Dit is nummer 626 van de weekberichten van de PvdA-fractie in Lansingerland. In dit weekbericht zetten wij de uitdagingen voor de samenwerking tussen ondernemend Lansingerland en onze gemeente op een rijtje, constateren wij opnieuw dat mensen die langdurig op bijstand zijn aangewezen kansloos zijn op de reguliere arbeidsmarkt en informeren wij de lezers over onze kersverse fractie met vijf leden. Ook is er nieuws over het standpunt van het college over de aanwijzing van de provincie om te gaan bouwen in de Berkelse Driehoek Noordpolder. En verder werd deze week bekend dat de fracties van WIJ Lansingerland, Leefbaar 3B, D66 en ChristenUnie gaan proberen om samen een nieuw college te vormen, onder leiding van formateur Ewald van Vliet. De 33 raadsleden hadden vrijdag en zaterdagochtend een retraite in Noordwijk en staan klaar om met zijn allen aan de slag te gaan voor de hele Lansingerlandse bevolking. Samen met de duo-raadsleden natuurlijk.
Parkzoom 1 Bergschenhoek
GEMEENTE EN PROVINCIE MOETEN SNEL OM DE TAFEL OVER DRIEHOEK
Op 17 maart 2022, de dag na de gemeenteraadsverkiezingen, berichtte het college van Gedeputeerde Staten van de provincie Zuid-Holland middels een brief aan de gemeenteraad van Lansingerland over het voornemen om een zogenoemde proactieve aanwijzing te geven om het bestemmingsplan voor de Driehoek Noordpolder binnen een jaar vast te stellen en op deze plek versneld minimaal 50 sociale huurwoningen te gaan bouwen. Tegen deze ontwerp-aanwijzing kan in een periode van 6 weken na 14 maart een zienswijze worden ingediend door belanghebbenden. Gedurende deze periode gaan Gedeputeerde Staten in gesprek met het college om te horen wat de eventuele belemmeringen zijn om de bouw in de Driehoek Noordpolder te realiseren.
Heeft de provincie Zuid-Holland over deze locatie iets te zeggen? Zeker, want de Driehoek Noordpolder staat op de provinciale kaart met de toekomstige woningbouwlocaties buiten de bebouwde kom (de “3 ha-kaart”). Op basis van artikel 4.2 van de Wet Ruimtelijke Ordening kan de provincie van een gemeente verlangen om binnen een bepaalde tijd een bestemmingsplan voor het bouwen vast te stellen met daarbij voorschriften voor type woningen. Woningbouw is een regionale kwestie en daarom bemoeit de provincie zich ermee.
De brief van het college van Gedeputeerde Staten schoot het college van Lansingerland echter in het verkeerde keelgat. Op 4 april 2022 stuurde ons college een reactie naar GS met als conclusie dat “het huidige college van Lansingerland het project Driehoek Noordpolder heeft gepauzeerd en zich houdt aan de gemaakte afspraken. Besluitvorming heeft nog niet plaatsgevonden en het toekomstige college moet de mogelijkheid hebben dit dossier te adresseren.” Deze proactieve aanwijzing is volgens het college niet opportuun, disproportioneel en niet noodzakelijk. “Wij roepen het College van GS en de leden van de Provinciale Staten van de provincie Zuid-Holland dan ook op dit besluit in te trekken of op zijn minst op te schorten. Wij hebben als gezamenlijke overheden een grote verantwoordelijkheid richting onze inwoners. Het vertrouwen van de burger in de overheid is een groot goed, dat wij moeten verdienen en behouden. Wanneer er een nieuw college is geïnstalleerd, kunnen we het goede bestuurlijke gesprek voeren over hoe we de woningbouwopgave gezamenlijk en integraal kunnen aanpakken. Zo doen we recht aan onze kiezers en werken we als één overheid om onze maatschappelijke doelen te realiseren”.
