten, bloemen en potplanten. Het overgrote deel van de CO2 die gedoseerd wordt in kassen komt van de verbranding van aardgas in ketels en warmtekrachtkoppelingen. In een klimaatneutrale glastuinbouw zonder aardgas moet deze CO2 uit andere bronnen komen. Nu wordt al CO2 geleverd via het OCAP-netwerk of in vloeibare vorm met vrachtwagens, maar de leveringszekerheid is geregeld een probleem. Het is noodzakelijk deze CO2-voorziening verder uit te breiden, zodat een klimaatneutrale glastuinbouw mogelijk wordt. Naast uitbreiding van met name de huidige bronnen van OCAP, liggen er vooral kansen bij CO2-afvangst uit de rookgassen van afvalenergiecentrales. Andere opties zijn CO2 die vrijkomt bij de opwerking van biogas naar groen gas, CO2 uit houtstookinstallaties, uit andere industrieën en op termijn ook CO2-afvangst uit buitenlucht. Om de benodigde CO2-voorziening mogelijk te maken is doorontwikkeling van afvangtechnologie en financiële ondersteuning daarvan vereist.
Onze conclusie is dat door energiebesparing en door toepassing van aardwarmte en restwarmte er in de toekomst dus minder aardgas wordt verstookt. De beschikbaarheid van CO2 voor gebruik in de kassen wordt hierdoor ook flink minder. Daarom zijn alternatieven noodzakelijk.
Over warmte en licht: Er wordt gewerkt aan een aftakking van de restwarmteleiding bij Delft in de richting van glastuinbouwbedrijven in Pijnacker en Lansingerland. Ook aardwarmte is een interessant alternatief voor verwarming van de kas. Interessant zijn de zonnepanelen op kassen. Waarschijnlijk heb je hier een nieuw type zonnepaneel voor de kas voor nodig dat zowel elektriciteit produceert maar ook licht doorlaat.
We komen nu in de wereld van de innovaties waarin overheden financieel moeten bijspringen om de eerste fase van deze innovaties mogelijk te maken of voor de aanleg van infrastructuur zorg te dragen. Veel van deze alternatieven worden momenteel grondig onderzocht. Technisch zijn ze allemaal haalbaar maar er moet wel een gemeenschappelijke schaal/normering gevonden worden om investeringen financieel aantrekkelijk te maken.
Al deze innovaties hebben transitietijd nodig. Tussen nu en 20 jaar moet het mogelijk zijn om de gehele glastuinbouw 100% stap voor stap klimaatneutraal te laten zijn. De tuinbouw kan dan ook een mogelijke elektriciteitsproducent worden. De PvdA-fractie is blij dat er pas geleden €200 miljoen beschikbaar is gekomen uit het nationale Groeifonds om duurzame innovaties in de glastuinbouw mogelijk te maken. Dit bedrag kan met name ingezet worden in de infrastructuur ten behoeve van de inzet van restwarmte en aardwarmte.
Bergboezem in het voorjaar
Duurzame innovatie onder druk: Glastuinbouw Nederland constateerde afgelopen week dat “Alle operationele duurzame projecten op dit moment op het spel staan. Door koppeling aan de gasprijs, stoppen subsidies bij hoge gasprijzen. Blijft die koppeling gehandhaafd, dan staken in 2023 tientallen duurzame projecten, gaan bedrijven terug op het verbruik van gas en neemt het gasverbruik jaarlijks met ruim 340 miljoen kuub toe. Ontkoppeling van gasprijs aan subsidie kan dat voorkomen. We willen geen stap terug in de energietransitie, de glastuinbouw wil juist met volle kracht vóóruit”.