Het college van Lansingerland diende dus geen zienswijze in bij Gedeputeerde Staten op de aangekondigde ontwerp-aanwijzing. Het beroept zich volledig op de met de raad in april 2021 afgesproken pauzering van de ontwikkeling van de Driehoek Noordpolder. Deze pauzering werd kennelijk niet afgestemd met het provinciebestuur dat de Driehoek op de 3 ha-kaart had staan en dus als snelle bouwlocatie beschouwde. De in de collegebrief genoemde ‘afspraken’ betreffen uitsluitend afspraken die met de raad en de buurtbewoners gemaakt zijn. Niet met het provinciebestuur.
In weekbericht 590 berichtten wij uitgebreid over het roerige raadsdebat dat in april 2021 leidde tot de pauzering. Het idee om op de pauzeknop te drukken, kwam van Petra Verhoef na een fel debat waarin de gezamenlijke oppositie via een motie probeerde de verantwoordelijke portefeuillehouder een gele kaart te geven. Een tweede motie riep de verantwoordelijke wethouder op om prioriteit te geven aan het herstellen van vertrouwen bij de bewoners. De voltallige coalitie stemde tegen beide moties waarna Petra Verhoef met het voorstel kwam om een pauze in te lassen. Overigens had zij toen niet voor ogen om de Driehoek kwestie over de verkiezingen heen te tillen. Er was toen nog een jaar te gaan dus het had voor het huidige college mogelijk moeten zijn om de impasse te doorbreken. Kennelijk had het college er geen zin in om de vingers nog aan dit dossier te branden.
In de reactie van 4 april 2022 stelt het college dus dat “provincie en gemeente als gezamenlijke overheden een grote verantwoordelijkheid richting onze inwoners hebben. Het vertrouwen van de burger in de overheid is een groot goed, dat wij moeten verdienen en behouden”. Deze stelling is op zich juist maar moet breder worden gezien dan het college van Lansingerland aangeeft. Het gaat immers niet alleen om de wensen van de omwonenden van de Driehoek maar ook om die van hen die zitten te springen om een huis. Ook de provincie Zuid-Holland worstelt met het behoud van vertrouwen van de duizenden inwoners in de provincie die lang wachten op een betaalbaar huis. Het is een belangrijke provinciale taak om snelheid te krijgen in de bouw van nieuwe huizen. Het waren ook de inwoners van Lansingerland die in maart 2019 met een opkomst van 60% hun stem gaven aan de samenstelling van Provinciale Staten. Ook hun stem moet worden gehoord.
Aanstaande dinsdagavond debatteert de raadscommissie Ruimte over de brief van de provincie en de collegereactie van 4 april. Wat de PvdA fractie betreft is een goed gesprek op korte termijn tussen het college van Lansingerland en het college van Gedeputeerde Staten absoluut noodzakelijk. Er moet toch een snelle oplossing te vinden zijn voor de legitieme vraag die de provincie stelt en de evenzo legitieme kwestie waarmee onze gemeente worstelt? Kortom, welke alternatieve locatie is er op korte termijn voor het bouwen van 50 sociale huurwoningen of nog meer?
Tot slot nog een paar interessante cijfers: 44,4% van de inwoners die in de aanloop naar de Gemeenteraadsverkiezingen Kieskompas invulden is het (helemaal) eens met de stelling dat er gebouwd mag worden in de Driehoek Noordpolder bij Berkel en Rodenrijs. 20,8% zit er neutraal in en 27,4% van de invullers zijn het (helemaal) niet eens met bouwen in de Noordpolder. 7,4% heeft er geen mening over.
Verder vindt liefst 52% van de invullers van Kieskompas dat minimaal 30% van de nieuwbouwwoningen sociale huurwoningen moet zijn. 16% zit er neutraal in en 29,5% ziet dit (helemaal) niet zitten. 2,2% heeft er geen mening over. Tussen 17 februari en 16 maart is het Kieskompas 15.758 keer volledig ingevuld. Dat is 60 procent van het aantal mensen dat is gaan stemmen.
V.l.n.r. Nanno, Sonnie, Hamid, Petra en Valmir
VERSTERKTE PVDA FRACTIE GAAT ENTHOUSIAST VAN START
In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart werkte de PvdA Lansingerland aan een sterk team dat de sociale politiek van de PvdA-fractie voort zal zetten. Dat begon al met het organiseren van de politieke leergang in het voorjaar van 2021. De PvdA behield één zetel in de raad na de verkiezingen: op woensdag 30 maart werd Petra Verhoef voor de derde maal geïnstalleerd. “Onze jaren lange inzet voor veel meer sociale huurwoningen en betaalbare koopwoningen en een veel socialer beleid werd helaas niet beloond met een extra zetel”, zegt Petra Verhoef. Volgens haar zit de kracht van de PvdA-fractie in het steeds weer agenderen van voor de inwoners van Lansingerland belangrijke thema’s. “Denk maar aan bestrijding van de woningnood, de gevaarlijke N209, bestrijding van armoede onder kinderen, voor iedereen betaalbare verduurzaming van woningen en veel meer aandacht voor de vragen en problemen van jongeren. Ons weekbericht dat al sinds 2007 verschijnt en ook landelijk uniek is, is voor ons hierbij een krachtig middel”.
Raadslid en fractievoorzitter Petra Verhoef heeft sinds 2018 steun van de raadscommissieleden Hamid Azzouzi en Valmir Xhemaili. De komende jaren kan de fractie ook rekenen op de inbreng van twee nieuwe raadscommissieleden: Sonnie Biharie en Nanno Scheringa. Het viertal werd op donderdag 7 april beëdigd tijdens de vergadering van de gemeenteraad. Hamid en Nanno worden lid van de raadscommissie Algemeen Bestuur en Sonnie en Valmir van de commissie Samenleving. Petra en Valmir gaan aan de slag in de raadscommissie Ruimte. Petra Verhoef: “Onze versterkte fractie heeft veel expertise in huis. Sonnie Biharie kent de GGZ-zorg op haar duimpje, Hamid Azzouzi is zeer deskundig op het gebied van gemeentefinanciën, Valmir Xhemaili weet van wanten als het om infrastructuur en wonen gaat en met Nanno Scheringa hebben we nu ook een digitale expert in huis. Wij zijn écht van alle markten thuis. Diversiteit is ons letterlijk op het lijf geschreven. Onze fractie beschikt bovendien over een groot lokaal, regionaal en landelijk netwerk dat ons vaak helpt bij het vinden van oplossingen voor onze lokale problematiek. Ook al hebben we maar één zetel in de raad, in de praktijk zijn wij een invloedrijke politieke fractie”.
Nieuwe fietsenstalling station Rodenrijs
ONDERNEMEND LANSINGERLAND VERDIENT MEER POLITIEKE AANDACHT
Lansingerland is een Vinex gemeente met een zeer grote lokale economie. Onze gemeente ligt midden in het hart van Holland en kent een prima infrastructuur. Lansingerland hoort, als het om de kwaliteit van vestigingsplaatsen gaat, tot de top 12 van Nederland. Dat moeten we koesteren. Onze PvdA fractie kent sinds start Lansingerland goede contacten met bedrijven, met name in de innovatieve glastuinbouw. De afgelopen 4 jaar was er vanuit de raad betrekkelijk weinig aandacht voor ondernemend Lansingerland. De PvdA vindt dat dit beter moet. Als aanzet hiervoor zetten wij de belangrijkste ontwikkelingen, knelpunten en uitdagingen hieronder op een rijtje.