Voor Glastuinbouw Nederland is een versnelde transitie desondanks toch mogelijk. “De glastuinbouw wil en kan de nationale energietransitie een impuls geven. Binnen vijf jaar is het jaarlijkse Nederlands aardgasverbruik te reduceren met in totaal ruim 900 miljoen kuub. Deze snelle reductie, vergelijkbaar met het jaarverbruik van ruim 750.000 huishoudens, is buitengewoon voor Nederland. De Oekraïnecrisis benadrukt de urgentie om minder afhankelijk te zijn van (Russisch) gas. Dit plan draagt daaraan bij en vermindert binnen vijf jaar de CO2-uitstoot met ruim 1,6 megaton per jaar. Het brengt realisatie van de Nederlandse bijdrage aan het Parijs-akkoord en de doelen van de Europese Green Deal binnen bereik. De glastuinbouwsector roept overheid en partners dan ook op om samen met ons te investeren om de versnelling te realiseren”.
Kassen bij Polderweg
Lichthinder: Ondanks bestaande regelgeving wordt er nog steeds geklaagd over de lichthinder die kassen ’s nachts veroorzaken. Het wordt op sommige plekken nooit donker. Afscherming van kassen lukt kennelijk niet altijd. Innovaties waarin met veel minder licht kan worden geteeld kunnen een oplossing zijn. Wageningen Universiteit Research is hier al mee bezig bijvoorbeeld bij de teelt van tomaten. Wellicht wordt telen in gesloten ‘fabrieken’ een alternatief.
Gewasbescherming: Met Koppert Biological Systems heeft Lansingerland een wereldwijd werkende innovator op het gebied van gewasbescherming in huis. Duurzamer kan het niet. Er is samenwerking mogelijk tussen Rotterdam The Hague Innovation Airport en Koppert met betrekking tot de inzet van drones die voor de minutieuze toediening van gewasbeschermingsmiddelen zorgdragen. Koppert is ook betrokken bij de ontwikkeling van niet-fossiele vliegtuigbrandstoffen.
Producten: Een andere cross-over tussen de land- en tuinbouw en bijvoorbeeld de luchtvaartsector is de ontwikkeling van lichtgewicht vezels voor de bekleding van het interieur van de vliegtuigcabines. Airbus France werkt hieraan. Hoe lichter de vliegtuigen, des te minder kerosinegebruik noodzakelijk is. De nieuwe Airbus die Transavia inzet gebruikt al 20% minder kerosine.
Kwaliteit oppervlaktewater: Met de emissie van vervuild water door de glastuinbouw gaat het de goede kant op. Het oppervlaktewater wordt steeds minder verontreinigd door gewasbeschermingsmiddelen en meststoffen. In 2027 moet deze uitstoot teruggebracht zijn tot nul. Industrieel ecoloog Jim van Ruijven, onderzoeker Water en Emissies bij de WUR Glastuinbouw, liet ons zien welke grote stappen er in het afgelopen decennium door tuinders zijn gemaakt. “De laatste loodjes zijn het zwaarst maar zoals het er nu uitziet, gaat de glastuinbouw de nul-emissie in 2027 echt halen. Zo voldoet onze regio aan de Europese en nationale Kaderrichtlijnen voor water”. Zie: https://lansingerland.pvda.nl/nieuws/weekbericht-pvda-fractie-12-t-m-18-sept-2020/
Conclusie: Alle krachten zijn gebundeld voor duurzame innovatie. Kennis en kunde is er in Nederland voldoende. Samenwerken via communities gebeurt voortvarend in onze regio en daarmee worden ook lessen geleerd voor duurzaamheid voor de hele wereld. Onze fractie volgt de directe en unieke samenwerking tussen de drie mainports in de regio met interesse. Het is goed dat de nieuwe raad zich goed laat informeren door deze sector over wat er allemaal speelt als het om CO2-neutraliteit gaat. Daarbij hoort ook nadenken over hoe de gemeente deze innovatiekracht kan faciliteren. In WEEKBERICHT PVDA LANSINGERLAND 2 T/M 8 APRIL 2022 – PvdA Lansingerland constateerden wij al dat ondernemend Lansingerland veel meer politieke aandacht verdient.
Op de grens van Pijnacker en Berkel
Tot slot: Volgende week neemt onze fractie een weekje verlof. Het is meireces en het is goed om op te laden voor de periode tot de zomervakantie. Weekbericht 630 verschijnt dus pas op zaterdag 14 mei. Tot dan!
Voorjaar bij de Bergboezem
Laatste fase nieuwbouw Westpolder bij ’t Manneke