Voldoende investeren in innovatieve en duurzame economie
Lansingerland met haar economische wereldspelers in huis moet motor zijn voor een innovatieve en duurzame economie. Dat vraagt om intensief overleg met lokale bedrijfsleven en om goede samenwerking. Het college moet daarbij een aanjagende en stimulerende rol oppakken. Voor onze gemeente zijn er twee speerpunten als het gaat om een sterke duurzame en innovatieve economie: de glastuinbouwsector en het aanpalende Rotterdam The Hague Airport. Deze ‘mainports’ moeten in 2050 wat de PvdA betreft 100% klimaatneutraal zijn. Er liggen dankzij innovaties kansen om op alle kassen zonnepanelen te leggen. Bezuinigen op de afdeling Economische Zaken van de gemeente is natuurlijk uit den boze.
Een economie van wereldspelers vraagt om een perfecte infrastructuur. Wegen, glasvezel, openbaar vervoer en ook een goed geoutilleerde regionale luchthaven zijn onontbeerlijk. Voor de glastuinbouw worden zonnepanelen, aardwarmte en warmtenetten essentieel. Van groot belang is dat de energievoorziening in Lansingerland de snelle groei en de overschakeling naar elektriciteit en waterstof kan opvangen. In de gemeentelijke Eneco-pot zit nog ruim 100 miljoen euro. Dit geld moeten wij bestemmen voor uitgaven die de innovatieve, economische, sociale en duurzame toekomst ten goede komen. Een voorbeeld is de gemeentelijke bijdrage aan Horti Science.
Bouwen voor een sterke economie
Een sterke economie vraagt ook om voldoende betaalbare huizen voor werknemers. Lansingerland is nu vrijwel onbetaalbaar voor mensen met een laag en middeninkomen. Dat is slecht voor bedrijven die personeel zoeken. De PvdA wil dat Lansingerland in de komende 10 tot 15 jaar 11.000 woningen bouwt waarvan 7000 sociaal en betaalbaar (inclusief 3000 sociale huurwoningen). Er moet veel aandacht voor goede en betaalbare huisvesting voor arbeidsmigranten zijn. Hier is nog een wereld te winnen. De PvdA voorziet een groei van bijna 65.000 inwoners nu naar 85.000 tot 90.000 inwoners over 15 jaar. Alle bestaande kernen groeien en er komt een vierde bij (Bleizo-West). Die extra bouw en groei van het aantal inwoners biedt dus volop kansen voor winkelcentra en alle bedrijven die dienstverlening bieden (hoveniers, bouwsector, zorg etc.)
Financiële steun nodig ten gevolge van crises
Ook in Lansingerland zijn veel zzp’ers getroffen door de gevolgen van corona. Het financiële maatregelenpakket van het rijk was lang niet voor iedereen afdoende. De gemeente moet nu de huidige pandemie afneemt, onderzoeken waar de nood het hoogst is en met oplossingen op maat komen: schuldhulpverlening, extra financiële steun, schrappen van belastingen en opdrachten verlenen.
De verschrikkelijke oorlog in Oekraïne zorgt voor extreem hoge energieprijzen. Menig glastuinbouwbedrijf komt hierdoor in de financiële problemen. Onze fractie mist tot op heden daadwerkelijke betrokkenheid van ons college bij het zoeken naar oplossingen voor deze problematiek die de continuïteit van bedrijven bedreigt en ook de werkgelegenheid.
Ruimte nodig voor innovatieve bedrijven & beter openbaar vervoer
Langzamerhand ontstaat er aan de noordrand van Rotterdam een groot tekort aan bedrijventerreinen. Oudeland in Berkel en Rodenrijs is nu bijna vol. Idem de bedrijventerreinen in Bergschenhoek en Bleiswijk. Ook Bleizo is vrijwel 100% ingevuld, vooral met distributiecentra. De PvdA vindt dat er een eind moet komen aan de bouw van “dozen”. Meer ruimte moet er komen voor innovatieve maakindustrie en voor start-up’s. Ongeveer 100 hectares van de voor de glastuinbouw beschikbare 1000 hectares ligt nu nog braak. Dat duurt al vele jaren. PvdA wil in overleg met provincie en ondernemers in Lansingerland onderzoeken of op deze locaties ook andere typen bedrijven zich kunnen vestigen.
Bedrijventerreinen moeten sowieso beter bereikbaar zijn via openbaar vervoer (OV). De Laan van Mathenesse bij de WUR Bleiswijk moet een bushalte krijgen. Voor Oudeland moet gezocht worden naar een OV-modaliteit op maat.
Toerisme benutten voor Lansingerland
Het prachtige Rottemerengebied trekt jaarlijks honderdduizenden bezoekers uit de hele regio. Gelukkig is de Rotte-promotie via initiatieven als van stichting PlezierRivier Rotte goed van de grond gekomen. Toch profiteert het winkelcentrum van Bleiswijk hier nog te weinig van. Gemeente en ondernemers moeten hiervoor een plan gaan maken.
Basisbanen win-win maken in samenspraak met bedrijven
De PvdA wil basisbanen in de non-profitsector voor mensen die moeilijk werk kunnen vinden ondanks de grote hoeveelheid vacatures. Zo kun je het aantal mensen in de bijstand terugbrengen. Daarnaast mag van het bedrijfsleven worden verwacht dat zij, gezien de enorme hoeveelheid vacatures, hun bedrijf ook openstellen voor mensen met een beperking. In de regio komt er wat de PvdA betreft een sociaal ontwikkelbedrijf dat de werkgever wordt van de mensen met een basisbaan en dat moet fungeren als springplank voor mensen met een arbeidsbeperking naar regulier werk en als vangnet voor wanneer dat (nog) niet mogelijk is.
Tot slot: de aansluiting onderwijs-bedrijfsleven is een belangrijk vast agendapunt voor het periodiek overleg gemeente-ondernemersorganisaties. Dit thema heeft de afgelopen vier jaar voor de raad niet de aandacht gekregen die het nodig heeft. De PvdA zal dit onderwerp dan ook zeker weer gaan agenderen.
AMG Schmidtpark bij Rodenrijsezoom
TOELEIDING NAAR WERK VANUIT BIJSTAND WERKT VAAK NIET
Niet alle bijstandsontvangers hebben evenveel kans om werk te vinden en te ontsnappen uit de bijstand. De meest kansarme groep blijft steeds langer afhankelijk van de uitkering. Ook lijkt het voor vrouwen moeilijker om van de uitkering af te komen. Dat blijkt uit een afgelopen maandag verschenen en door Binnenlands Bestuur gepubliceerde analyse van de in- en uitstroom in de bijstand. De publicatie van Divosa, de vereniging van gemeentelijk directeuren in het sociaal domein, kijkt naar ontwikkelingen in de bijstand tussen 2016 en 2021. In die periode is het totale bijstandsvolume weliswaar afgenomen, maar niet iedereen had evenveel kansen om uit te stromen. Daarom ziet de bijstandspopulatie er in 2021 wezenlijk anders uit dan in 2016. Een steeds groter deel bestaat uit mensen die al langer dan vijf jaar een uitkering ontvangen en vermoedelijk een grote afstand tot de arbeidsmarkt hebben. In 2016 gold dat voor ongeveer een derde van alle bijstandsgerechtigden, in 2021 gaat het al om bijna de helft.
Dat betekent dat er sprake is van ‘afroming’ in de bijstandspopulatie: de groep die het meest ‘arbeidsfit’ is, weet de weg naar werk te vinden en de meest kansarme groep blijft achter. Ook zijn er steeds meer herinstromers; mensen die al eerder een uitkering hadden, vervolgens de bijstand verlaten maar toch terugvallen. Al met al suggereren de cijfers volgens Divosa en Binnenlands Bestuur dat een steeds groter deel van de bijstandsgerechtigden maar weinig kansen op de arbeidsmarkt heeft. De kans om werk te vinden wordt immers kleiner naar mate iemand langer in de bijstand zit. In het eerste bijstandsjaar is er een uitstroomkans van 44 procent, blijkt uit de cijfers van Divosa. In het tweede en derde jaar daalt dat tot respectievelijk 16 en 10 procent.
Dat de meest kansarme groep bijstandsontvangers lijkt achter te blijven in de uitstroom, zou te maken kunnen hebben met de dalende budgetten voor begeleiding naar werk. Sinds 2010 is het participatiebudget per uitkeringsgerechtigde geslonken van 4500 naar 1500 euro. “Uit onderzoek blijkt dat aandacht en begeleiding een belangrijke factor is om de weg naar werk te vinden”, zegt Larissa van Es, procesmanager bij Divosa. “De krappe arbeidsmarkt biedt kansen, maar scholing en begeleiding zijn wel belangrijk om de aansluiting te maken.”
Gemeenten geven overigens al langer aan dat de financiering van de bijstand gemeenten prikkelt om vooral in te zetten op de bijstandsgerechtigden die het makkelijkst naar de arbeidsmarkt te begeleiden zijn. Ook tijdens de coronacrisis, toen er veel jonge mensen vanuit flexbanen of zzp-constructies in de bijstand terecht kwamen, kwam er meer aandacht voor de nieuwste instromers, en minder voor de mensen die al langer in de bijstand zaten.
De PvdA Lansingerland pleit al langer voor de introductie van basisbanen om deze groep mensen aan werk te helpen. Basisbanen bieden blijvend werk aan mensen die niet aan regulier werk geholpen kunnen worden. Financiering van deze banen kan via de inzet van het geld dat anders aan uitkeringen zou worden uitgegeven, uit de bespaarde uitvoeringskosten en uit de toegevoegde waarde die deze banen opleveren. De banen zorgen voor bestaanszekerheid, dragen bij aan de menselijke waardigheid en hebben toegevoegde waarde voor onze samenleving. De Volkskrant berichtte op zaterdag 2 april uitvoerig over de uitzichtloze situatie voor mensen in de bijstand die door hun arbeidsongeschiktheid volledig kansloos zijn om weer aan het werk te gaan.
Natuurlijk zal onze fractie ook de komende 4 jaar de uitzichtloze situatie voor het leeuwendeel van de mensen in de bijstand weer op de politieke agenda blijven zetten. Daarbij zullen we ook veel aandacht vragen voor een menswaardigere uitvoering van de veel te strikte bijstandsregels. Na de Toeslagenaffaire is ook de uitvoering van deze regels aan een uitgebreid parlementair onderzoek toe. Veel gemeentelijk geld investeren in de toeleiding naar werk voor mensen die tot de groep kansarmen behoren, is volgens ons niet de goede weg. Dat heeft de geschiedenis wel bewezen. Basisbanen zijn een veel effectiever en socialer alternatief.
Liefst 71% van de inwoners die in de aanloop naar de Gemeenteraadsverkiezingen Kieskompas invulden is het (helemaal) eens met de stelling dat de gemeente banen moet creëren voor mensen die al lang afhankelijk zijn van de bijstandsuitkering. Het nieuwe college kan dus aan de slag!
Waterspeelplaats Floddertje
Tot slot: Maandagavond 11 april om 20 uur is er in Rehoboth een algemene ledenvergadering van de PvdA Lansingerland. We stellen dan onze jaarrekening 2021 vast en kijken terug op de afgelopen campagne en gemeenteraadsverkiezingen. De eerste raadscommissievergadering in de nieuwe bestuursperiode is op dinsdagavond 12 april. Dan vergadert de raadscommissie Ruimte met op verzoek van de D66-fractie op de agenda de provinciale interventie in de bestemming van de Driehoek Noordpolder in Berkel. Woensdagavond 13 april vergadert de commissie Algemeen Bestuur over de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne in onze gemeente. De commissie Samenleving buigt zich op donderdag 14 april over de regionale Jeugdhulpverlening. Heb een goede week!
Zwembad de Windas
Omgewaaid informatiebord over HSL bij Berkelseweg
Nieuwe busstation Rodenrijs
Nieuwe wijk Rodenrijsevelden
